Ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ στην Αθήνα για μια “συγνώμη”

Ο πρόεδρος της Γερμανίας Γιόαχιμ Γκάουκ πραγματοποιεί επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα. Στην ατζέντα η οικονομική κρίση, αλλά και τα εγκλήματα των ναζί, εκτιμά η εφημερίδα Süddeutsche Zeitung.

Ο Γκάουκ ξεκινά την Τετάρτη την επίσκεψη από την Ήπειρο, όπου θα αποτίσει φόρο τιμής στα θύματα της ναζιστικής θηριωδίας, αλλά έχει τονίσει πως δεν μπορεί να διαφοροποιηθεί από τη θέση του Βερολίνου για τις αποζημιώσεις. «Το παρελθόν δεν εξαλείφεται με την αποσιώπηση αλλά με τη δημόσια παραδοχή, με τη συγγνώμη» είπε ο Γκάουκ την παραμονή της επίσκεψής του.

«Είναι ο τέταρτος πρόεδρος της Γερμανίας στα χρονικά που επισκέπτεται την Ελλάδα και ο πρώτος που αισθάνεται την υποχρέωση να ζητήσει συγχώρεση», εκτιμά η εφημερίδα του Μονάχου, επισημαίνοντας ότι «δεν προβλέπεται να ακουστούν επευφημίες, όταν ο Γιόαχιμ Γκάουκ και η σύντροφός του Ντανιέλα Σαντ θα ανέβουν στην Ακρόπολη για να σχηματίσουν μία πρώτη εντύπωση από τη χώρα που οι Γερμανοί παραδοσιακά τιμούν ως θησαυροφυλάκιο της αρχαιότητας, έστω κι αν σπεύδουν να λησμονήσουν την πρόσφατη ιστορία της».

Με αφορμή την επικείμενη επίσκεψη του Γερμανού προέδρου στο μαρτυρικό χωριό Λιγκιάδες Ιωαννίνων η Süddeutsche Zeitung υπενθυμίζει ότι «σε αντίθεση με τα όσα υπέφεραν στη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου από τους Γερμανούς οι Πολωνοί, οι Ρώσοι και οι Ολλανδοί, οι θηριωδίες των στρατιωτών της Βέρμαχτ στην Ελλάδα κατά την περίοδο 1941-1944 σχεδόν δεν θεωρούνται άξια αναφοράς στα γερμανικά σχολικά βιβλία. Οι προηγούμενοι πρόεδροι (που επισκέφθηκαν την Ελλάδα) φάνηκαν φειδωλοί στα λόγια τους. Μόνο το 2000 ο Γιοχάνες Ράου είχε επισκεφθεί τα Καλάβρυτα, όπου είχε γίνει σφαγή από τη Βέρμαχτ το 1943. Τουλάχιστον ο Ράου έκανε λόγο για ʻβαθιά οδύνη και αισχύνηʼ, αλλά και πάλι δεν ακούστηκε η λέξη ʻσυγχώρεσηʼ».

Σύμφωνα με την εκτενή ανάλυση, ο Γιόαχιμ Γκάουκ και ο Κάρολος Παπούλιας προφανώς θα βρουν κοινό παρονομαστή, όχι μόνο γιατί ο πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας μιλάει άπταιστα γερμανικά, αλλά και γιατί «ανήκουν και οι δύο σε μία γενιά που έχει κοινωνικοποιηθεί πολιτικά σε δικτατορικά καθεστώτα» τονίζει η Süddeutsche Zeitung, εννοώντας προφανώς το καθεστώς της Ανατολικής Γερμανίας, στο οποίο μεγάλωσε ο Γιόαχιμ Γκάουκ.

Σύμφωνα με τη Deutsche Welle, αναφερόμενη στις ελληνικές αξιώσεις περί αποζημιώσεων, η Süddeutsche Zeitung υπενθυμίζει ότι γίνεται λόγος για ποσά έως 162 δισεκατομμύρια ευρώ και η ελληνική κυβέρνηση εξετάζει, εάν υπάρχουν περιθώρια διεκδίκησης, ωστόσο η γερμανική πλευρά θεωρεί το ζήτημα λήξαν. «Ο Γκάουκ δεν πρόκειται να επιφέρει τη λύση του προβλήματος, αλλά δεν θα έρθει και με άδεια χέρια» εκτιμά η εφημερίδα του Μονάχου. Εκτιμάται ότι στις «αποσκευές» του ο πρόεδρος της Γερμανίας θα έχει μία οικονομική ενίσχυση για την ίδρυση ελληνογερμανικού Φόρουμ Νεολαίας (στα πρότυπα του αντίστοιχου γαλλογερμανικού θεσμού), αλλά και για τη σύσταση ενός ειδικού ταμείου που θα χρηματοδοτεί δράσεις διατήρησης της ιστορικής μνήμης.

Απομένει το ακανθώδες ζήτημα της οικονομικής κρίσης. «Πώς θα τα καταφέρει ο πρόεδρος να υποκλιθεί στα θύματα των ναζί, να αποφύγει την εντύπωση ότι μιλάει από καθέδρας στο θέμα της κρίσης, να βρει λόγια συμφιλίωσης, αλλά ταυτόχρονα και να μην δώσει την εντύπωση ότι αποστασιοποιείται από την ευρωπαϊκή πολιτική της Άγκελα Μέρκελ;» διερωτάται η εφημερίδα και παραθέτει την λιτή απάντηση της προεδρίας: «Ο πρόεδρος και η καγκελάριος έχουν διαφορετικούς ρόλους».