«Υπάρχει ένας ελέφαντας στο δωμάτιο. Δεν μιλάμε ανοιχτά για αυτό, αλλά θα μπορούσαμε να το οραματιστούμε»
Την ιδέα ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού δανεισμού, που θα αποσκοπεί στην υποστήριξη ευρωπαϊκών αμυντικών έργων, υπό τον όρο ότι αυτά θα μπορούσαν σαφώς να χαρακτηριστούν ως ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό εισάγει στον ευρωπαϊκό διάλογο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε συνέντευξη, που παρεχώρησε στο Politico στο περιθώριο του εν εξελίξει Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες.
Μιλώντας για τη δυνατότητα κοινής χρηματοδότησης για την ανάπτυξη αμυντικών δυνατοτήτων, που θα υπηρετούν τη συλλογική άμυνα ο κ. Μητσοτάκης υπογράμμισε ότι «η πρόκληση είναι αν μπορούμε να εξασφαλίσουμε πρόσθετη χρηματοδότηση και αν αυτή η πρόσθετη χρηματοδότηση μπορεί να συνοδεύεται από όρους, που θα μας ωθήσουν προς μια καλύτερη προετοιμασία, η οποία θα περιλαμβάνει κοινές προμήθειες, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών -κυρίως drones και τεχνητής νοημοσύνης».
Ακολουθούν τα κύρια σημεία της συνέντευξης του πρωθυπουργού στο Politico:
«Το επιχείρημά μου είναι πολύ απλό: αν η άμυνα είναι το υπέρτατο ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό, χρειαζόμαστε ευρωπαϊκές δομές και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για να αναπτύξουμε τις αμυντικές μας δυνατότητες. Δεν το συζητάμε ανοιχτά, θα μπορούσαμε όμως να φανταστούμε ένα σενάριο σύμφωνα με το οποίο θα διαθέτουμε έναν κοινό ευρωπαϊκό μηχανισμό δανεισμού που θα αποσκοπεί στην υποστήριξη ευρωπαϊκών αμυντικών έργων; Θα το υποστήριζα σίγουρα, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχουν έργα, που μπορούν σαφώς να χαρακτηριστούν ως ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό... ας χρησιμοποιήσουμε τους ευρωπαϊκούς πόρους για να κάνουμε πράγματα που ενδεχομένως δεν έχουμε τη δυνατότητα να υλοποιήσουμε σε εθνικό επίπεδο. Πιστεύω ότι η πρόκληση είναι αν μπορούμε να εξασφαλίσουμε πρόσθετη χρηματοδότηση και αν αυτή η πρόσθετη χρηματοδότηση μπορεί να συνοδεύεται από όρους που θα μας ωθήσουν προς μια καλύτερη προετοιμασία, η οποία θα περιλαμβάνει κοινές προμήθειες, την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών -κυρίως drones και τεχνητής νοημοσύνης-, και πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα έχουν να διαδραματίσουν σαφή ρόλο».
Και πρόσθεσε: «Υπάρχει ένας ελέφαντας στο δωμάτιο. Δεν μιλάμε ανοιχτά για αυτό, αλλά θα μπορούσαμε να οραματιστούμε ένα σενάριο όπου θα έχουμε μια κοινή ευρωπαϊκή δανειακή διευκόλυνση που στοχεύει στην υποστήριξη ευρωπαϊκών αμυντικών έργων;».
«Σίγουρα θα το υποστήριζα, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχουν έργα που χαρακτηρίζονται σαφώς ως ευρωπαϊκό δημόσιο αγαθό… ας χρησιμοποιήσουμε τα ευρωπαϊκά χρήματα για να κάνουμε πράγματα που μπορεί να μην είμαστε σε θέση να κάνουμε σε εθνικό επίπεδο», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Σύμφωνα με σχέδιο κοινής δήλωσης που ετοίμασαν πρεσβευτές και από τις 27 χώρες της ΕΕ πριν από τη σύνοδο κορυφής της Πέμπτης, το μπλοκ θα συμφωνήσει να «προσανατολίσει όλο και περισσότερο τις αμυντικές επενδύσεις προς την κοινή ανάπτυξη, παραγωγή και προμήθεια».
Επιπλέον και σύμφωνα πάντα με τις δηλώσεις του πρωθυπουργού στο Politico, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι θα αξιοποιήσει τη Σύνοδο στις Βρυξέλλες για να καλέσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να προχωρήσει περαιτέρω, σε ένα «σημείο καμπής όπου συνειδητοποιούμε ότι πρέπει να αναλάβουμε μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης όσον αφορά την ευρωπαϊκή άμυνα», και να υποστηρίξει τον δανεισμό σε επίπεδο ΕΕ για κοινά έργα.
Σε ό,τι αφορά στο σκέλος της ανταγωνιστικότητας και της πράσινης μετάβασης, ο πρωθυπουργός, σημείωσε ότι «ήμουν πολύ σαφής: η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Διαφορετικά, μπορεί να συνειδητοποιήσουμε κάποια στιγμή ότι τρέχουμε σε λάθος αγώνα. Πρέπει να υπάρχει μία ισορροπία με την ανταγωνιστικότητα και να προάγει, ή τουλάχιστον να μην εμποδίζει, την κοινωνική συνοχή. Δεν μου αρέσει να το διατυπώνω με αριθμούς, αλλά το τελευταίο 10, 15 ή 20% της πράσινης μετάβασης είναι, αυτή τη στιγμή, εξαιρετικά κοστοβόρο και δεν διαθέτουμε καν τις τεχνολογίες για να το υλοποιήσουμε».
