Νομοσχέδιο για τις παρακολουθήσεις – Τι ισχύει και τι αλλάζει

Νομοσχέδιο για τις παρακολουθήσεις – Τι ισχύει και τι αλλάζει

Ποια προσόντα πρέπει να έχει ο διοικητής της ΕΥΠ, πώς εγκρίνεται μια νόμιμη επισύνδεση, τι προβλέπεται για τα κακόβουλα λογισμικά

Στη δημοσιότητα προκειμένου να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση δόθηκε το σχέδιο νόμου της κυβέρνησης για τη λειτουργία της ΕΥΠ, την επιλογή του διοικητή της, τα «φίλτρα» για τις παρακολουθήσεις πολιτικών προσώπων και την απαγόρευση των κακόβουλών λογισμικών.

Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις, το αίτημα για παρακολούθηση πολιτικού προσώπου αποστέλλεται από την ΕΥΠ στον πρόεδρο της Βουλής και εφόσον εγκριθεί από αυτόν, εν συνεχεία παραπέμπεται για έκριση στους δύο εισαγγελείς. Παράλληλα, ο παρακολουθούμενος θα μπορεί να ενημερώνεται για τους λόγους της νόμιμης επισύνδεσής του, ωστόσο θα πρέπει να έχουν περάσει 3 χρόνια από την παύση της παρακολούθησης.

Με τις προτεινόμενες διατάξεις επανέρχεται έως είχε το κακούργημα για τη χρήση παράνομων λογισμικών και συσκευών και το πλημμέλημα της εμπορίας και κατοχής, με ποινή φυλάκισης από 1 έως 5 έτη. Επίσης, διοικητής της ΕΥΠ θα μπορεί να είναι μόνο διπλωμάτης ή απόστρατος ανώτατος αξιωματικός. Το ίδιο και οι υποδιοικητές, οι οποίοι θα μπορούν να προέρχονται από τον δημόσιο τομέα και μειώνονται σε δύο από τρεις που ισχύει έως τώρα.

Τα βασικά σημεία

  • Νόμιμη άρση απορρήτου επικοινωνιών μπορεί να γίνει για λόγους εθνικής ασφάλειας ή για διακρίβωση ιδιαίτερα σοβαρών εγκλημάτων με απόφαση δικαστικής αρχής.
  • Ορίζεται η εθνική ασφάλεια, η οποία δεν υφίσταται ως οριμός έως σήμερα στο νόμο.
  • Έως σήμερα την αίτηση άρσης μπορούσε να υποβάλλει κάθε δημόσια αρχή. Με το νομοσχέδιο τέτοια αίτηση μπορεί να καταθέσει μόνο η ΕΥΠ και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία.
  • Αλλάζει η διαδικασία άρσης για λόγους εθνικής ασφάλειας. Πλέον υποβάλλεται αίτηση της ΕΥΠ ή της Αντιτρομοκρατικής, εγκρίνεται από τον εποπτεύοντα εισαγγελέα στην οικεία υπηρεσία και η τελική απόφαση λαμβάνεται από αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
  • Για τα πολιτικά πρόσωπα τίθεται με το νομοσχέδιο ένα τριπλό φίλτρο εγγυήσεων: α) τη διαδικασία κινεί μόνο η ΕΥΠ, β) θα πρέπει να δώσει άδεια ο Πρόεδρος της Βουλής πριν από την διπλή εισαγγελική κρίση και γ) το αίτημα για την άρση οφείλει να στηρίζεται σε συγκεκριμένα στοιχεία που καθιστούν άμεση και εξαιρετικά πιθανή τη διακινδύνευση της εθνικής ασφάλειας.
  • Το πρόσωπο το οποίο υπέστη την άρση απορρήτου για λόγους εθνικής ασφάλειας μπορεί να ενημερώνεται μετά την πάροδο 3 ετών από την παύση της παρακολούθησης υπό την προϋπόθεση ότι δεν διακυβεύεται ο σκοπός για τον οποίο διατάχθηκε η άρση. Έως το 2021 ήταν δυνατόν να ενημερώνεται, μόνο εφόσον δεν υφίστατο διακύβευση του σκοπού, για τον οποίο διατάχθηκε η άρση. Έκτοτε, δεν ήταν δυνατή η ενημέρωση, όταν επρόκειτο για λόγους εθνικής ασφάλειας.
  • Απαγορεύεται η κατοχή, εμπορία, διάθεση και χρήση απαγορευμένων λογισμικών και με τις προτεινόμενες διατάξεις επανέρχεται ως είχε έως το 2019 το κακούργημα για τη χρήση παράνομων λογισμικών και συσκευών και το πλημμέλημα της εμπορίας και κατοχής με ποινή φυλάκισης από 1 έως 5 έτη.