Το ηλιακό μας σύστημα και… οι πέντε νάνοι

Είναι ίσως το πιο επιστημονικό... παραμύθι του κόσμου μας και ονομάζεται: Το ηλιακό μας σύστημα και... οι πέντε νάνοι!

Οι αστρονόμοι κατάφεραν να ρίξουν μια πρώτη πλην διεισδυτική ματιά στον Makemake, έναν από τους νάνους του ηλιακού μας συστήματος. Μέχρι σήμερα, ο πλανήτης-νάνος που ανήκει στην ίδια κατηγορία με τον μακρινότερο πλανήτη του ηλιακού συστήματος, το νάνο Πλούτωνα, περιπλανιόταν λάθρα στις σκοτεινές εσχατιές της τροχιάς των πλανητών που περιβάλλουν τον Ήλιο μας. Όμως, τον Απρίλιο του 2011, πέρασε ανάμεσα στη Γη μας και ένα μακρινό της άστρο κι έτσι οι επιστήμονες τον είδαν και τον ακολούθησαν κατά πόδας. Το εντυπωσιακό είναι ότι η διέλευση αυτή διήρκεσε μόλις ένα λεπτό. Ήταν όμως αρκετό για να μπει ο Makemake στο μικροσκόπιο.

Μελέτησαν τις φωτογραφίες και τα στοιχεία και 1,5 χρόνο μετά δημοσίευσαν μια πρώτη μελέτη για τον “μικρό” αυτό του ηλιακού συστήματος. Κατέληξαν λοιπόν ότι ο Makemake δεν έχει ατμόσφαιρα, έχει μέγεθος περίπου τα 2/3 του Πλούτωνα, το σχήμα του δεν είναι τέλεια σφαιρικό: έχει πλάτος 1.430 χλμ προς τη μια του κατεύθυνση και 1.500 προς την άλλη και η πυκνότητα του αγγίζει τα 1,7 γραμμάρια ανά κυβικό εκατοστό (λιγότερο από 1/3 της πυκνότητας της Γης μας).

Οι πλανήτες νάνοι του ηλιακού συστήματος

Οι επιστήμονες θεωρούν τον Makemake το ιδανικό... πειραματόζωο για να μελετήσουν τους “μυστικοπαθείς” πλανήτες-νάνους του ηλιακού συστήματος. Ίσως μια από τις σφοδρότερες μάχες που δόθηκαν για τη σύγχρονη αστρονομία ήταν η αποκαθήλωση του Πλούτωνα από το καθεστώς των πλανητών και ο χαρακτηρισμός του ως “νάνος” το 2006. Μέχρι τότε πιστευόταν ότι ήταν απλά ένας μικρός πλανήτης στη μεθόριο του ηλιακού μας συστήματος με το κενό του διαστήματος. Όμως τότε ανακαλύφθηκαν και άλλοι τέτοιοι νάνοι που περιπλανιόνταν στα σκοτεινά των εσχατιών του συστήματος. Αρχικά ήταν η Δήμητρα και η Έριδα. Μετά βρέθηκαν και η Haumea και ο Makemake.

 

Η Δήμητρα είναι ο μόνος νάνος που βρίσκεται εντός τροχιάς του ηλιακού συστήματος και έχει μελετηθεί λίγο περισσότερο. Ενώ η μακρινή Έριδα και η Haumea έχουν μελετηθεί μέσω των ανακλάσεων φωτός που προκαλούν οι κινήσεις τους.