Άγνωστη παραμένει μέχρι σήμερα για την επιστήμη η αιτία του σακχαρώδους διαβήτη ωστόσο οι έρευνες δείχνουν ότι τα γονίδια, η κληρονομικότητα και κάποιοι άλλοι παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση της νόσου. Η έρευνα αποκαλύπτει χρόνο με το χρόνο και άλλες αιτίες που σχετίζονται με την εμφάνιση διαβήτη στη ζωή ενός ενήλικα. Ανάμεσα σ' αυτές, η μακροχρόνια επίπτωση του διαβήτη κύησης στο παιδί που γεννιέται και στη μητέρα του μετά την εγκυμοσύνη, αλλά και η έκθεση σε ανθεκτικά φυτοφάρμακα -όπως δείχνουν δύο νέες ελληνικές μελέτες.
Σύμφωνα με νέες μελέτες που παρουσιάσθηκαν στο 51ο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Διαβητολογικής Εταιρείας, στην Στοκχόλμη, η εμφάνιση διαβήτη κατά την κύηση έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες τόσο για τη μητέρα, όσο και για το παιδί. Ο διαβήτης κύησης (ΣΔΚ) καταγράφεται σε περίπου 2%-6% του συνόλου των κυήσεων στην Ευρώπη και παραμένει μία από τις πιο συχνές διαταραχές της κύησης. Ο διαβήτης της κύησης σχετίζεται με πολλές επιπλοκές για τη μητέρα και το παιδί, οι οποίες όμως μπορούν να προληφθούν αν το πρόβλημα διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι, αν και οι τιμές σακχάρου στο αίμα τις περισσότερες φορές κυμαίνονται σε φυσιολογικά επίπεδα μετά την εγκυμοσύνη, οι γυναίκες με ΣΚΔ διατηρούν αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους.
Μελέτες που ανακοινώθηκαν στο συνέδριο δείχνουν ότι ο κίνδυνος διαβήτη γι αυτές τις γυναίκες, αυξάνεται έως και 50% μέσα στα επόμενα 10 χρόνια μετά την εγκυμοσύνη, καθιστώντας έτσι τον διαβήτη κύησης ως έναν από τους ισχυρότερους γνωστούς παράγοντες κινδύνου για τον διαβήτη τύπου 2. Είναι σημαντικό, τονίζουν οι επιστήμονες, οι γυναίκες με προδιάθεση για διαβήτη κύησης να αναγνωρίζονται εγκαίρως και να παρακολουθούνται, ώστε να αποφύγουν τον διαβήτη τύπου 2 αργότερα στη ζωή τους.
Επιπλέον, αρκετές νέες μελέτες δείχνουν ότι και τα παιδιά γυναικών με διαβήτη κύησης έχουν 2-8 φορές αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν αργότερα ως ενήλικες προδιαβήτη και διαβήτη τύπου 2, να γίνουν υπέρβαρα και να εμφανίσουν μεταβολικό σύνδρομο.
Ο καθηγητής Peter Damm, από το Κέντρο Εγκύων Γυναικών με Διαβήτη, Rigshospitalet, του Πανεπιστήμιου της Κοπεγχάγης και επικεφαλής της μελέτης, τονίζει συμπερασματικά ότι "φαίνεται πως ο διαβήτης κύησης γεννά διαβήτη στο μέλλον, με μηχανισμούς που χρειάζονται περισσότερη μελέτη για να εξηγηθούν πλήρως και είναι σημαντικός ο ρόλος του στην επιδημία του διαβήτη τύπου 2 που αποτελεί πλέον απειλή για όλον τον κόσμο".
Τα φυτοφάρμακα είναι "ένοχα" για τον διαβήτη, σύμφωνα με δύο ελληνικές μελέτες
Αίσθηση προκάλεσαν στο 51ο συνέδριο των διαβητολόγων της Ευρώπης δύο διαφορετικές ελληνικές μελέτες που συσχετίζουν την εμφάνιση διαβήτη με την έκθεση σε φυτοφάρμακα, όπως παρασιτοκτόνα και ζιζανιοκτόνα. Στην πρώτη μελέτη, οι επιστήμονες προχώρησαν στη μετα-ανάλυση 21 παλαιότερων μελετών, που διερευνούσαν τη σχέση φυτοφαρμάκων και διαβήτη σε 66.700 ανθρώπους. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο κίνδυνος για διαβήτη αυξάνεται κατά 61% και ειδικότερα για τύπου 2 κατά 64%, λόγω της άμεσης ή έμμεσης χρήσης των φυτοφαρμάκων. Παρατήρησαν, επίσης, ότι ανάλογα με το είδος του φυτοφαρμάκου ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος. Και καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η έρευνα επιβεβαιώνει για μία ακόμη φορά ότι αυτές οι χημικές ουσίες εμπλέκονται στην παθογένεση της νόσου. Την έρευνα υπογράφουν ο Γιώργος Ντρίτσος από την Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, η Ιωάννα Τζουλάκη από την Ιατρική Σχολή Imperial College του Λονδίνου και ο Ευάγγελος Ευαγγέλου από το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Imperial College.
Η άλλη ελληνική έρευνα έγινε με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια επιδημιολογίας διατροφής Λήδα Χατζή από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Κρήτης. Η έρευνα αποδεικνύει ότι η έκθεση μιας εγκύου σε αυξημένα επίπεδα οργανικών ρυπαντών κατά τους 3 πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης της, την κάνει 4,5 φορές πιο ευάλωτη στο διαβήτη κύησης. Η μελέτη έγινε σε 639 γυναίκες στο Ηράκλειο Κρήτης. Οι οργανικοί ρυπαντές βρίσκονται στο άμεσο περιβάλλον που ζούμε και επιστημονικά ονομάζονται "ανθεκτικοί οργανικοί ρύποι" (ΡΟΡ), ένα μείγμα χημικών ουσιών όπως τα PCB και τα οργανοχλωριωμένα φυτοφάρμακα, τα οποία βρίσκονται παντού γύρω μας καθώς είναι ανθεκτικά στη βιοδιάσπαση.
Η κ. Χατζή τονίζει ότι στην Ελλάδα ο διαβήτης κύησης εμφανίζει αυξητική τάση. "Γι αυτό είναι θέμα δημόσιας υγείας να μελετηθούν οι πιθανές περιβαλλοντικές αιτίες. Η ερευνητική μας ομάδα θα εξετάσει επίσης αν η προγεννητική έκθεση σε αυτές τις χημικές ουσίες αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης παιδικού διαβήτη -τύπου 1" σημειώνει. Αξίζει να σημειωθεί ότι άλλες μελέτες που έχουν γίνει στο παρελθόν έχουν συσχετίσει την έκθεση στα ΡΟΡ, όχι μόνο με αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 αλλά και με άλλες διαταραχές του μεταβολισμού.
