Οι εβραϊκοί πληθυσμοί των κατεχόμενων ευρωπαϊκών χωρών κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου δεν οδηγήθηκαν σαν "πρόβατα επί σφαγή" στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης χωρίς να φέρουν αντίσταση. Η μάλλον διαδεδομένη αντίληψη περί του αντιθέτου έχει να κάνει με την ανείπωτη φρίκη του Ολοκαυτώματος που δικαιολογημένα κυριάρχησε στην τόσο στην ιστοριογραφία όσο και στη συλλογική μνήμη.
Ήταν χιλιάδες οι Εβραίοι που αντιστάθηκαν με δυναμισμό στη ναζιστική λαίλαπα, είτε προσχωρώντας στα αντιστασιακά δίκτυα και τις οργανώσεις που οργάνωσαν μέλη των κατά τόπους εβραϊκών κοινοτήτων είτε εντασσόμενοι στα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα κάθε χώρας (ΕΑΜ και εν συνεχεία ΕΛΑΣ στην περίπτωση της Ελλάδος).
Το Εβραϊκό Μουσείο Ελλάδος (ΕΜΕ) διοργανώνει ένα διεθνές ιστορικό συνέδριο υπό τον τίτλο "Αντίσταση και Εβραίοι στην Ευρώπη, 1939 - 1945", το οποίο πραγματοποιείται σήμερα, Πέμπτη, και αύριο στο Ινστιτούτο Θερβάντες της Αθήνας (Μητροπόλεως 23).
Το διήμερο συνέδριο διοργανώνεται στο πλαίσιο του τριετούς προγράμματος συνεργασίας του ΕΜΕ με την Πρεσβεία της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας στην Αθήνα. Επιστημονικός στόχος του διήμερου συνεδρίου είναι η μελέτη της Αντίστασης εναντίον της ναζιστικής εξουσίας στις διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, υπό το πρίσμα της ένταξης ή του αποκλεισμού των διωκόμενων Εβραίων σε αυτήν.
Η αντίσταση των Ελλήνων Εβραίων κατά των ναζί, η εβραϊκή αντίσταση στην κατεχόμενη Γαλλία αλλά και την Ανατολική Ευρώπη είναι ορισμένα από τα θέματα που απασχολούν τους ιστορικούς και τους ερευνητές. Λόγω της μεγάλης σκιάς του Ολοκαυτώματος, στην ιστορία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η σχέση ανάμεσα στην Αντίσταση και τους διωκόμενους εβραϊκούς πληθυσμούς συνήθως εξαντλείται σε περιπτώσεις ατομικής συνδρομής, τα δίκτυα διάσωσης και τις μορφές εβραϊκής αντίστασης καθαυτές.
Το συνέδριο, στο οποίο συμμετέχουν ιστορικοί και καθηγητές από το Ισραήλ, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τις ΗΠΑ, τη Μεγάλη Βρετανία και την Ελλάδα, φιλοδοξεί να φωτίσει τα διάφορα σημεία στα οποία η Αντίσταση και οι Εβραίοι συναντήθηκαν, σε μια προσπάθεια να ερευνηθεί η Αντίσταση ως προς τις πολιτικές και κοινωνικές της διαστάσεις αλλά και τις ιδεολογικές της παραμέτρους.
Το συνέδριο διεξάγεται αποκλειστικά στην αγγλική γλώσσα.