Το λάθος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με τους πολλαπλασιαστές μοιάζει με... πταίσμα μπροστά σε ένα νέο υπολογιστικό λάθος που αποκαλύφθηκε και θέτει υπό αμφισβήτηση τη θεωρία των γνωστών οικονομολόγων Κάρμεν Ράινχαρτ και Κεν Ρόγκοφ, ότι όταν ο λόγος χρέους προς το ΑΕΠ μιας χώρας ξεπερνά το 90%, η ανάπτυξη επιβραδύνεται δραματικά. Για την ακρίβεια, εκτιμάται στο -0,1%.
Πολλοί οικονομολόγοι είχαν εκφράσει κατά καιρούς επιφυλάξεις για τη θεωρία αυτή, που πάντως μέχρι σήμερα αναγνωριζόταν ως “ευαγγέλιο” από κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμούς, οι οποίες όμως επιβεβαιώνονται πλέον, καθώς μία νέα έρευνα από καθηγητές του πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης δείχνει ότι οι δύο οικονομολόγοι στήριζαν τη θεωρία τους σε ένα λάθος του Excel, εξαιτίας του οποίου φαινόταν μεγαλύτερη απ' όσο είναι στην πραγματικότητα η επιβράδυνση της ανάπτυξης με λόγο χρέους άνω του 90% του ΑΕΠ. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη νέα εκτίμηση, το -0,1% των δύο οικονομολόγων μετατρέπεται σε +2,2%.
Οι Ρόγκοφ και Ράινχαρτ σε αρχική ανακοίνωση που εξέδωσαν επεσήμαναν πως οι παρατηρήσεις τους δε σήμαιναν απαραίτητα και σχέση αιτίας-αιτιατού μεταξύ της αύξησης του λόγου χρέους άνω του 90% και της επιβράδυνσης της ανάπτυξης (ασχέτως αν πολλοί πολιτικοί το αντιμετωπίζουν ως “Ευαγγέλιο”), όμως αργότερα απάντησαν εκ νέου μέσω των Financial Times, παραδεχόμενοι ότι υπήρξε λάθος στους υπολογισμούς τους, αλλά επιμένοντας ότι, ενώ ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης που εκτιμάται στην έρευνά τους πράγματι επηρεάζεται σημαντικά από το υπολογιστικό λάθος, ο διάμεσος ρυθμός ανάπτυξης δεν παρουσιάζει σημαντικές αποκλίσεις.
Τι θα σήμαινε όμως η “κατάρρευση” της θεωρίας των Ρόγκοφ και Ράινχαρτ; Ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι τα μέτρα σκληρής λιτότητας που έχουν εφαρμοστεί σε πολλές χώρες, όπως άλλωστε και η Ελλάδα, για να επιτευχθεί η μείωση του λόγου χρέους κάτω από το όριο του 90% ήταν... άχρηστα, αφού και πάνω από αυτό το όριο δε θα μειωνόταν τόσο δραματικά η ανάπτυξη.
