Τοποθέτηση στη συζήτηση για το νέο νομοσχέδιο για τον εκσυγχρονισμό της ΕΡΤ και των ΜΜΕ
«Ενισχύουμε τον δημόσιο χαρακτήρα της ΕΡΤ. Παρέχουμε τη δυνατότητα να λειτουργήσει εύρυθμα και αποτελεσματικά σε μια έντονα ανταγωνιστική αγορά. Ενισχύουμε τη διαφάνεια και την ελευθερία του Τύπου» τόνισε ο αρμόδιος υφυπουργό στον Πρωθυπουργό Παύλος Μαρινάκης κατά την έναρξη της συζήτησης επί της αρχής του σχεδίου νόμου «Εκσυγχρονισμός νομικού πλαισίου οργάνωσης και λειτουργίας της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης Ανώνυμης Εταιρείας (Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.) και ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα της και της ανταγωνιστικότητάς της στην αγορά των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης - Λήψη μέτρων για την εφαρμογή του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1083 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Απριλίου 2024, σχετικά με τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τις υπηρεσίες μέσων ενημέρωσης στην εσωτερική αγορά και την τροποποίηση της οδηγίας 2010/13/ΕΕ (Ευρωπαϊκός Κανονισμός για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης - EUROPEAN MEDIA FREEDOM ACT)» στην Επιτροπή Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης.
Ο υφυπουργός, εισηγητικά της συζήτησης ανέφερε ότι «το νομοσχέδιο αυτό, ουσιαστικά στο κύριο μέρος του έρχεται να επισφραγίσει τη νέα εποχή που βρίσκεται πλέον η ΕΡΤ ΑΕ και παράλληλα φέρνει και άλλες διατάξεις που ενισχύουν στον πυρήνα της την αληθινή έννοια της ελευθερίας του Τύπου ενσωματώνοντας ενός σημαντικού ευρωπαϊκού Κανονισμού του EUROPEAN MEDIA FREEDOM ACT».
Ο κ. Μαρινάκης, είπε ότι «ουσιαστικά συνεχίζουμε μια συνολική προσπάθεια να μπει μια τάξη σε ένα πεδίο που για αρκετά χρόνια ήταν αχαρτογράφητο» σημειώνοντας ότι η αρχή αυτή έγινε με το νομοσχέδιο που έχουμε ψηφίσει για τα Μητρώα Έντυπου και Ηλεκτρονικού Τύπου, τώρα είναι αυτό για την ΕΡΤ και EUROPEAN MEDIA FREEDOM ACT, το επόμενο σχέδιο νόμου θα είναι για τα Περιφερειακά Κανάλια, όπου έχει περάσει από το Υπουργικό Συμβούλιο και τις επόμενες ημέρα θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και έπεται αυτό το σχέδιο νόμου που θα αφορά τα Ραδιόφωνα, όπου αναμένεται να τεθεί στο επόμενο Υπουργικό Συμβούλιο.

Ο υφυπουργός επισήμανε ότι «το νομικό πλαίσιο της ΕΡΤ εδώ και 12 χρόνια από το Ν. 4173/2013 δεν έχουν υπάρξει ουσιαστικές αλλαγές. Η ΕΡΤ όμως, από το 2019 έχει αλλάξει, έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις εμπιστοσύνης της με την κοινωνία και τους πολίτες, στους οποίους οφείλει να παρέχει ποιοτικές υπηρεσίες με σεβασμό στα χρήματά τους».
Η ΕΡΤ, είπε ο κ. Μαρινάκης, «μετά από μια περίοδο αστάθειας και ενημέρωσης που εύλογα παρέπεμπε σε κρατική τηλεόραση άλλων εποχών και σίγουρα όχι πολύπλευρη, σήμερα παρέχει αντικειμενική ενημέρωση σεβόμενη τις αρχές της πολυφωνίας και του πλουραλισμού».
Ο υφυπουργός, ενδεικτικά ανέφερε ότι το ERTNEWS έρχεται σταθερά πρώτο μεταξύ των τηλεοπτικών σταθμών στον δείκτη αξιοπιστίας του Κοινού. Το ERTFLIX, περισσότερο από πέντε χρόνια, παρέχει δωρεάν ποιοτικό περιεχόμενο, με ψηλού επιπέδου ψυχαγωγία για όλες τις προτιμήσεις και έχει ξεπεράσει τις 16 εκατ. θεάσεις μηνιαίως. Ταυτόχρονα η ΕΡΤ έχει κάνει άλμα και στα θέματα προσβασιμότητας αφού εκτός της εκτεταμένης χρήσης της νοηματικής έχει προσθέσει σημαντικές λειτουργίες που καθιστούν το περιεχόμενό της προσβάσιμο σε όλους του πολίτες χωρίς αποκλεισμούς και περιορισμούς.
Ο κ. Μαρινάκης σχετικά με το παρόν σχέδιο νόμου είπε ότι αυτό «ενισχύει τον δημόσιο χαρακτήρα της ΕΡΤ, δίνοντάς της παράλληλα τη δυνατότητα να λειτουργήσει εύρυθμα και αποτελεσματικά σε μια έντονα ανταγωνιστική αγορά, αξιοποιώντας, επιβραβεύοντας το έμπειρο στελεχιακό της δυναμικό. Με λίγα λόγια, εκσυγχρονίζονται διαδικασίες, επιβραβεύονται οι άνθρωποι που εργάζονται άοκνα όλο αυτό το διάστημα -παρά τις στερήσεις που υπέστησαν, πολλές στερήσεις, τα προηγούμενα χρόνια στις απολαβές τους- και φέρνουμε την ΕΡΤ πιο κοντά στην κοινωνία».
Οι άξονες του σχεδίου νόμου είπε ο υφυπουργός είναι «η ενίσχυση του δημόσιου χαρακτήρα και της αποστολής της ΕΡΤ. Η σύγχρονη και πιο διαφανή και αποτελεσματική οργάνωση και λειτουργία της. Η επιβράβευση, ανάδειξη και αξιοποίηση του προσωπικού της. Ρυθμίσεις για τη βελτίωση της εισπραξιμότητας του Ανταποδοτικού Τέλους για την ΕΡΤ. Θέσπιση διατάξεων για την εφαρμογή του EUROPEAN MEDIA FREEDOM, του Ευρωπαϊκού Κανονισμού για την ελευθερία του Τύπου. Νομοθετικές πρωτοβουλίες για πραγματική ενίσχυση της ελευθερίας του Τύπου, των ΜΜΕ και των δημοσιογράφων, σε συνέχεια της προόδου της χώρας όπως αυτή αποτυπώνεται από την ετήσια Έκθεση για το Κράτος Δικαίου, της επίσημης Έκθεσης για κάθε κράτος, που διαλύει και κάθε άλλη αιτίαση οποιαδήποτε άλλου αμφιβόλου ποιότητας οργανισμού».
Στα Μέρη Β’ και Γ' του σχεδίου νόμου, είπε ο υφυπουργός «έχουμε την εισαγωγή μια σειράς διατάξεων για την αποτελεσματική και πλήρη εφαρμογή στην εθνική έννομη τάξη του EUROPEAN MEDIA FREEDOM καθώς και διατάξεις που προωθούν και διευρύνουν τις πολιτικές μας για την ελευθερία του Τύπου».

Αναλύοντας τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου, ο κ. Μαρινάκης ανάφερε ότι επιλύεται το πρόβλημα σχετικά με την εισπραξιμότητα του Ανταποδοτικού Τέλους υπέρ ΕΡΤ που εδώ και χρόνια συσσωρεύεται ανείσπρακτο παρά το γεγονός ότι αποτελεί το βασικό έσοδο της ΕΡΤ. Ο υφυπουργός, ειδικότερα είπε ότι από την επαναλειτουργία της ΕΡΤ το 2014 περίπου 900.000 ΑΦΜ φυσικών και νομικών προσώπων χρωστούν μικροποσά από 3 έως 50 ευρώ, ποσά που δεν εισέπρατταν και δεν εισπράττουν οι πάροχοι ηλεκτρικής ενέργειας από τους οφειλέτες και έτσι δεν τα απέδωσαν στην ΕΡΤ. Οι νομικές κινήσεις που έχει κάνει η ΕΡΤ εναντίον των παρόχων, είπε ο κ. Μαρινάκης, σήμερα έχουν αποδώσει φτάνοντας την εισπραξιμότητα του Ανταποδοτικού Τέλους να έχει φτάσει στο 98% - και αυτό είναι καλή είδηση.
Αυτό που με τις διατάξεις αλλάζει είναι ότι Ορκωτοί Ελεγκτές θα ελέγχουν τις ετήσιες Απολογιστικές Καταστάσεις που παραδίδουν στην ΕΡΤ οι πάροχοι ενέργειας και εάν τα ποσά που οι εταιρείες λένε ότι δεν έχουν εισπραχθεί ότι πράγματι αυτό έχει συμβεί. Μετά την ετήσια εκκαθάριση και τη βεβαίωση των Ορκωτών Ελεγκτών, σε σύμπραξη με την ΑΑΔΕ θα βεβαιώνονται αυτές οι οφειλές στο ΑΦΜ του υπόχρεου και μόνο τα ποσά που αφορούν το Ανταποδοτικό Τέλος υπέρ ΕΤ (όχι του συνόλου των οφειλών προς τον πάροχο) θα εισπράττονται μέσω της ΑΑΔΕ από τον οφειλέτη. Επίσης θα υπάρξει η αντίστοιχη βεβαίωση από Ορκωτούς Ελεγκτές και είσπραξη μέσω ΑΑΔΕ για οφειλές παρελθόντων ετών. Με διάταξη, απαγορεύεται στους παρόχους ενέργειας να παρέχουν ή να αποδέχονται διακανονισμούς από τους οποίους εξαιρείται η καταβολή του Ανταποδοτικού Τέλους. Θεσπίζονται κυρώσεις για την μη συμμόρφωση των παρόχων σε αυτές τις διατάξεις του νομοσχεδίου.
Ο υφυπουργός, είπε πως «με αυτό το νοικοκύρεμα θα επιστρέψει ένα τεράστιο χαμένο χρηματικό ποσό στην Δημόσια Ραδιοτηλεόραση, η οποία με την σειρά της θα αποδίδει ένα μέρος του στο ελληνικό Δημόσιο, που ένα μέρος του θα πηγαίνει στην ταχύτερη αποπληρωμή του δημόσιου χρέους, με αποτέλεσμα να εξοικονομούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό χρήματα για κοινωνικές δαπάνες».
Σχετικά με τις ρυθμίσεις του σχεδίου νόμου που αφορούν τον εκσυγχρονισμό των δομών της ΕΡΤ, ο κ. Μαρινάκης είπε ότι το 7μελές γίνεται 9μελές με την συμμετοχή ακαδημαϊκού από τον κλάδο των ΜΜΕ και υποχρεωτικά ενός Οικονομολόγου. Μετά τον πρόεδρο και τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΡΤ ΑΕ, που είναι οι πρώτοι που έχουν προκύψει μετά από διαδικασία αξιολόγησης από το ΑΣΕΠ, η επιλογή των γενικών διευθυντών της ΕΡΤ θα γίνεται μετά από δημόσια πρόσκληση όπως σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες. Παρέχεται πρόσθετη αμοιβή αποδοτικότητας στο τακτικό προσωπικό της ΕΡΤ, bonus, μετά από περισσότερα δέκα χρόνια εφόσον ο ισολογισμός της εταιρείας παραμένει πλεονασματικός και εφόσον επιτυγχάνονται οι στόχοι του ετήσιου στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδίου της. Το τακτικό προσωπικό της ΕΡΤ θα λαμβάνει ετησίως έμμεση αύξηση αποδοχών με την μορφή κινήτρων έως 6,5 εκατ. ευρώ, όπως είχε προαναγγείλει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στο Ραδιομέγαρο την περασμένη άνοιξη. Ο υφυπουργός ανέφερε ότι «τα τελευταία πέντε χρόνια η ΕΡΤ έχει κατορθώσει να είναι πλεονασματική εξ αιτίας του εξορθολογισμού των δαπανών της και την αύξηση των εσόδων της. Έτσι, επιστρέφει μέρους αυτού του πλεονάσματος στους εργαζομένους της ως επιβράβευση».
Ο κ. Μαρινάκης επίσης ανέφερε ότι «συστήνεται Ειδική Ομάδα Καινοτομίας και Σύγχρονων Τεχνολογιών στην ΕΡΤ για την αξιοποίηση και ενσωμάτωση βέλτιστων πρακτικών από το εξωτερικό. Παράλληλα η ΕΡΤ ανοίγεται στην κοινωνία με συμπράξεις και συνεργασίες. Θεσπίζεται πλαίσιο Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης καθώς και φορέας Περιφερειακής Ανάπτυξης. Θεσπίζεται Εκπαιδευτική Τηλεόραση σε συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας και των εκπαιδευτικών γιατί θέλουμε να βάλουμε στα σχολεία μας τη σύγχρονη Ιστορία της χώρας που έχει καταγραφεί από την ΕΡΤ».
Όσον αφορά το πλαίσιο του ευρωπαϊκού Κανονισμού EUROPEAN MEDIA FREEDOM, ο υφυπουργός είπε ότι ενισχύεται η διαφάνεια στην κατανομή διαφημιστικών πόρων από το δημόσιο τομέα, που είναι μια κόμη μεγάλη τομή μετά τα Μητρώα. Ειδικότερα, εισάγεται για πρώτη φορά, η υποχρέωση των φορέων του Δημοσίου να δημοσιοποιούν τις δαπάνες που θα κατανείμουν σε κρατική διαφήμιση πριν τις πραγματοποιήσουν, ενώ επίσης και τα ΜΜΕ θα είναι υποχρεωμένα να δημοσιοποιούν τα ποσά που έλαβαν. Ενισχύεται περαιτέρω η λογοδοσία του Δημοσίου για δαπάνες προβολής ενώ και το ΕΣΡ θα είναι υποχρεωμένο να συντάσσει ετήσια Έκθεση σχετικά με την κατανομή της κρατικής διαφήμισης. Εισάγεται για πρώτη φορά στην εθνική έννομη τάξη η δυνατότητα ίδρυσης ενός θεσμικού Ανεξάρτητου Μηχανισμού Αυτορρύθμισης, κάτι που υπάρχει ήδη σήμερα σε 26 χώρες της ΕΕ, όπου θα αποτελεί σημαντικό θεσμικό συνομιλητή της Πολιτείας εμβαθύνοντας τον διάλογο για ζητήματα που αφορούν τα ΜΜΕ.
Παρέχεται θεσμική και οικονομική ενίσχυση του Παρατηρητηρίου της ΠΟΕΣΥ για τα SLAP. Θεσμοθετείται η εθνική στρατηγική για την Παιδεία στα Μέσα με σκοπό την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης και της κατανόησης της λειτουργίας των Μέσων. Το εθνικό σχέδιο δράσης για την ασφάλεια των δημοσιογράφων. Διασφαλίζεται η κατοχή της συντακτικής ανεξαρτησίας τόσο για τους εργαζόμενους στα Μέσα όσο και για τα ίδια τα Μέσα.
Ο υφυπουργός υπογράμμισε ότι «αυτό που θέλουμε να κάνουμε με αυτό το νομοσχέδιο είναι να επικαιροποιήσουμε μετά από διάλογο με τους εκπροσώπους των εργαζομένων και την ΕΡΤ μια σειρά από λειτουργίες της».
Η συνεδρίαση συνεχίζεται με τις τοποθετήσεις των εισηγητών και των ειδικών αγορητών των κομμάτων.
Νωρίτερα, η Επιτροπή, αποφάσισε αύριο στις 10.00 το πρωί να πραγματοποιηθεί η ακρόαση φορέων, την Δευτέρα 17 Νοεμβρίου στις 11.00 το πρωί η συζήτηση επί των άρθρων, ενώ η δεύτερη ανάγνωσή του θα διεξαχθεί στις 10.00 το πρωί της Τετάρτης 19 Δεκεμβρίου.