Πριν από δυόμισι χρόνια, άρχισαν οι πρώτες φήμες για τα προβλήματα των δημοσιονομικών της Ελλάδας. Ακούστηκαν πολλά. Κάποιες φορές και υπερβολές. Υπήρξαν περίοδοι, όπου τα ξένα μέσα ενημέρωσης μιλούσαν διαρκώς για τις σπατάλες στις δαπάνες, για διαφθορά, για ανεπαρκείς δημόσιους λειτουργούς. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το ελληνικό κράτος έχει ανάγκη από μεγάλες μεταρρυθμίσεις, από αναδιάρθρωση και ανανέωση όχι μόνο των μεθόδων και των πρακτικών του, αλλά και των αντιλήψεων, του σχεδιασμού και της εκτέλεσης όλων όσων σχεδιάζει.
Όμως, όπως δεν μπορούμε να κατηγορούμε αποκλειστικά τα ενυπόθηκα δάνεια για την οικονομική κατάρρευση του 2008 στις Ηνωμένες Πολιτείες, έτσι δεν μπορούμε να κατηγορούμε μόνο την Ελλάδα για τα προβλήματα και την – πιθανή για πολλούς – κατάρρευση της Ευρωζώνης. Οι ομοιότητες είναι προφανείς :
Ο αριθμός των δανειοληπτών με στεγαστικά ήταν πολύ μικρός ως ποσοστό για να προκαλέσει την κατάρρευση του χρηματοοικονομικού συστήματος. Το σύστημα κατέρρευσε λόγω της πολύ μεγάλης αξίας των παραγώγων και άλλων τοξικών assets. Όπως σχολιάζει εύγλωττα ο οικονομικός αναλυτής της Blacksummit FG, Γιάννης Χαραλαμπάκης, “η τιτλοποίηση τίτλων άνευ αξίας ξεπέρασε τον πύργο της πίστωσης, του οποίου τα θεμέλια ήταν καλά για ένα κτίριο δέκα ορόφων, αλλά οι ένοικοι της σοφίτας του δέκατου πέμπτου ορόφου θαύμαζαν τη θέα ! Ο πύργος της πίστωσης ήταν καταδικασμένος να καταρρεύσει - όπως θα γίνει και πάλι – και αυτό ήταν ένα αναμενόμενο ατύχημα”.
Μιλώντας με τον ίδιο αναλυτή, υποστηρίζει ότι - κατά τον ίδιο τρόπο - οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν ενεχυριάσει περιουσιακά στοιχεία, που σε κάποιες περιπτώσεις δεν αντικατοπτρίζουν ούτε την αξία του χαρτιού, στο οποίο είναι τυπωμένα. Στη συνέχεια, κατεύθυναν τις πιστωτικές επεκτάσεις σε αξιόχρεους τίτλους και τους πούλησαν σε ανίδεους, που θεώρησαν ότι θα βρουν ακόμα πιο ανίδεους για να τους μεταβιβάσουν με premium. Αυτό το παιχνίδι της μουσικής καρέκλας έχει τώρα τελειώσει και αν δεν ήταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των Ηνωμένων Πολιτειών να τροφοδοτεί την Ευρωπαϊκή Κεντρική με ρευστότητα και με τις πρόσφατες ενέσεις ρευστού τις ευρωπαϊκές τράπεζες, τότε το τραπεζικό σύστημα της Ένωσης θα είχε καταρρεύσει.
“Η αλήθεια είναι ότι η Γερμανία θα είχε καταρρεύσει αν η FED δεν είχε βοηθήσει τις βασικές τράπεζες της χώρας το 2008. Δεν υπάρχει αμφιβολία πως, όταν το οικονομικό σύστημα μιας αναπτυγμένης χώρας καταρρεύσει, τότε και η χώρα καταρρέει αμέσως μετά. Αυτό θα ήταν και το αποτέλεσμα για τη Γερμανία κατά τη διάρκεια της κατάρρευσης του 2008”.
Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να δούμε τον παρακάτω πίνακα του Αμερικανικού Ελεγκτικού Κυβερνητικού Γραφείου, που διενήργησε έλεγχο για τις μεγάλης έκτασης ενισχύσεις την περίοδο 2008-2009.
Από αυτό τον πίνακα, καταγράφουμε σημαντικές παρατηρήσεις :
Πρώτον, ότι υπάρχουν επτά γερμανικοί οίκοι, οι οποίοι δέχθηκαν βοήθεια.
Δεύτερον, ότι μεταξύ αυτών που ενισχύθηκαν συμπεριλαμβάνονται και οι πιο επιφανείς τράπεζες, όπως η Deutsche Bank.
Τρίτον, ότι τα ποσά που έχουν δοθεί είναι τεράστια.
Τέταρτον, ότι αν δεν υπήρχε η FED για να βοηθήσει αυτά τα πιστωτικά ιδρύματα, αυτά θα είχαν πτωχεύσει... που σημαίνει ότι η Γερμανία και ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είχαν οδηγηθεί σε depression.
Όπως φαίνεται, οι αριθμοί αυτή τη φορά λένε την αλήθεια:
Η Dresner έλαβε 123 δισεκατομμύρια δολάρια, η Bayerische 108, η West LB 78, η Deutsche Bank 77, η HSH 53 δισ. δολάρια, η Commerzbank 51, και η Hypo 47 δισεκατομμύρια, σε σύνολο 531 δισ. δολαρίων.
“Ήταν τα οικονομικά των γερμανικών τραπεζών σε τάξη ;
Ήταν αυτές οι τράπεζες βιώσιμες ;
Θα είχαν επιβιώσει από το χρηματοοικονομικό τσουνάμι χωρίς την αμερικανική βοήθεια ;
Θα ήταν σήμερα ζωντανές αν δεν υπήρχε η FED να τις ενισχύσει ;
Θα είχαν αναπτυχθεί και θα υπαγόρευαν σήμερα την πολιτική τους σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση χωρίς την αμερικανική βοήθεια, που τις κράτησε εν ζωή ;”
Αυτά είναι μερικά από τα ερωτήματα, που τίθενται πιεστικά και κατ΄ επανάληψη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι υποστηρίζεται πως τα 531 δισεκατομμύρια δολάρια προκύπτουν μόνο από ένα κομμάτι του ελέγχου της GΑΟ. Δηλαδή, δεν χρειάζεται να πούμε ότι το συνολικό ποσό είναι πολύ μεγαλύτερο. “Αυτή η ιστορία να επιχειρείται να βρεθεί ο απόλυτος αποδιοπομπαίος τράγος για να κατηγορηθεί για τα προβλήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – λόγω των χειρισμών και των πρακτικών από τις τράπεζες – μου θυμίζει το JoyBell : 'H διαφορά μεταξύ του δικού μου και του δικού σου σκότους είναι ότι εγώ μπορώ να κοιτάξω κατάματα τη δική μου κακία και να αποδεχθώ την ύπαρξή της, ενώ εσύ είσαι απασχολημένος, καλύπτοντας τον καθρέφτη σου με ένα λευκό σεντόνι. Η διαφορά μεταξύ των αμαρτιών μου και των αμαρτιών σου είναι ότι, όταν εγώ αμαρταίνω, έχω επίγνωση αυτού, ενώ εσύ έχεις πέσει βορά των δικών σου κατασκευασμένων παραισθήσεων'”, σχολιάζει με νόημα ο Γιάννη Χαραλαμπάκης.
Η αναφορά αυτών των στοιχείων και των απόψεων δεν γίνεται για να σπείρουμε τον πανικό και να απαξιώσουμε θεσμούς. Ούτε υποστηρίζει κανείς πως το ευρωπαϊκό τραπεζικό οικοδόμημα θα καταρρεύσει.
Γίνεται για να αναδειχθεί για ακόμα μια φορά η διαφορά αντιλήψεων μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού, σε ό,τι αφορά την αντιμετώπιση της κρίσης.
Θα το ξαναπούμε για ακόμα μια φορά.
Οι αγορές θέλουν τους Ευρωπαίους – στη συγκεκριμένη περίπτωση – να οδηγούν τις εξελίξεις και να μην έπονται αυτών.
Και, πάνω απ΄ όλα, να μην κρύβουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί, αλλά να λένε τα πράγματα με το όνομά τους.
