Μίκης Θεοδωράκης: Φόρος τιμής και στο κελί που φυλακίστηκε επί χούντας

Μίκης Θεοδωράκης: Φόρος τιμής και στο κελί που φυλακίστηκε επί χούντας

Ο δήμος Ωρωπού το άνοιξε για το κοινό - Βροχή τα συλλυπητήρια μηνύματα εντός και εκτός Ελλάδας για τον τεράστιο μουσικοσυνθέτη

Ο θάνατος του Μίκη Θεοδωράκη αποτελεί ένα παγκόσμιο γεγονός, λόγω του τεράστιου έργου του μουσικοσυνθέτη, αλλά και της σπουδαίας προσωπικότητάς του. Γι' αυτό και τα συλλυπητήρια μηνύματα γι' αυτόν έρχονται από όλο τον κόσμο. Παράλληλα, εκτός από το λαϊκό προσκύνημα και το τριήμερο πένθος που κήρυξε η κυβέρνηση, ο κόσμος ξεκίνησε από σήμερα το απόγευμα και αποτίει φόρος τιμής και στο κελί που φυλακίστηκε επί χούντας.

Το 1969 ο Μίκης Θεοδωράκης βρέθηκε κρατούμενος από το καθεστώς της Δικτατορίας στις φυλακές Ωρωπού, οι οποίες είχαν μετατραπεί σε στρατόπεδο συγκέντρωσης αντιφρονούντων. Μάλιστα κατά την κράτησή του εκεί, είχε επιδεινωθεί επικίνδυνα η υγεία του. Σήμερα το απόγευμα ο δήμος Ωρωπού άνοιξε για το κοινό το κελί του στο Κτίριο 1, όπου η δημοτική Αρχή και πολίτες απέτισαν φόρο τιμής.

«Για τον τόπο μας αποτελεί ένα σύμβολο. Δημιουργούς του πνεύματος, του πολιτισμού και τη δημοκρατίας», τόνισε μεταξύ άλλων ο δήμαρχος Ωρωπού Γιώργος Γιασημάκης και πρόσθεσε: «Ο δήμος μας αποχαιρετά με θλίψη και συγκίνηση το Μίκη Θεοδωράκη. Κορυφαίος μουσικοσυνθέτης και αγωνιστής σημάδεψε όλους τους Έλληνες με τα έργα και τους αγώνες του για τη δημοκρατία και την ελευθερία. Αφήνει πίσω του μία τεράστια κληρονομιά και μία παρακαταθήκη για ενότητα, δημιουργία και προκοπή».

«Βροχή» τα μηνύματα από Έλληνες και ξένους

«Έφυγε» ο διάσημος Έλληνας συνθέτης Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος παρουσίασε στον κόσμο την αξέχαστη σύνθεση του «Ζορμπά» και της «Μπαλάντας του Μαουτχάουζεν» και αμέτρητες συνθέσεις που σημαδεύτηκαν με το κάλεσμα για δημοκρατία και το ακατάβλητο πνεύμα του ελληνικού λαού, επισημαίνει σε ανάρτησή της στο Twitter η πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ελλάδα.

Ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης αποχαιρέτησε τον Μίκη Θεοδωράκη με μια λιτή και συνάμα ουσιαστική δήλωση ευγνωμοσύνης. «Ο Μίκης Θεοδωράκης ενέπνευσε με το έργο του τη ζωή όλων των Ελλήνων από τη δεκαετία του '60 μέχρι σήμερα. Έδωσε, σε πολλές κρίσιμες περιόδους της χώρας, με τη μουσική του όσο και με τις απόψεις του, αφορμή για σκέψη και δράση. Τον αποχαιρετούμε με ευγνωμοσύνη», ανέφερε ο κ. Σημίτης.

«Μας λυπεί ιδιαίτερα η απώλεια του μεγάλου Έλληνα καλλιτέχνη Μίκη Θεοδωράκη" αναφέρει σε ανάρτησή της στο Twitter η πρεσβεία της Κίνας στην Ελλαδα. Επισημαίνει πως "το έργο και οι ιδέες του έχουν παγκόσμια απήχηση και ήταν γνωστό και αγαπητό και στην Κίνα, ενώ ήταν πάντα υπέρ της ενίσχυσης των διμερών σχέσεων. Αιωνία του η μνήμη!».

«Μαζί με τον ελληνικό λαό, τους θαυμαστές της μουσικής σε όλο τον κόσμο και στο Ισραήλ, θρηνούμε τον θάνατο του Μίκη Θεοδωράκη, ενός παγκοσμίου φήμης συνθέτη» αναφέρει σε ανάρτησή της στο Twitter η πρεσβεία του Ισραήλ.

Επισημαίνει ότι το έργο του, καθρέφτης της ψυχής του και της ελληνικής ιστορίας, ηχεί στη μουσική και τη ζωή στο Ισραήλ. Το «Άσμα Ασμάτων», ένα σημαντικό και υπέροχο μουσικό κομμάτι για το Ολοκαύτωμα μιλά για τους πολλούς, οι φωνές των οποίων χάθηκαν για πάντα, υπογραμμίζει επιπροσθέτως.

Καταληκτικά, η ισραηλινή πρεσβεία σημειώνει ότι «παρά τις διαφορές και τις αντιπαραθέσεις τον θυμόμαστε και εκτιμούμε τη συμβολή του στον κόσμο της μουσικής και της ανθρωπότητας, όπου θα συνεχίσει να ζει».

Με βαθιά συγκίνηση το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών αποχαιρετά τον σπουδαίο Έλληνα συνθέτη Μίκη Θεοδωράκη, τον οποίο εδώ και χρόνια τιμά και αναδεικνύει το σύνολο της δημιουργίας του με παραγγελίες, αφιερώματα και επετειακές συναυλίες.

«Οι ιδέες και το έργο του περνούν πλέον στις μεγάλες σελίδες της ιστορίας μας, και ο ίδιος παραμένει ζωντανός στη συλλογική μας μνήμη» αναφέρει η ανακοίνωση του οργανισμού.

Αποχαιρετώντας τον Μίκη Θεοδωράκη, ο πρόεδρος του ΔΣ του Οργανισμού Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, Νίκος Πιμπλής σημείωσε: «Ο Μίκης θα παραμείνει στην καρδιά μας ως ο συνθέτης όλων των Ελλήνων, ένας μεγάλος Έλληνας, και το Μέγαρο θα συνεχίσει να τον τιμά, όπως έχει και ο ίδιος τιμήσει την Ελλάδα. Το Μέγαρο θα είναι πάντα ο φυσικός χώρος για την φιλοξενία των έργων και της μουσικής του κληρονομιάς, ανοιχτό σε όλους τους Έλληνες, όπως ο ίδιος επιθυμούσε».

Αναφερόμενος στην απώλεια του Μίκη Θεοδωράκη, ο Γιάννης Βακαρέλης, καλλιτεχνικός διευθυντής του Μεγάρου, δήλωσε: «Με μεγάλη συγκίνηση αποχαιρετούμε τον Μίκη Θεοδωράκη, τον οικουμενικό δημιουργό, τον σπουδαίο Έλληνα. Ρηξικέλευθος μουσικός, παθιασμένος με την ελληνική ψυχή και γλώσσα, αναμετρήθηκε με όλες τις μουσικές φόρμες έχοντας λαϊκή απήχηση και διεθνή αναγνώριση.

Ο Μίκης ήταν από τη φύση προικισμένος με σπάνιο μουσικό ταλέντο. Μια καριέρα στο διεθνές μουσικό στερέωμα ήταν γι' αυτόν σχεδόν προδιαγεγραμμένη. Κι όμως, για τον ίδιο αυτό δεν ήταν διόλου αρκετό: η μουσική ήταν για τον Μίκη η ίδια η ανάσα του, και ζούσε την κάθε νότα έτσι όπως βίωνε την κάθε στιγμή: με πάθος και αίμα. Πραγματικά, αν θέλει κανείς να νιώσει τον Μίκη, δεν έχει παρά να ακούσει με προσοχή το "Άξιον εστί" και το "Canto General", τον "Οιδίποδα Τύραννο", την "Μήδεια" και την "Αντιγόνη", τον "Επιτάφιο" και το "Μαουτχάουζεν", τα "Επιφάνεια-Αβέρωφ", τις "Αρκαδίες" και το "Πνευματικό εμβατήριο", τις συμφωνίες, τα μεγάλα χορωδιακά έργα, τη μουσική δωματίου και τα αθάνατα τραγούδια του. Μια ολόκληρη ζωή γεμάτη αγώνες, θυσίες και όνειρα βρίσκεται αποτυπωμένη στο πεντάγραμμο με την ακρίβεια και τη ζωντάνια ενός χρονικού αξεδιάλυτα συνυφασμένου με τους πόθους και τα πάθη της Ρωμιοσύνης. Γι' αυτό και το τεράστιο έργο που μας αφήνει είναι κάτι πολύ περισσότερο από μια απλή μουσική παρακαταθήκη: είναι η ίδια η ψυχή του, η ψυχή μας».

Όπως επισημαίνει η ανακοίνωση του οργανισμού, η σημαία στην είσοδο του Μεγάρου, που θα κυματίζει μεσίστια κατά τη διάρκεια του τριήμερου εθνικού πένθους, συμβολίζει την ιδιαίτερη σχέση του μεγάλου δημιουργού με τον οργανισμό: «ο Μίκης Θεοδωράκης είχε επιλέξει το Μέγαρο και τη Μεγάλη Μουσική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος "Λίλιαν Βουδούρη" του Συλλόγου "Οι φίλοι της μουσικής" για να τους εμπιστευτεί το μουσικό του αρχείο, για να παρουσιάσει σε παγκόσμια πρεμιέρα έργα του, όπως, μεταξύ άλλων, οι όπερες "Αντιγόνη" (1999) και "Λυσιστράτη" (2002) καθώς και το νεανικό του έργο "Η Αποκάλυψη (Ωδή στον Μπετόβεν)" (2018) που ερμήνευσαν οι Μουσικοί της Καμεράτας-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής υπό τον Γιώργο Πέτρου, αλλά και για να ξαναφέρει στη μνήμη μας θρυλικές παραστάσεις όπως η "Όμορφη πόλη" (Ιανουάριος 2020), στην πρεμιέρα της οποίας ο συνθέτης είχε κάνει την τελευταία του δημόσια εμφάνιση».

Ξεχωριστή στιγμή στην ιστορία του ΜΜΑ, όπως τονίζει στην ανακοίνωσή του ο οργανισμός, υπήρξε η φετινή διοργάνωση της έκθεσης «Ο γαλαξίας μου: Μίκης Θεοδωράκης» από το υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού με τη συνεργασία του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» και του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών που συνεχίζεται έως τις 30 Οκτωβρίου και επιχειρεί να φωτίσει τις διαφορετικές πλευρές της μουσικής και πολιτικής του παρακαταθήκης του Θεοδωράκη. Για πρώτη φορά τα πρωτότυπα ντοκουμέντα του αρχείου του, που περιγράφουν έναν αιώνα ιστορίας, πλαισιώνονται από σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό, καταδεικνύοντας έτσι τον όγκο και την ποικιλομορφία της προσωπικότητας και του έργου του μεγάλου Έλληνα.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση, κατάμεστος ήταν επίσης ο Κήπος του Μεγάρου στη συναυλία-αφιέρωμα που έγινε φέτος στις 20 Ιουλίου, παρουσία της Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου και της υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνας Μενδώνη για τα 96α γενέθλια του συνθέτη, στην οποία παρουσιάστηκαν σπάνια συμφωνικά έργα του από την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, τη μεσόφωνο Μαίρη-Έλεν Νέζη και τον βαθύφωνο Τάσο Αποστόλου υπό τον μαέστρο Νίκο Χαλιάσα.

Το Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη»

Μια ξεχωριστή σχέση συνδέει τον Μ. Θεοδωράκη με το Μέγαρο από το 1997, όταν ο μεγάλος συνθέτης δώρισε το πολύτιμο μουσικό και προσωπικό του Αρχείο στον τότε Πρόεδρο του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής», Χρήστο Λαμπράκη. Το Αρχείο Μίκη Θεοδωράκη φυλάσσεται έκτοτε στη Μουσική Βιβλιοθήκη «Λίλιαν Βουδούρη» του Συλλόγου «Οι Φίλοι της Μουσικής» που στεγάζεται στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Όπως επισημαίνει η ανακοίνωση του Μεγάρου, «αποτελείται από 100.000 και πλέον φύλλα και περιλαμβάνει χειρόγραφες παρτιτούρες, πρωτότυπα κείμενα, προγράμματα, αποκόμματα Τύπου, φωτογραφίες, οπτικοακουστικό υλικό, κάδρα, έντυπα, αφίσες, μετάλλια και άλλο ποικίλο υλικό. Τα χειρόγραφα του αρχείου έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι ελεύθερα διαθέσιμα μέσω του διαδικτύου. Το πολύπλευρο περιεχόμενο του Αρχείου, τόσο σε είδος υλικού όσο και σε κατηγορίες περιεχομένου, προσελκύει καθημερινά πλήθος επισκεπτών και μάλιστα όχι μόνο επιστήμονες αλλά και φοιτητές, δημοσιογράφους και το ευρύ κοινό».