Franchising: Τα πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα

Σπουδαίο επιχειρησιακό σχήμα σε καιρούς κρίσης

To Franchise στην Ελλάδα, είναι ένα γρήγορα αυξανόμενο επιχειρησιακό σχήμα και αποτελεί σίγουρη μέθοδο επιτυχίας για τις επιχειρήσεις που επεκτείνονται τόσο σε τζίρο όσο και σε αριθμό. Το Franchise έχει γνωρίσει αξιοσημείωτη άνθηση και σε άλλες χώρες  ανά τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Μεσόγειο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναγνωρίζει ότι το σύστημα του Franchise παίζει έναν σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων στην Ευρώπη.

Ας δούμε όμως τα βασικά πλεονεκτήματα του Franchise

  • Το Franchise επιτρέπει σε μία επιχείρηση να αυξήσει το κεφάλαιο της μέσω των franchisees της, των δικαιοδόχων της που επενδύουν στις επιχειρήσεις τους.  
  • Απαιτείται λιγότερο προσωπικό για να λειτουργήσει η έδρα και η ομάδα πωλήσεων σε σχέση με μια συμβατική επιχείρηση.
  • Υπάρχει λιγότερη έκθεση στα προβλήματα που συνδέονται με τη συμβατική επιχείρηση, όπως η πρόσληψη και η διατήρηση του προσωπικού
  • Υφίσταται διεθνής επέκταση και τα οφέλη σε μία χώρα  του εξωτερικού μέσω ενός Franchise έχουν τεράστια δυνατότητα
  • Αλλά κυρίως επωφελούνται οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, δηλαδή ο franchisor (δικαιοπάροχος) που έχει γρήγορη διείσδυση σε νέες αγορές, επιτυγχάνει οικονομίες κλίμακος και μειώνει τα προς επένδυση κεφάλαια και τον επιχειρηματικό του κίνδυνο, και o franchisee (δικαιοδόχος), που επωφελείται από το γνωστό και καθιερωμένο όνομα, τη συνολική τεχνογνωσία σε όλους τους τομείς, που του προσφέρει ο franchisor, τις οικονομίες κλίμακος της αλυσίδας, που του επιτρέπουν να αγοράζει σε χαμηλές τιμές, τη δυνατότητα άμεσης καθιέρωσης και γρήγορης ανάπτυξης και τη σταθερή ποιότητα και μεγάλη αξιοπιστία προϊόντων και υπηρεσιών.Έτσι, οι επιχειρηματικές αποτυχίες είναι πολύ λιγότερες. Ένα μεγάλο πλεονέκτημα του franchising είναι ότι μεταφέρει ολοκληρωμένα και μεθοδικά τη γνώση για την έναρξη και λειτουργία μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας. Έτσι, συμβάλλει στη λύση του οξύτατου προβλήματος σπουδών – ανεργίας.
  • Η έννοια της διαφήμισης για το franchisee αφορά σε βασικό στοιχείο της φιλοσοφία του, καθώς ενισχύει τους δικαιοδόχους, όπως και το ίδιο το brand.
  • Εξάλλου ο θεσμός του franchising προστατεύει πολύ περισσότερο τον τελικό καταναλωτή, ενώ σε μαθαίνει πως να λειτουργείς σαν επιχειρηματίας και δίνει λύση στο πρόβλημα αναξιοποίητων σπουδών και ανεργίας. Οι επιχειρήσεις που αναπτύσσονται με την μέθοδο του franchising είναι υγιείς, οι επιχειρηματικές αποτυχίες είναι ελάχιστες (κάτω του 5%) η επιχειρηματική ισχύς κατανέμεται σε πολλούς και δεν συγκεντρώνεται σε έναν. 

Βέβαια δεν πρέπει να παραβλέπουμε και κάποια από τα μειονεκτήματα του Franchise:

  • Δεν είστε ιδιοκτήτης των καταστημάτων Franchisee και ως εκ τούτου δεν κερδίζετε, όπως μια επιχείρηση με ιδιωτική κύρια αλυσίδα
  • Επίσης, έχετε λιγότερο άμεσο έλεγχο του δικτύου. Εντούτοις, είστε σε θέση να διακόψετε μια σύμβαση με έναν δικαιοδόχο (franchisee)  που δεν ακολουθεί τους όρους του συμβολαίου
  • δίνετε σε άλλους το δικαίωμα να χρησιμοποιήσουν τα εμπορικά σήματα και το επιχειρησιακό σας σύστημα. Πρέπει να είστε βέβαιοι ότι έχετε δικαίωμα προσφυγής εάν καταλάβετε ότι απομακρύνονται από το δικό σας προκαθορισμένο σύστημα.  

Για το λόγο αυτό είναι άκρως απαραίτητο να επιλέξετε δικαιοδόχους με μεγάλη προσοχή για να εξασφαλίσετε ότι  αυτοί είναι ικανοί και προετοιμασμένοι να διευθύνουν την επιχείρησή τους σύμφωνα με το σύστημά σας και ότι το δίκτυό σας αναπτύσσεται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.

Ο Franchisor έχει την ηθική υποχρέωση να εξασφαλίσει στους δικαιοδόχους του, την επιτυχημένη πορεία του δικτύου Franchise. 

Οι περισσότεροι τύποι επιχειρήσεων είναι κατάλληλοι για Franchising. Αλλά, οι επιχειρήσεις με μικρά περιθώρια  τζίρου καθιστούν συνήθως τους υποψηφίους franchisees, φτωχούς, οπότε συνιστάται τέτοιου είδους επιχειρήσεις να μην προτιμώνται για δίκτυο Franchise.

Πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη ότι  η επιχείρηση που θα χρησιμοποιηθεί για το δίκτυο Franchise, πρέπει να είναι δομημένη έτσι, ώστε ο δικαιοπάροχος να είναι σε θέση να ελέγξει τις δραστηριότητες των δικαιοδόχων και του τρόπου που ενεργούν. Παράλληλα ο δικαιοπάροχος θα  πρέπει να είναι σε θέση να ελέγξει  τον κύκλο εργασιών και τα επίπεδα ακαθάριστων εσόδων της επιχείρησης προκειμένου να μπορεί να εξασφαλίσει την καταβολή των αμοιβών. Πρέπει όλοι αυτοί οι έλεγχοι να είναι επαρκείς και ενδελεχείς προκειμένου να αποφευχθούν τυχόν προβλήματα στη συνεργασία του Franchisor με τον Franchisee. 

Γενικά λόγω της σοβαρής οικονομικής κρίσης, το franchise κερδίζει συνεχώς έδαφος  σε σχέση με τις ανεξάρτητες επιχειρήσεις διότι το γνωστό brand name μίας επιχείρησης παρέχει ασφάλεια στους επιχειρηματίες επιθυμούν να ρισκάρουν όσον το δυνατόν λιγότερο.  

Οι επιχειρήσεις που έχουν τη μεγαλύτερη ζήτηση στο θεσμό της δικαιόχρησης, είναι, κυρίως, οι εταιρείες Everest, Goody's, Γρηγόρης, της ένδυσης οι Alexi Andriotti, Raxevsky, Premanan, των σουπερμάρκετ οι Α-Β Βασιλόπουλος, Carrefour, OK Markets, των παιδικών ρούχων Crocodilino, Lapin.

Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι: 

Το 2010 άνοιξαν περίπου 700 καταστήματα με το σύστημα της δικαιόχρησης (Franchsing). 

Βασικά ευρήματα της συγκριτικής ανάλυσης και της έρευνας είναι ότι το  1ο εξάμηνο του 2011 καταγράφεται μια σταθεροποίηση του συνολικού αριθμού των σημείων έναντι του 2010 (αύξηση 0,1%) και έναντι αύξησης 1,3% του 2010 συγκριτικά με το 2009, στο αυτό το δείγμα  συστημάτων Franchise.  

Η σταθεροποίηση του αριθμού των σημείων πώλησης είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό εύρημα, αν συγκριθεί με την πορεία των ανεξάρτητων καταστημάτων, όπου μόνο το τελευταίο χρόνο παρουσιάζουν συρρίκνωση, στα αστικά κέντρα, από 5% έως και 15%, σύμφωνα και με τα στοιχεία της ΕΣΕΕ (Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου). 

Το franchising αποτελεί μια δυναμική εμπορική στρατηγική που εξασφαλίζει ταχύτατους ρυθμούς ανάπτυξης.  

Ο θεσμός του franchising έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για όλους, όπως τον καταναλωτή, που έχει μεγάλη ποικιλία επιλογών, υψηλή ποιότητα προϊόντων με ανταγωνιστικές τιμές, τους εργαζόμενους, αφού δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, καθώς και την εθνική οικονομία, αφού μειώνεται η ανεργία, ενώ εισπράττονται άμεσοι και έμμεσοι φόροι.