συνέντευξη στο Γιώργο Λαμπίρη
Το 1976, ο 19χρονος τότε ναύτης από τον Πειραιά, Χρήστος Ρούσσος, δολοφονεί το σύντροφό του Ανέστη Παπαδόπουλο, ο οποίος τον πίεζε να βγει στην πορνεία. Ο Ρούσσος καταδικάζεται σε ισόβια από το ναυτοδικείο, ενώ το σεξουαλικό έγκλημα γίνεται πρωτοσέλιδο σε όλες τις εφημερίδες της εποχής, συγκλονίζοντας τη συντηρητική κοινωνία.
Αρκετά χρόνια μετά, ένας 20χρονος, συλλαμβάνεται και καταδικάζεται για ένοπλη ληστεία στο Βελβεντό Κοζάνης. Ο Νίκος Ρωμανός, καταδικάζεται σε φυλάκιση 15 ετών και 10 μηνών. Στο διάστημα της παραμονής του στη φυλακή, πετυχαίνει στις πανελλαδικές, καθώς εισάγεται στο Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων Υγείας στα ΤΕΙ Αθήνας.
Δύο υποθέσεις διαφορετικές με... ένα κοινό
Δύο υποθέσεις εντελώς διαφορετικές μεταξύ τους. Και οι δύο όμως έχουν κάτι κοινό. Η κάθεμία στην εποχή της προκάλεσε πολιτική αντιπαράθεση και κοινωνικό διχασμό. Η περίπτωση του “Άγγελου”, όπως έγινε γνωστός ο Ρούσσος στην ταινία του Γιώργου Κατακουζηνού, λίγο έλειψε να ρίξει την κυβέρνηση Παπανδρέου.
Από την άλλη, η υπόθεση Ρωμανού είναι αυτή τη στιγμή το κεντρικό σημείο πολιτικής αντιπαράθεσης μεταξύ κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ, τη στιγμή που ο νεαρός κρατούμενος βρίσκεται ήδη στην 25η ημέρα απεργίας πείνας.
Τόσο ο Ρούσσος, όσο και ο Ρωμανός αποφάσισαν να εκφράσουν τη διαμαρτυρία τους με μέσο έκφρασης των αιτημάτων τους την απεργία πείνας.
Τα έχω περάσει κι εγώ...
“Έχω μία ευαισθησία για το συγκεκριμένο θέμα. Άλλωστε τα έχω περάσει κι εγώ. Το 1990 ζήτησα να ικανοποιηθεί το αίτημά μου να μην εκτίσω ισόβια ποινή, αλλά 20ετή, με κριτήριο τον πρότερο έντιμο βίο μου”, λέει στο news.gr, o Χρήστος Ρούσσος.
“Όταν καδικάστηκα, οι ναυτοδίκες δεν δέχτηκαν ως ελαφρυντικό τον πρότερο έντιμο βίο, λέγοντας ότι είμαι ομοφυλόφιλος. Παρά το γεγονός ότι υπήρχαν όλες οι προϋποθέσεις για μείωση της ποινής μου, εκείνοι απέρριψαν το αίτημα χάρης που είχα ζητήσει. Έτσι, ξεκίνησα απεργία πείνας. Ζητώντας, όχι να μου χαρίσουν την ποινή, αλλά να τη μειώσουν¨, περιγράφει ο Ρούσσος.
Απεργία πείνας για 73 ημέρες
Η απεργία πείνας που ξεκίνησε, κράτησε 73 ημέρες. Σε αυτό το διάστημα τον εγκατέλειψαν οι δυνάμεις του και κατέρρευσε, ενώ από ένα σημείο και μετά του χορηγήθηκε ορός στο Τζάνειο νοσοκομείο όπου νοσηλεύόταν. Τα περιθώρια εξαντλούνταν και ο “Άγγελος” κινδύνευε να πεθάνει…
“Ακόμα και με ορό μπορεί να δημιουργηθούν σοβαρές επιπλοκές στην υγεία. Τελικά εξέτισα ποινή 15 ετών από τα ισόβια που είχα καταδικαστεί. Σε αυτά προστέθηκαν 5 χρόνια εργασίας στη φυλακή. Συμπληρώνοντας 20ετία έλαβα χάρη από τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή και αποφυλακίστηκα”.
Οι απειλές Σαρτζετάκη και η απάντηση Παπανδρέου
Θυμάται την πολιτική ένταση που είχε δημιουργηθεί, καθώς αρχικά ο Χρήστος Σαρτζετάκης είχε απορρίψει το αίτημά του.
“Είχε δημιουργηθεί έντονη πολιτική αντιπαράθεση. Είχα κάνει έναν αγώνα, αλλά δεν μπορούσα να ελέγξω αυτή την κατάσταση. Κάποιοι έδωσαν πολιτικές διαστάσεις στην περιπέτειά μου, θέλοντας να την εκμεταλλευθούν. Όλο αυτό με ωφέλησε πολύ γιατί το θέμα μου έλαβε μεγάλες διαστάσεις και στο εξωτερικό. Είχα συμπαράσταση μέσω αλληλογραφίας από το ευρωκοινοβούλιο. Γίνονταν καταλήψεις σε ελληνικές προσβείες του εξωτερικού σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Προσωπικότητες όπως ο Μιχάλης Ράπτης, η Λιάνα Κανέλλη, ο Μάνος Χατζιδάκις και πολλοί ακόμα βρέθηκαν στο πλευρό μου”, συνεχίζει την αφήγησή του ο Χρήστος.
Την απόφαση, η οποία λύτρωσε το Ρούσσο, έλαβε τελικά ο Κωνστανίνος Καραμανλής το 1990.
“Ήμουν ανένδοτος στο να σταματήσω την απεργία πείνας. Αρχικά ζητήσαμε τη διακοπή της ποινής μου για ένα χρόνο. Συμπαραστάτης η δικηγόρος μου, Κατερίνα Γιατροπούλου, αλλά και ο Αλέξανδρος Λυκουρέζος. Μου αρνήθηκαν από το πολιτικό δικαστήριο τη διακοπή της ποινής για ένα χρόνο -όπως είχα ζητήσει - τελικά όμως πέτυχα τη διακοπή της για δύο μόλις μήνες. Ήταν αρκετό για να σταματήσω την απεργία πείνας".
"Παίχτηκε μεγάλο πολιτικό παιχνίδι"
Όπως λέει, “ όταν αρνήθηκε να του δώσει χάρη ο Σαρτζετάκης, παίχτηκε μεγάλο πολιτικό παιχνίδι. Εκείνος είχε απειλήσει ότι θα παραιτηθεί αν δεν τον στήριζε η κυβέρνηση στην απόφασή του. Ο Ανδρέας Παπανδρέου με τη σειρά του, έριξε το βάρος της ευθύνης στον Σαρτζετάκη”.
“Τελικά, έλαβα χάρη από τον Καραμανλή”, συμπληρώνει ο Χρήστος.
"Η απεργία πείνας, βασανιστικός τρόπος για να αγωνιστείς"
“Δεν είναι εύκολο πράγμα η απεργία πείνας. Είναι πολύ βασανιστικός τρόπος να αγωνιστείς. Θέλει πολλή προσοχή. Εγώ βέβαια δεν έτρωγα τότε, έπινα όμως πάρα πολύ νερό για να μην αφιδατωθώ. Σκέφτομαι το Νίκο Ρωμανό. Περνάει τα ίδια κι εκείνος. Αυτό που μπορώ να κάνω, είναι να χάνομαι μέσα στο πλήθος για να του συμπαρασταθώ”.
"Είμαι υπέρ του αιτήματος να σπουδάσει"
Υποστηρίζει ότι παρά το γεγονός ότι αντίθετος με κάποιες πρακτικές, είναι υπέρ του αιτήματος να σπουδάσει. “Πρέπει να βρεθεί μια λύση και να λήξει το θέμα. Λένε οι κυβερνητικοί ότι αν του δίνουμε άδειες θα το σκάσει. Καλύτερα να το σκάσει από το να πεθάνει”.
Ο Χρήστος σήμερα, μακριά από την υπόθεση που σημάδεψε τη ζωή του, έχει προσπαθήσει να δημιουργήσει τον δικό του παράδεισο. Πολλά ζώα, κυρίως σπάνια πτηνά, φιλοξενούνται στο σπίτι του στον Ασπρόπυργο. Δουλεύει ως εργασιοθεραπευτής στην κοινότητα απεξάρτησης 18Άνω. Όπως λέει, “η ζωή μου κυλάει φυσιολογικά. Με τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει όλος ο κόσμος με την κρίση. Δυσκολεύομαι κι εγώ, όπως και πολλοί άλλοι να πληρώσω τους λογαριασμούς και τον ΕΝΦΙΑ”.
"Με αντιμετώπιζαν ως πρώην κρατούμενο και ομοφυλόφιλο"
“Προσπάθησα, αγωνίστηκα, βγαίνοντας από τη φυλακή. Ασφαλώς είχα δυσκολίες. Στην αρχή έμεινα για αρκετα χρόνια χωρίς δουλειά. Με αντιμετώπιζαν ως πρώην κρατούμενο. Απέναντί τους έβλεπαν έναν ομοφυλόφιλο. Υπάρχει ακόμα κόσμος που με θυμάται και με αναγνωρίζει. Όχι βέβαια όπως παλιά. Το καλό είναι ότι υπάρχει συμπάθεια προς το πρόσωπό μου. Λίγοι είναι αυτοί που έχουν να μου προσάψουν¨.
"Αγαπάω ακόμα τον Ανέστη"
Στο ερώτημα αν αγαπάει ακόμα τον Ανέστη δεν διστάζει να απαντήσει ότι τα συναισθήματά του δεν έχουν αλλάξει. Ακόμα και σήμερα. “Δεν είμαι τέρας ή κακός άνθρωπος, ούτε τον μισούσα. Δεν έχουν αλλάξει τα συναισθήματα μου για κείνον. Συνέβη κάτι τραγικό, ήμουν νέος, δεν μπόρεσα να ελέγξω ότι μου συνέβαινε. Τα συναισθήματα αγάπης δεν έχουν αλλάξει¨.
"Ο Αθανασίου δεν θα είναι για πάντα υπουργός"
Σχολιάζοντας την απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης, Χαράλαμπου Αθανασίου, να μην αναγνωρίσει το γάμο των ομοφυλοφίλων απαντάει: “Δεν θα είναι για πάντα σε αυτή τη θέση. Κάποια στιγμή θα αλλάξει ο υπουργός. Η νομιμοποίηση της συμβίωσης των ομοφυλοφίλων είναι ένα θέμα που θα βοηθήσει πολλούς ανθρώπους σε πρακτικά ζητήματα της καθημερινότητας. Ορισμένοι σκέφτονται τους γάμους μας. Νομίζουν ότι θέλουμε να ντυθούμε νυφούλες. Δεν είναι έτσι όμως. Πολλά ομοφυλόφιλα ζευγάρια, όταν αποβιώνει ο ένας, ο άλλος μένει στο δρόμο γιατί δεν έχει δικαίωμα στην περιουσία. Είναι τραγικό αυτό. Αν έχει τόσο οπισθοδρομική σκέψη ο υπουργός δικαιοσύνης τι να πούμε;”.
Ο ίδιος ξέρει καλά τι σημαίνει απεργία πείνας. Είναι σαν να τη ζει ξανά, παρακολουθώντας αυτή τη φορά κάποιον άλλο να διεκδικεί με τον ίδιο τρόπο.
“Προσπαθώ αλλά απογοητεύομαι", λέει σχολιάζοντας τη νοοτροπία των Ελλήνων. "Έχουμε την ωραιότερη χώρα, αλλά τη χειρότερη κοινωνικοπολιτικά. Όταν δεν ενδιαφέρεται το κράτος εκεί που πρέπει να λειτουργήσει, σε απογοητεύει”, είναι οι τελευταίες του κουβέντες πριν κλείσουμε το τηλέφωνο.
“Γεια σας κύριε Ρούσσο”, τον χαιρετάω…
“Για σου Γιώργο”, απαντάει. “Να με λες Χρήστο, δεν μου πάει ο πληθυντικός….καλό σου βράδυ”.
