Ο χρυσός είναι… εξωγήινος!

Χρυσός. Αντικείμενο λατρείας ανά τους αιώνες-αισθητικής, θρησκευτικής, οικονομικής. Μπορεί άραγε να προέρχεται από τις συγκρούσεις νεκρών αστέρων, κάποια στιγμή στο απώτατο παρελθόν; Εδώ και πολλά χρόνια, οι αστρονόμοι γνωρίζουν πως οι αντιδράσεις σύντηξης στον πυρήνα των αστέρων έχουν ως αποτέλεσμα την παραγωγή ελαφρύτερων στοιχείων όπως ο άνθρακας και το οξυγόνο-δε μπορούν όμως να παράξουν βαρύτερα στοιχεία, όπως ο χρυσός.

Αντίθετα, για καιρό θεωρείτο πως ο χρυσός είχε προκύψει από ένα είδος αστρικής έκρηξης, γνωστής ως σούπερνοβα. Αυτή η υπόθεση όμως, δεν εξηγεί την ποσότητα του πολύτιμου μετάλλου που υπάρχει στο ηλιακό μας σύστημα. Μια δεκαετία περίπου πριν, μια ομάδα Ευρωπαίων επιστημόνων με τη βοήθεια υπερ-υπολογιστών, ξεκίνησε τις έρευνες και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο χρυσός, η πλατίνα και άλλα βαριά μέταλλα μπορούν να προκύψουν όταν δύο εξωτικά είδη αστέρων-οι αστέρες νετρονίων-συγκρούονται και ενώνονται.

Οι αστέρες νετρονίων είναι ουσιαστικά νεκρά άστρα-πυρήνες τεράστιων αστέρων που έχουν καταρρεύσει. Τα τηλεσκόπια έχουν ήδη συλλάβει ήδη μια έκρηξη αυτού του τύπου, και οι ενδείξεις που στηρίζουν την άποψη πως ο χρυσός στα κοσμήματά μας προέρχεται από τέτοιες σπάνιες και βίαιες συγκρούσεις, όλο και πληθαίνουν. Στην πραγματικότητα, όσοι φορούν ένα κομμάτι χρυσό με οποιοδήποτε τρόπο, φέρουν μαζί τους ένα κομματάκι του σύμπαντος, πολύ πριν τη δημιουργία του ηλιακού μας συστήματος, δισεκατομμύρια έτη πίσω στο χρόνο.

Τον προηγούμενο μήνα, το τηλεσκόπιο Swift της NASA εντόπισε μια έκρηξη ακτίνων γάμμα, ως αποτέλεσμα της σύγκρουσης δυο νεκρών αστέρων. Το πεδίο της σύγκρουσης, ήταν ένας μακρινός γαλαξίας, σε απόσταση 3,9 δισεκατομμυρίων ετών φωτός. Το κάθε έτος φωτός υπολογίζεται σε περίπου 9,65 τρισεκατομμύρια χιλιόμετρα. Η έκρηξη των ακτίνων γάμμα διήρκεσε μόνο κλάσματα του δευτερολέπτου. Μια παράξενη λάμψη όμως που ακολούθησε, διατηρήθηκε επί μέρες. Το υπέρυθρο φως που εντοπίστηκε στη λάμψη, είναι ενδεχομένως ένδειξη βαρέων στοιχείων όπως ο χρυσός, τα οποία και εκτινάχθηκαν μέσα από τη γιγαντιαία κοσμική σύγκρουση.

Η νέα αυτή έρευνα και τα συναφή, εξαιρετικά ενδιαφέροντα συμπεράσματα, πρόκειται να δημοσιευτούν σύντομα σε επιστημονικό περιοδικό αστροφυσικής, με βασική υπόθεση εργασίας πως ο κοντινός μας γαλαξίας Milky Way, "παρήγαγε" κάποια στιγμή χρυσό στην κοσμική μας γειτονιά με τον ίδιο τρόπο. Κατ’ επέκταση, η θεωρία προτείνει το ενδεχόμενο ο χρυσός αυτός να επισκέφθηκε μια για πάντα τη Γη μας μέσω κάποιου μετεωρίτη, μαζί με άλλα πολύτιμα μέταλλα. Παρόμοιες συγκρούσεις και συναφείς λάμψεις, υπολογίζεται ότι συμβαίνουν στο γαλαξία μας κάθε 100.000 χρόνια.