Η κίνηση αυτή μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα και οι επιπτώσεις είναι αδιευκρίνιστες στην παρούσα φάση
Οι ΗΠΑ απέσυραν έναν βασικό περιορισμό στη χρήση από την Ουκρανία ορισμένων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς που παρέχονται από δυτικούς συμμάχους. Επιτρέπουν, πλέον, στο Κίεβο να εντείνει τις επιθέσεις σε στόχους εντός της Ρωσίας και να αυξήσει την πίεση στο Κρεμλίνο, δήλωσαν Αμερικανοί αξιωματούχοι που επικαλείται η Wall Street Journal.
Η Ουκρανία χρησιμοποίησε την Τρίτη έναν πύραυλο κρουζ Storm Shadow (φωτογραφία), που παρέχεται από τη Βρετανία, προκειμένου να χτυπήσει ένα ρωσικό εργοστάσιο στο Μπριάνσκ, το οποίο παρήγαγε εκρηκτικά και καύσιμα πυραύλων, ανακοίνωσε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το Γενικό Επιτελείο των Ενόπλων Δυνάμεων της Ουκρανίας. Χαρακτήρισε την επίθεση ως «επιτυχημένο χτύπημα» που διαπέρασε τη ρωσική αεράμυνα, μετέδωσε ο ΣΚΑΪ.
Η αιφνιδιαστική κίνηση των ΗΠΑ να επιτρέψουν στο Κίεβο να χρησιμοποιήσει τον πύραυλο στη Ρωσία έρχεται μετά την πρόσφατη μεταφορά της εξουσίας για την υποστήριξη τέτοιων επιθέσεων από τον Υπουργό Πολέμου Πιτ Χέγκσεθ στο Πεντάγωνο στον κορυφαίο Αμερικανό στρατηγό στην Ευρώπη, στρατηγό Άλεξους Γκρίνκιβιτς, ο οποίος υπηρετεί επίσης ως διοικητής του ΝΑΤΟ.
Η μετατόπιση της αμερικανικής στάσης συνέπεσε με την πρωτοβουλία, στις αρχές Οκτωβρίου, του πρόεδρο Τραμπ να πιέσει το Κρεμλίνο για συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου, συμπεριλαμβανομένης της πιθανότητας να εγκρίνει την αποστολή στο Κίεβο πυραύλων Tomahawk αμερικανικής κατασκευής, οι οποίοι έχουν βεληνεκές άνω των 1.000 μιλίων (1.609 χιλιόμετρα). Ο Τραμπ έκτοτε απέσυρε την πρόταση αυτή.
Ωστόσο, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι αναμένουν από την Ουκρανία να διεξάγει περισσότερες διασυνοριακές επιθέσεις χρησιμοποιώντας τους Storm Shadow, οι οποίοι εκτοξεύονται από ουκρανικά αεροσκάφη και έχουν βεληνεκές πάνω από 180 μίλια (290 χιλιόμετρα). Οι ΗΠΑ μπορούν να περιορίσουν τη χρήση των Storm Shadow από την Ουκρανία επειδή οι πύραυλοι χρησιμοποιούν αμερικανικά δεδομένα στόχευσης.
Σε ανακοίνωσή του, αξιωματούχος του Λευκού Οίκου ανέφερε: «Πρόκειται για έναν πόλεμο που δεν θα είχε συμβεί ποτέ αν ο πρόεδρος Τραμπ ήταν πρόεδρος, κάτι που ο ίδιος ο πρόεδρος Πούτιν αναγνώρισε, και ο πρόεδρος Τραμπ προσπαθεί να τον σταματήσει. Ο πρόεδρος διαπραγματεύτηκε επίσης μια ιστορική συμφωνία που επιτρέπει στους συμμάχους του ΝΑΤΟ να αγοράζουν όπλα αμερικανικής κατασκευής».
Η ανανεωμένη χρήση των Storm Shadow από την Ουκρανία δεν αλλάζει τα δεδομένα στο πεδίο της μάχης. Έχουν πολύ μικρότερη εμβέλεια από τους αμερικανικούς Tomahawk, και έχουν χρησιμοποιηθεί για να χτυπήσουν στόχους στη Ρωσία και στο παρελθόν. Αλλά οι πύραυλοι επιτρέπουν στο Κίεβο να επεκτείνει τις επιθέσεις του εντός της Ρωσίας.
Ο τέως πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ενέκρινε τη χρήση των Storm Shadow και των αμερικανικών πυραύλων ATACMS από την Ουκρανία εναντίον στόχων εντός της Ρωσίας προς το τέλος της θητείας του. Αλλά αφότου ο Τραμπ ανέλαβε καθήκοντα, το Πεντάγωνο θέσπισε μια διαδικασία αναθεώρησης για την έγκριση διασυνοριακών επιθέσεων με χρήση αμερικανικών πυραύλων ή πυραύλων από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένου των Storm Shadow, που βασίζονται σε δεδομένα στόχευσης των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με τον μηχανισμό, ο υπουργός Πολέμου είχε τον τελευταίο λόγο για το εάν η Ουκρανία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει δυτικά όπλα μεγάλου βεληνεκούς για να χτυπήσει τη Ρωσία. Δεν είχαν εγκριθεί επιθέσεις μέχρι πρόσφατα, οπότε η εξουσία για την έγκριση τέτοιων επιθέσεων επιστράφηκε στην Ευρωπαϊκή Διοίκηση, δήλωσαν δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι.
Η Ουκρανία πραγματοποιεί επίσης επιθέσεις εντός της Ρωσίας με μη επανδρωμένα αεροσκάφη εγχώριας παραγωγής και έναν μικρό αριθμό εγχώριων πυραύλων. Πολλές από τις επιθέσεις έχουν στραφεί εναντίον ρωσικών διυλιστηρίων πετρελαίου και ενεργειακών υποδομών. Η Wall Street Journal ανέφερε τον Σεπτέμβριο ότι ο Τραμπ ενέκρινε την κοινοποίηση αυτών των δεδομένων στόχευσης, στα οποία περιλαμβάνονται κυρίως διυλιστήρια πετρελαίου.
«Όπως έχει αποδειχθεί, η Ουκρανία είναι απίστευτα ικανή να χτυπήσει βαθιά μέσα στη Ρωσία σε νόμιμους στρατιωτικούς στόχους που επιτρέπουν τη διενέργεια του άσκοπου πολέμου του Κρεμλίνου, ο οποίος επιβαρύνει την οικονομία της και έχει σκοτώσει ή τραυματίσει περισσότερους από ένα εκατομμύριο Ρώσους», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ συνταγματάρχης Μάρτιν Ο'Ντόνελ. «Δεν χρειάζεται την άδειά μας».
Την περασμένη εβδομάδα ο Τραμπ εξέφρασε ενδιαφέρον για τη διεξαγωγή μιας δεύτερης συνόδου κορυφής με τον Πούτιν στη Βουδαπέστη, για να συζητήσουν τον τερματισμό του πολέμου, αλλά οι συνομιλίες μεταξύ των δύο κυβερνήσεων γρήγορα κατέρρευσαν. Ο Τραμπ δήλωσε την Τρίτη ότι μια τέτοια συνάντηση θα ήταν «χάσιμο χρόνου». Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε έχει προγραμματίσει να συναντηθεί με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη.
Ο γερουσιαστής Άνγκους Κινγκ ο οποίος συναντήθηκε με τον Ρούτε για μια ώρα το πρωί της Τετάρτης, δήλωσε ότι ενώ η αποστολή Tomahawk θα ενίσχυε το «διαπραγματευτικό χαρτί» της Ουκρανίας εναντίον του Πούτιν, οι ΗΠΑ θα πρέπει να μπορούν να έχουν λόγο στους στόχους που χτυπά το Κίεβο.
«Αν μπορούσαμε να έχουμε κάποιο έλεγχο στους στόχους, ότι θα στόχευαν μόνο στρατιωτικές εγκαταστάσεις και μόνο εγκαταστάσεις που υποστήριζαν την επίθεση στην Ουκρανία, νομίζω ότι θα ήταν ένα αποτελεσματικό μέτρο για να πειστεί ο Πούτιν ότι δεν πρόκειται να κερδίσει αυτόν τον πόλεμο», επισήμανε ο Κινγκ στους δημοσιογράφους την Τετάρτη.
Η απόφαση για την άρση του περιορισμού στους Storm Shadow ελήφθη πριν από τη συνάντηση του Ζελένσκι με τον Τραμπ στον Λευκό Οίκο την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με ένα άτομο που γνωρίζει τις συζητήσεις. Ο Ζελένσκι αναζητούσε Tomahawk, οι οποίοι θα διεύρυναν σημαντικά την ισχύ κρούσης μεγάλου βεληνεκούς του Κιέβου εάν παρέχονταν σε επαρκείς αριθμούς. Η απόρριψη του αιτήματος από τον Τραμπ έχει περιορίσει τη διαπραγματευτική επιρροή της Δύσης με τη Μόσχα, ανέφεραν οι αναλυτές.
Οι ΗΠΑ ενέκριναν πρόσφατα την πώληση στην Ουκρανία 3.350 πυραύλων εκτεταμένης εμβέλειας, ή ERAM, οι οποίοι έχουν βεληνεκές από 150 (241 χιλιόμετρα) έως 280 μίλια (451 χιλιόμετρ). Η κυβέρνηση Μπάιντεν παρείχε επίσης πυραύλους ATACMS, οι οποίοι έχουν εμβέλεια σχεδόν 200 μιλίων (321 χιλιόμετρα), αλλά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί εναντίον στόχων εντός της Ρωσίας από τότε που ο Τραμπ επέστρεψε στον Λευκό Οίκο.
Η Ουκρανία έχει ένα μικρό εναπομείναν απόθεμα ATACMS. Η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει διευκρινίσει αν είναι πρόθυμη να στείλει περισσότερα, ή αν η Ευρωπαϊκή Διοίκηση των ΗΠΑ θα εγκρίνει τη χρήση τους.
Σε κοινή δήλωση τους την Τρίτη, οι Ευρωπαίοι ηγέτες και ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεσμεύτηκαν να «αυξήσουν την πίεση στην οικονομία της Ρωσίας και στην αμυντική της βιομηχανία» μέχρι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν «να είναι έτοιμος να κάνει ειρήνη».