ΕΕ: Πράσινο φως για κατάργηση της βίζας για την Άγκυρα και αλλαγή του Δουβλίνου

Οι 2 προτάσεις της Κομισιόν για το προσφυγικό

Το «πράσινο φως» για την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους πολίτες που ταξιδεύουν στην Ευρώπη, άναψε σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καλώντας την Άγκυρα να εκπληρώσει τις εναπομείνασες δεσμεύσεις μέχρι τα τέλη Ιουνίου.

Ανταποκρινόμενη στο αίτημα της Άγκυρας, η Επιτροπή προτείνει την κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους από τον Ιούνιο, αντί για τον Οκτώβριο που προέβλεπε ο αρχικός προγραμματισμός. Ωστόσο, η Άγκυρα καλείται να εκπληρώσει μέσα στις επόμενες εβδομάδες όλα τα εκκρεμή ζητήματα. 

Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Φρανς Τίμερμανς, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε από κοινού με τον επίτροπο Μετανάστευσης, Δημήτρη Αβραμόπουλο, τόνισε ότι η Τουρκία έχει σημειώσει «εντυπωσιακή πρόοδο» στην εκπλήρωση των σχετικών κριτηρίων (72 συνολικά), ωστόσο η Άγκυρα καλείται να εκπληρώσει πέντε σημαντικά προαπαιτούμενα που εκκρεμούν. Τα κριτήρια αυτά αφορούν τα μέτρα για την καταπολέμηση της διαφθοράς, την αναθεώρηση της νομοθεσίας για την τρομοκρατία και της νομοθεσίας για την προστασία των προσωπικών δεδομένων, την επιχειρησιακή συμφωνία με τη Europol, καθώς και τη συμφωνία για τη δικαστική συνεργασία με όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Παράλληλα, η Τουρκία καλείται να προχωρήσει στην έκδοση διαβατηρίων με βιομετρικά στοιχεία για τους Τούρκους πολίτες που θέλουν να ταξιδέψουν στην ΕΕ.

Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, προτού λάβει την τελική έγκριση από το Συμβούλιο της ΕΕ τον Ιούνιο. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες, προβλήματα αναμένεται να προκύψουν και κατά τη διάρκεια της προέγκρισής της από την ευρωβουλή, όπου δεν είναι λίγοι αυτοί που ήδη προβάλλουν ενστάσεις έναντι των προτάσεων της Επιτροπής.

Διαβάστε σχετικά: Τα δύο επιχειρήματα τύπου "δεν γίνεται αλλιώς" της Επιτροπής

Αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου

Την πρόταση της για την αναθεώρηση του Κανονισμού του Δουβλίνου, η οποία προβλέπει ένα μόνιμο μηχανισμό μετεγκατάστασης προσφύγων σε περίπτωση που ένα κράτος-μέλος δέχεται υπερβολικές πιέσεις, έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 

Η Κομισιόν προτείνει στο Συμβούλιο της ΕΕ την εξάμηνη παράταση αναλογικών συνοριακών ελέγχων σε πέντε χώρες της Σένγκεν (Γερμανία, Αυστρία, Δανία, Σουηδία και Νορβηγία), ανταποκρινόμενη στο σχετικό αίτημα των χωρών αυτών. Το Συμβούλιο της ΕΕ αναμένεται να λάβει την τελική απόφαση πριν τις 12 Μαΐου. Ωστόσο, η Επιτροπή σημειώνει ότι σε τέσσερις μήνες θα επανεξεταστεί το ζήτημα αυτό, ενώ τονίζει ότι ως το τέλος του έτους, η κατάσταση στη ζώνη του Σένγκεν πρέπει να επανέλθει στην κανονική της μορφή. 

Το σχέδιο της Επιτροπής περιλαμβάνει επίσης χρηματικές ποινές για τις χώρες που αρνούνται να υποδεχθούν πρόσφυγες σύμφωνα με το εν λόγω σχήμα. 

Η Επιτροπή υποστηρίζει πως το καινούργιο σχήμα, εφόσον γίνει δεκτό από τα κράτη-μέλη, θα κάνει το Σύστημα του Δουβλίνου, πιο «διαφανές», πιο «δίκαιο» και θα ενισχύσει την «αποτελεσματικότητα» του.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν, η ευθύνη της εξέτασης του αιτήματος ασύλου παραμένει στο κράτος πρώτης υποδοχής -εκτός κι αν ο αιτών έχει συγγενείς σε άλλη χώρα-, ωστόσο προβλέπεται η δημιουργία ενός «διορθωτικού μηχανισμού κατανομής», ο οποίος θα ενεργοποιείται «αυτόματα» όταν μια χώρα δέχεται «δυσανάλογο» αριθμό προσφύγων σε σχέση με τον πληθυσμό και την οικονομική ισχύ της. Σε περίπτωση που κάποιο κράτος-μέλος θα αρνηθεί να υποδεχτεί πρόσφυγες, θα πρέπει να καταβάλει ένα ποσό στο εκάστοτε κράτος-μέλος, ως «εισφορά αλληλεγγύης».

Τη αυτόματη κατανομή των προσφύγων όταν ξεπερνούν το όριο των δυνατοτήτων μιας χώρας μέλους θα την αναλάβει η «Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ασύλου», η οποία σύμφωνα με τις προτάσεις της Επιτροπής, θα αποτελέσει τη μετεξέλιξη του υφιστάμενου Ευρωπαϊκού Γραφείου Υποστήριξης για θέματα Ασύλου (EASO) με ενισχυμένες αρμοδιότητες.

Επιπλέον, η Επιτροπή προτείνει μέτρα «αποθάρρυνσης» των δευτερογενών μετακινήσεων, έτσι ώστε οι πρόσφυγες να υποχρεούνται να παραμένουν στο κράτος-μέλος που είναι υπεύθυνο για την αίτησή τους, προβλέποντας παράλληλα «αναλογικές συνέπειες σε περίπτωση μη συμμόρφωσης».

Επίσης, προτείνεται να λαμβάνεται υπόψη η προσπάθεια που κάνει ένα κράτος-μέλος για την απευθείας επανεγκατάσταση προσφύγων από τρίτες χώρες ,αλλά και να υπάρχουν ισχυρότερες εγγυήσεις για τους ασυνόδευτους ανηλίκους.

Τέλος, στο πλαίσιο του σχεδίου της Επιτροπής, προβλέπεται και η ενδυνάμωση του συστήματος Eurodac για την καλύτερη αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης.