Η βαρύτητα αλλά και το παρελθόν της Σελήνης επί χάρτου

Τον ακριβέστερο χάρτη του βαρυτικού πεδίου της Σελήνης -και εν γένει οποιουδήποτε άλλου ουράνιου σώματος- έχουν πλέον στα χέρια τους οι αστρονόμοι χάριν στους δυο δίδυμους δορυφόρους της NASA, στο πλαίσιο της αποστολής Grail.

Εκτός από το βαρυτικό πεδίο ο χάρτης... χαρτογραφεί και το παρελθόν του φεγγαριού μας. Απανωτές προσκρούσεις κομητών και αστεροειδών έχουν αφήσει τα ίχνη τους όχι μόνο στην επιφάνεια της Σελήνης (τους ορατούς κρατήρες), αλλά και βαθύτερα στο αόρατο εσωτερικό του φλοιού της. Εν αντιθέσει προς τη Γη μας όπου η αέναη κίνηση των τεκτονικών πλακών, η ηφαιστειακή δραστηριότητα και η διάβρωση των εδαφών έχουν σβήσει τα ίχνη των αρχαίων προσκρούσεων, ιδίως κατά τη νεαρή ηλικία του πλανήτη μας, στη Σελήνη τόσο η επιφάνεια όσο και το εσωτερικό της έχουν μείνει σχεδόν ανέπαφα στο πέρασμα δισεκατομμυρίων χρόνων. Παρέχουν, έτσι, ένα γεωλογικό αρχείο των βίαιων συμβάντων του παρελθόντος, ιδίως κατά την πρώιμη φάση του ηλιακού μας συστήματος.

Ο νέος χάρτης υψηλής ανάλυσης του φεγγαριού, που προκύπτει από τις μετρήσεις του Grail, δείχνει τις διακυμάνσεις της βαρύτητας που προκαλούνται είτε από τα εξογκώματα (π.χ. βουνά), είτε από τα βαθουλώματα του εδάφους (π.χ. κρατήρες), αλλά και από τις βαθύτερες γεωλογικές δομές στο εσωτερικό της Σελήνης, αποκαλύπτοντας σε όλο το μεγαλείο του πλέον τα κατάγματα και τα συντριπτικά πλήγματα που έχει υποστεί ο φλοιός του φεγγαριού στο παρελθόν.

Κάτω από τη γεμάτη κρατήρες επιφάνεια , ο φλοιός της Σελήνης είναι σχεδόν σκόνη -είναι κονιορτοποιημένος σε ποσοστό 98%- από τις πολλαπλές πτώσεις διαφόρων ουράνιων σωμάτων.

Η ανακάλυψη δείχνει ότι το φεγγάρι μας και πιθανώς η ίδια η Γη, κατά το πρώτο δισεκατομμύριο χρόνια μετά τη δημιουργία τους (σε μια εποχή που εμφανίστηκαν οι πρώτοι μικροοργανισμοί), υπέστησαν ακόμα πιο μαζική και καταστροφική επίθεση τεράστιων βράχων από το διάστημα, από ό,τι εκτιμούσαν ως τώρα οι επιστήμονες.