Τι είναι οι Λεοντίδες που θα γεμίσουν τον ελληνικό ουρανό;

Του Γιώργου Λαμπίρη

Η πιο έντονη καταιγίδα διαττόντων που έχει καταγραφεί στα επιστημονικά χρονικά ήταν η καταιγίδα των Λεοντιδών στις 12 προς 13 Νοεμβρίου του 1833.

Τα σωματίδια που έκαναν την εμφάνισή τους στον ουρανό της Γης έμοιαζαν με πυροτεχνήματα από μια ροή δεκάδων μετεώρων κάθε δευτερόλεπτο. Ένα φαινόμενο που διήρκεσε ώρες.

Τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου το φαινόμενο θα κάνει για μία ακόμα φορά την εμφάνισή του, όταν και αναμένεται να κορυφωθεί, ενώ στις 18 του μήνα θα είναι ορατό από το βόρειο ημισφαίριο της Γης, αλλά και από την Ελλάδα.

Ο ερευνητής του κέντρου ερευνών, αστρονομίας και εφαρμοσμένων μαθηματικών στης Ακαδημίας Αθηνών, Μανώλης Γεωργούλης, εξηγεί τη λειτουργία του φαινομένου, μιλώντας στο news.gr.

Κύριε Γεωργούλη τι είναι οι Λεοντίδες;

Οι διάττοντες δεν είναι τίποτε άλλο από μικρά σωματίδια σκόνης σε συγκεκριμένες περιοχές του Ουρανού. Επειδή η γη περιστρέφεται με τακτικό ρυθμό γύρω από τον ήλιο, δημιουργούνται κάποια σωματίδια σκόνης. Αυτά στη συνέχεια εισέρχονται στην ατμόσφαιρα με μεγάλη ταχύτητα και αναφλέγονται με αποτέλεσμα να τα βλέπουμε εμείς.

-Από που προήλθε το όνομά τους;

Τα συγκεκριμένα σωματίδια βαφτίστηκαν έτσι από την περιοχή του ουρανού, από την οποία προέρχονται. Οι Λεοντίδες, όπως ακριβώς λέει και το όνομά τους προέρχονται από τον Λέοντα. Το ίδιο φαινόμενο δημιουργείται ερχόμενο από τον οργανισμό του Περσέα, εξ ου και οι λεγόμενες Περσίδες. Η ονομασία τους είναι καθαρά εμπειρική και έχει να κάνει με τη φαινόμενη περιοχή του ουρανού.

Πρόκειται για φαινόμενο που συμβαίνει αρκετές φορές το χρόνο με διάφορες ονομασίες. Τα μικρά αυτά σωματίδια σκόνης αναπτύσσουν για κλάσματα του χιλιοστού, ταχύτητες που φτάνουν τα μερικές δεκάδες χιλιάδες χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο. Όταν φτάνουν στην ατμόσφαιρα της Γης είναι σαν να βλέπουν έναν "τοίχο" στη Γη. Είναι όπως ακριβώς όταν κάνουμε βουτιά στη θάλασσα από μεγάλο ύψος, οπότε είναι και μεγαλύτερη η αντίσταση του νερού.

-Το φαινόμενο όμως δεν έγινε πέρυσι ορατό στην Ελλάδα...

Είναι γεγονός ότι πέρυσι ήταν περισσότερο ορατό από τη Βόρεια Αμερική, η οποία είχε ευνοηθεί από την αλληλεπίδραση. Την προηγούμενη φορά η Ελλάδα δεν ήταν ευνοημένη από την άποψη αυτή, καθώς τις ώρες που το φαινόμενο ήταν στην κορύφωσή στην Ελλάδα ήταν πρωί και άρα η Βόρεια Αμερική ήταν η 'ευνοημένη'.

Είναι όντως αστέρια όπως τα έχουμε στο μυαλό μας ή έχουν κάποια άλλη μορφή;

Δεν πρόκειται για αστέρια, αλλά για μικρά σωματίδια, που μοιάζουν με σπίθες. Έχουν διάρκεια ζωής μερικών δευτερολέπτων και έχουν τη δυνατότητα να διαγράψουν πορεία πολλών χιλιομέτρων, η οποία είναι ορατή από την επιφάνεια της γης.

Το ηλιακό μας σύστημα πέρα από πλανήτες, δορυφόρους, αστεροειδείς και κομήτες εμπεριέχει πολύ σκόνη, όπως μικρά στερεά σωματίδια διαφόρων χημικών συστάσεων που περιφέρονται στο ηλιακό σύστημα. Σε αυτά ακριβώς τα σωματίδια οφείλονται οι διάττοντες αστέρες.

Κάθε πότε εκδηλώνεται το φαινόμενο και από τι εξαρτάται το αν και κατά πόσο είναι ορατό σε κάποια συγκεκριμένη περιοχή;

Το φαινόμενο έχει μία κανονικότητα, καθώς η γη περιστρέφεται γύρω από τον ηλιο και περνάει από περιοχές με σκόνη. Το θέμα είναι ποια περιοχή της γης δεν θα βλέπει ο ήλιος όταν το φαινόμενο φθάνει στο μέγιστο, γεγονός από το οποίο εξαρτάται το αν θα είναι ορατή η εκδήλωση της βροχής αστεριών.

Με τη συγκεκριμένη ονομασία εμφανίζεται μόνο μία χρόνο στα μέσα Νοεμβρίου (10-20 Νοεμβρίου) με έξαρση τις πρώτες πρωινές ώρες της 17ης Νοεμβρίου.