Τικ – τακ κάνει το ρολόι με τις ώρες που έχουν απομείνει για το Eurogroup των... μεγάλων προσδοκιών (για την Ελλάδα τουλάχιστον), τη συνεδρίαση της 5ης Δεκεμβρίου, να είναι λιγότερες από 24.
Τι προσδοκά η Ελλάδα από το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου
Ουσιαστικά αυτό που επιδιώκει η ελληνική πλευρά είναι να ανοίξει επίσημα η συζήτηση για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Η έναρξη της συζήτησης βέβαια έχει λίγο πολύ εξασφαλιστεί από τις πρόσφατες δηλώσεις των αξιωματούχων της ΕΕ και της Ευρωζώνης (Ντάισελμπλουμ, Μοσκοβισί, Γιούνκερ, Ντομπρόφσκις κ.ά.). Μιλώντας στο ραδιοσταθμό Αθήνα 9.84, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Δημήτρης Τζανακόπουλος, είπε πως "το κλίμα που έχει αναπτυχθεί στο σύνολο των ηγεσιών της Ευρωζώνης είναι τέτοιο που έχει τις προϋποθέσεις για μια πολιτική συμφωνία μέχρι το τέλος του χρόνου."
Αυτό που η Αθήνα επιδιώκει είναι μια «πολιτική συμφωνία» δηλαδή η «δέσμευση» των αξιωματούχων της ΕΕ και της Ευρωζώνης ότι θα γίνουν οι απαιτούμενες κινήσεις προς την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Τα τεχνικά ζητήματα, θα ακολουθήσουν.
«Το αυριανό Eurogroup είναι ορόσημο καθώς εκεί θα μπουν οι βασικές γραμμές της συνολικής αυτής συμφωνίας και υπάρχει πιθανότητα μέχρι το τέλος του χρόνου να χρειαστεί ένα ακόμα Eurogroup που θα βάλει τυπικά την σφραγίδα του» ανάφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Σημαντικό είναι ότι με μια πολιτική συμφωνία επί του ζητήματος στο αυριανό Eurogroup, έτσι θα μπορεί η Ελλάδα να ενταχθεί στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2017.
Ελάφρυνση χρέους: Τι εννοεί η Ελλάδα και τι… οι υπόλοιποι
Σε κάθε δήλωση Ελλήνων υπουργών και αξιωματούχων η φράση είναι «ελάφρυνση» του ελληνικού χρέους. Δηλαδή η ελληνική πλευρά γνωρίζει πως (τουλάχιστον σε αυτή τη φάση) είναι άτοπο να τεθεί το θέμα μιας ονομαστικής απομείωσης του ελληνικού χρέους, δηλαδή ένα κούρεμα. Όπως ξεκαθάρισε εξάλλου και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, η Αθήνα ζητά «παρατάσεις, μιλάμε για επιτόκια, επομένως θεωρώ ότι μπορούμε μέχρι το τέλος του χρόνου να καταλήξουμε σε συγκεκριμενοποίηση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων μέτρων, τα οποία θα εφαρμοστούν μετά τη λήξη του προγράμματος. Και θα τραβήξουν πιθανώς προς τα κάτω και τα πρωτογενή πλεονάσματα». Για αυτό και οι βρυχηθμοί Σόιμπλε ότι αποκλείεται μια απομείωση του ελληνικού χρέους δεν φαίνονται το βασικό εμπόδιο αυτή τη στιγμή, αφού και το Βερολίνο έχει αντίρρηση βασικά για ονομαστική μείωση του ελληνικού χρέους, όχι για αναδιάρθρωση του (επιτόκια, παρατάσεις κλπ).
Το πρόβλημα του ΔΝΤ
Ένα από τα σημαντικά προβλήματα που θα ανακύψουν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου είναι η συμμετοχή του ΔΝΤ στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα ή η οριστική αποχώρηση του από την Ελλάδα. «Σε κάθε περίπτωση εμείς έχουμε ξεκαθαρίσει ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να κάνουμε αποδεκτά τα όσα ζητά το ΔΝΤ σε ό,τι αφορά τα μέτρα, αλλά και σε ό,τι αφορά τα εργασιακά» τόνισε ο κ. Τζανακόπουλος.
Ερωτηθείς τι σημαίνει και που οδηγεί το ενδεχόμενο επίδειξης ανελαστικότητας εκ μέρους του ΔΝΤ στους όρους του και η μη αποδοχή εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης των όσων ζητά το Ταμείο, απάντησε: «Η πίεση του Ταμείου είναι μεγάλη, ωστόσο οι παράγοντες που θα επηρεάσουν την λύση στο ελληνικό ζήτημα είναι πάρα πολλοί, δεν είναι μόνο το ΔΝΤ. Δεν θεωρώ ότι η Ευρώπη θα μείνει αμέτοχη στις απαιτήσεις αυτές οι οποίες, όλοι αντιλαμβάνονται, ότι είναι παράλογες, υφεσιακές και απολύτως αδύνατον να γίνουν δεκτές από την δική μας μεριά». Υπενθύμισε ότι «πάντοτε δινόταν πολιτική λύση και στην διαπραγμάτευση που κατέληξε στην συμφωνία του 2015 και στην πρώτη αξιολόγηση, όταν και τότε το ΔΝΤ είχε απαιτήσεις για πρόσθετα μέτρα 3,6 δισ ευρώ και τελικά η λύση ήταν πολιτική, όπου το ΔΝΤ είπε 'πάσο', εδώ έχουμε την συμφωνία.» Ερωτηθείς αν το θέμα των εργασιακών ενδέχεται να μετατεθεί για αργότερα, μέχρι να υπάρχει απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, σημείωσε ότι η εν λόγω απόφαση αφορά τις ομαδικές απολύσεις, όμως υπάρχουν και άλλα ανοιχτά ζητήματα καθώς η Ελλάδα τελεί σε ιδιότυπη κατάσταση εξαίρεσης σε ότι αφορά τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.
«Ως ελληνική κυβέρνηση, έχουμε πει από την αρχή ότι αυτή την κατάσταση εξαίρεσης δεν μπορούμε ούτε να τη νομιμοποιήσουμε ούτε να την μονιμοποιήσουμε. Και γι' αυτό τον λόγο με πολύ συγκεκριμένα νομικά, οικονομικά και πολιτικά επιχειρήματα, προσπαθούμε να αποκαταστήσουμε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις. Αυτό για μας είναι το ίδιο σημαντικό με την αποφυγή μιας οποιασδήποτε ρύθμισης αφορά τις ομαδικές απολύσεις. Γι' αυτό έχουμε δώσει όλες μας τις δυνάμεις σε αυτό το κομμάτι της διαπραγμάτευσης. Έχουμε πιθανότητες πολλές να βγει ένας τέτοιος πολιτικός συμβιβασμός» τόνισε.
Η Ιταλία, η Αυστρία και η ευρωπαϊκή συγκυρία
Το γενικότερο πολιτικό κλίμα που επικρατεί στην Ευρώπη σε αυτή τη φάση μπορεί να αποδεχτεί σημείο – κλειδί για τα αιτήματα της Ελλάδας. Το κρίσιμο δημοψήφισμα που διεξάγεται σήμερα στην Ιταλία αλλά και ο φόβος ότι οι σημερινές εκλογές στην Αυστρία μπορεί να αναδείξουν τον πρώτο ακροδεξιό πρόεδρο κράτους – μέλους της ΕΕ, το τεράστιο βάρος του προσφυγικού, κάνουν τους αξιωματούχους του πυρήνα των αποφάσεων στην ΕΕ να μην θέλουν μια ακόμη εστία αβεβαιότητας και ανισορροπίας, την Ελλάδα.
Η γενική πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα στην Ευρώπη «δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις και δημιουργεί το momentum για να υπάρξει μια συνολική και μόνιμη λύση για το ελληνικό ζήτημα» ανέφερε σχετικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Στην παρατήρηση ότι η Ελλάδα χάνει ενδεχομένως έναν-έναν τους συμμάχους της, είπε ότι «μπορεί να ισχύει αυτό, αλλά εκείνο το οποίο αναδύεται στην Ευρώπη, δεν είναι και ακριβώς, σύμμαχος της ευρωπαϊκής ελίτ που διαχειρίστηκε μέχρι σήμερα την κρίση».
Συμφωνώντας στο ότι «(αυτοί που αναδύονται) είναι εναντίον της ευρωπαϊκής ιδέας», ο κυβερνητικός εκπρόσωπος κατέληξε, στη σημερινή συνέντευξη, αναφέροντας «νομίζω ότι έχει συνείδηση της κρισιμότητας των στιγμών η ευρωπαϊκή ελίτ, έτσι ώστε να μη θέλει να αναπαράξει άλλη μια εστία κρίσης. Αυτό λέω, ότι είναι το γενικό πολιτικό συμπέρασμα που μπορούμε να βγάλουμε τουλάχιστον μέχρι αυτή τη στιγμή.»