Όλες οι αλλαγές και οι παγίδες στις φετινές δηλώσεις

Με την εφορία να θεωρεί πλέον ότι οι φορολογούμενοι δεν έχουν έξοδα και ό,τι κερδίζουν ως εισόδημα πρέπει να φορολογείται σχεδόν εξ ολοκλήρου, το υπουργείο Οικονομικών εξέδωσε τη φόρμα για τις φορολογικές δηλώσεις, που θα υποβληθούν φέτος από 8,5 εκατομμύρια φορολογούμενους.

Αντιμέτωπους με το μεγάλο μαχαίρι στις φοροαπαλλαγές και έξτρα φόρους φέρνει 5,5 εκατ. φορολογουμένους η συμπλήρωση των φετινών φορολογικών δηλώσεων.

Το νέο έντυπο Ε1 της Εφορίας ενσωματώνει 27 αλλαγές στους κωδικούς και εκτός από τις φοροαπαλλαγές που μειώθηκαν, παγίδες φόρων συνιστούν η υποχρεωτική δήλωση των τόκων καταθέσεων αλλά και η επίσης υποχρεωτική καταγραφή των αυθαιρέτων ή των ημιυπαίθριων που τακτοποιήθηκαν και αυξάνουν τα τεκμήρια.

Ανάλογα με την πηγή προέλευσης του εισοδήματος οι κλίμακες είναι διαφορετικές, με τους ελεύθερους επαγγελματίες και τα εισοδήματα από ακίνητα να φορολογούνται από το πρώτο ευρώ χωρίς αφορολόγητο.

Για μισθωτούς και συνταξιούχους τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2013 και θα αποτυπωθούν στις νέες δηλώσεις φορολογούνται με συντελεστές 22% (για εισοδήματα έως 25.000 ευρώ), 32% για τα επόμενα 17.000 και 42% για εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ. Ολοι οι μισθωτοί και συνταξιούχοι με εισόδημα έως 21.000 ευρώ δικαιούνται σταθερή έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ.

Για υψηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια η έκπτωση φόρου μειώνεται κατά 100 ευρώ για κάθε 1.000 ευρώ εισοδήματος και μηδενίζεται για εισοδήματα άνω των 42.000 ευρώ. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα φορολογηθούν με συντελεστές 26% για εισοδήματα έως 50.000 ευρώ και 33% για μεγαλύτερα εισοδήματα, χωρίς αφορολόγητο. Στα ενοίκια οι συντελεστές είναι 10% για ποσά έως 12.000 ευρώ και 33% για υψηλότερα. Οι φορολογικές δηλώσεις θα υποβληθούν από τις 20 Μαρτίου έως τις 30 Ιουνίου. Οι φόροι θα πληρωθούν σε τρεις δόσεις ( Ιούλιος, Σεπτέμβριος, Νοέμβριος).

Εργόσημα, οικοδομικά ένσημα και ποσά που καταβλήθηκαν για αυτασφάλιση δηλώνονται από φέτος επίσης υποχρεωτικά, ενώ ιδιαίτερα προσεκτικοί πρέπει να είναι όσοι αμείβονται με μπλοκάκια ή έκαναν έναρξη επιτηδεύματος πρώτη φορά από 1-1-2013 και μετά.

Οι αμειβόμενοι με μπλοκάκι προκειμένου να φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών και να έχουν την έκπτωση φόρου των 2.100 ευρώ, εφόσον απασχολούνται σε έως τρεις εργοδότες και ο ένας από αυτούς καταβάλλει το 75% των συνολικών αποδοχών τους, θα πρέπει να συμπληρώσουν τους κωδικούς 307-308. Σε αντίθετη περίπτωση θα φορολογηθούν με την κλίμακα των ελεύθερων επαγγελματιών, χωρίς αφορολόγητο και με συντελεστές 26% για εισόδημα έως 50.000 ευρώ κα 33% για υψηλότερα ποσά.

Οι νέοι επιτηδευματίες θα πρέπει να συμπληρώσουν τους κωδικούς 017-018. Με τον τρόπο αυτό κερδίζουν απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος και μειωμένους φορολογικούς συντελεστές (13% έως τα 10.000 ευρώ, 26% για τα επόμενα 40.000 ευρώ και 33% για ποσά άνω των 50.000 ευρώ).

Από φέτος τόκοι στεγαστικών δανείων, ασφάλιστρα, ενοίκια κύριας κατοικίας ή παιδιών που σπουδάζουν καθώς και δίδακτρα φροντιστηρίων δεν δίνουν ούτε ένα ευρώ έκπτωσης φόρου. Έχουν διατηρηθεί μόνο οι φοροαπαλλαγές για ιατρικά έξοδα και νοσήλια, διατροφή\ μεταξύ πρώην συζύγων καθώς και δωρεές προς το Δημόσιο και κοινωφελή ιδρύματα. Παρά το γεγονός ότι τα ενοίκια δεν αποφέρουν την παραμικρή έκπτωση φόρου, το υπουργείο Οικονομικών ζητά αναλυτικά στοιχεία για κάθε ενοίκιο που καταβλήθηκε. Τα στοιχεία αυτά θα αξιοποιηθούν για διασταυρώσεις προκειμένου να εντοπιστούν αδήλωτα ενοίκια.

Η νέα φορολογική δήλωση θα πρέπει να υποβληθεί από τις 20 Μαρτίου έως τις 30 Ιουνίου, ενώ οι φορολογούμενοι θα πρέπει να έχουν συγκεντρώσει και αποδείξεις ίσες με το 25% του φορολογητέου εισοδήματος του 2013 προκειμένου να μην επιβαρυνθούν με πρόσθετους φόρους κατά την εκκαθάριση της δήλωσης.

Εξάλλου από τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου έως και τις 30 Μαΐου μπορούν να υποβάλλουν ηλεκτρονικά το έντυπο στοιχείων ακινήτων Ε9, οι φορολογούμενοι με μεταβολές στην περιουσιακή τους κατάσταση το 2013.

Με βάση τα στοιχεία αυτά, θα υπολογιστεί γι αυτούς ο ενιαίος φόρος ακινήτων, καθώς και ο συμπληρωματικός φόρος στην περίπτωση που η αξία της ακίνητης περιουσίας τους υπερβαίνει τα 300.000 ευρώ.

Από το έντυπο της φορολογικής δήλωσης λείπει ο κωδικός που συμπλήρωναν όσοι είχα προστατευόμενα τέκνα προκειμένου να κερδίσουν πρόσθετο αφορολόγητο. 

Πλέον αυτό δεν υπάρχει καθώς εν μέρει έχει αντικασταθεί από το οικογενειακό επίδομα που δίνεται από τον ΟΓΑ.

Παράλληλα, διατηρούνται τα τσουχτερά τεκμήρια. Αξίζει να τονιστεί ότι οι επιπλέον φόροι εισοδήματος που θα πληρώσουν κατά κύριο λόγο οι μισθωτοί και οι αυτοαπασχολούμενοι θα είναι 1,3 δισ. ευρώ, ενώ πλέον ζητείται και ο ΑΜΚΑ γονέων και παππούδων που θεωρούνται προστατευόμενα μέλη στους κωδικούς 861-864.

Οι σημαντικότερες αλλαγές του νέου εντύπου Ε1

  • Καταργήθηκε η έκπτωση φόρου 10% για ενοίκια, τόκους στεγαστικών δανείων, ασφάλιστρα, στεγαστικό επίδομα, κατοίκους παραμεθόρων περιοχών, ανανεώσιμες πηγές ενέργειες και αποκατάσταση ακινήτων και διατηρητέων.
  • Αυξήθηκε το τεκμήριο διαβίωσης κατοικίας για όσους το 2013 προχώρησαν σε νομιμοποιήσεις αυθαίρετων κτισμάτων και ημιυπαίθριων χώρων.
  • Προστέθηκε νέος ειδικός κωδικός 017-018 για μείωση της φορολογίας σε επιτηδευματίες που έκαναν έναρξη επαγγέλματος την 1η Ιανουαρίου 2013 και μετά. Θα φορολογούνται για τα πρώτα χρόνια της δραστηριότητάς τους με συντελεστή 13% αντί για 26% για τα πρώτα 10.000 ευρώ. Σε αυτή την κατηγορία φορολογουμένων, δεν θα επιβάλλεται τέλος επιτηδεύματος για τα πρώτα πέντε χρόνια.
  • Προστέθηκε νέος κωδικός για μισθωτούς που αμείβονται με «μπλοκάκι» οι οποίοι θα φορολογηθούν με την κλίμακα των μισθωτών.
  • Σε ξεχωριστούς κωδικούς θα δηλωθούν οι τόκοι καταθέσεων.
  • Στον πίνακα 2 καταργήθηκε ο κωδικός 011-012 στον οποίο οι μισθωτοί έπρεπε να δηλώσουν αν «πήραν στεγαστικό επίδομα» αφού πλέον δεν υπάρχει η έκπτωση φόρου για το ενοίκιο κύριας κατοικίας.
  • Καταργήθηκε ο κωδικός 015-016 το οποίο συμπλήρωναν οι μισθωτοί που κατοικούν σε παραμεθόρια περιοχή. Δεν υπάρχει πλέον η σχετική έκπτωση φόρου.
  • Καταργήθηκε ο κωδικός 017-018 ο οποίος αφορούσε όσους είχαν συμπληρώσει το 18 έτος της ηλικίας τους. Πλέον όσοι έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους υποχρεούνται να υποβάλουν φορολογική δήλωση με εξαίρεση όσους θεωρούνται προστατευόμενη μέλη (φοιτητές κλπ).
  • Καταργήθηκε ο κωδικός 021-022 που συμπλήρωναν όσοι είχαν υποπέσει σε φορολογικές παραβάσεις.
  • Άλλαξε ο κωδικός 001-002 που συμπληρώνουν όσοι δικαιούνται μείωση φόρου λόγω αναπηρίας 67% και άνω. Πέρυσι ίσχυε αυξημένο αφορολόγητο 2.000 ευρώ και φέτος παρέχεται έκπτωση φόρου 200 ευρώ.
  • Καταργήθηκαν οι κωδικοί 003 και 004 που συμπλήρωναν οι γονείς για τον αριθμό των προστατευόμενων τέκνων τους.
  • Στον πίνακα 4 προστέθηκε ο κωδικός 307- 308 όπου δηλώνεται το εισόδημα από ατομική επιχείρηση παροχής υπηρεσιών ή ελεύθερου επαγγέλματος της παρ. 1 άρθρου 45 ΚΦΕ.

Πρόκειται για τους μισθωτούς που αμείβονται με «μπλοκάκι» και φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών και έχουν τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να έχουν σύμβαση, να έχουν έως τρεις εργοδότες (φυσικά ή/και νοµικά πρόσωπα) και εφόσον οι εργοδότες υπερβαίνουν τους τρεις, θα πρέπει ποσοστό 75% των ακαθαρίστων εσόδων του εισοδήματος από ατοµική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα να προέρχεται από ένα εργοδότη.

  • Προστέθηκε νέος κωδικός 309- 310 στον οποίο θα «φακελώνονται» όσοι παρέχουν εργασία με εργόσημο
  • Προστέθηκε νέος κωδικός 311-312 αφορά για όσους έχουν οικοδομικά ένσημα και αυτασφαλίζονται.
  • Δεν υπάρχει πλέον ο κωδικός 403-404 καθώς καταργήθηκε η επιχειρηματική αμοιβή καθώς και οι κωδικοί 415- 416 όπου δηλωνόντουσαν οι ζημιές προηγούμενων οικονομικών ετών από ατομική επιχείρηση.

Προσοχή στα τεκμήρια

Στον πίνακα 5 του τεκμηρίου της κατοικίας προστίθενται δύο νέοι κωδικοί: 231 και 234 τους οποίους θα πρέπει να συμπληρώσουν όσοι τακτοποίησαν αυθαίρετους χώρους με το νόμο 4178/2013. 

Συγκεκριμένα θα δηλωθούν ξεχωριστά η επιφάνεια των κύριων χώρων που νομιμοποιήθηκαν αλλά και των αντίστοιχων βοηθητικών χώρων.

Οι τόκοι καταθέσεων 

Πλέον προστέθηκαν νέοι κωδικοί 667-678 στους οποίους θα πρέπει να αναγραφούν οι τόκοι καταθέσεων τράπεζας ημεδαπής προέλευσης από το πρώτο ευρώ και όχι πάνω από 250 ευρώ που ίσχυε πέρυσι. 

Τα ποσά των τόκων αθροίζονται με τα υπόλοιπα εισοδήματα για να μπει εισφορά αλληλεγγύης από 1% έως 4%.

  • Στον κωδικό 433- 434 δηλώνεται ο φόρος που παρακρατήθηκε από τους τόκους καταθέσεων.
  • Τα ενοίκια κατοικιών παρά την κατάργηση της φοροαπαλλαγής θα δηλώνονται στον πίνακα 6 αντί για πίνακα 7.

Ποιες φοροαπαλλαγές καταργήθηκαν

  • Ο κωδικός 053-054 όπου δηλώνονταν οι υποχρεωτικές εισφορές σε ταμεία ασφάλισης (ΟΑΕΕ κλπ). Οι εισφορές θα δηλώνονται μόνο στο νέο έντυπο Ε3.
  • Ο κωδικός 063-064 που αφορούσε τους τόκους στεγαστικών δανείων κύριας κατοικίας.
  • Ο κωδικός 073-074 με τα ασφάλιστρα ζωής.
  • Ο κωδικός 039-040 για τις δαπάνες αποκατάστασης διατηρητέων
  • Ο κωδικός 037-038 για τη δαπάνη αποκατάστασης ακινήτων.
  • Ο κωδικός 084-085 για τα δίδακτρα σε φροντιστήρια (θα μετράνε μόνο για τις αποδείξεις)