Το νορβηγικό χωριό που θέλει να καταργήσει το χρόνο

Το νορβηγικό χωριό που θέλει να καταργήσει το χρόνο

Οι κάτοικοι του Sommarøy ζητούν να κηρυχθεί απελευθερωμένη-από την ώρα- ζώνη

Κατά τη διάρκεια του χειμώνα στο Sommarøy, ένα μικρό νορβηγικό ψαροχώρι στα βόρεια του Αρκτικού Κύκλου που ανήκει στην επαρχία του Τρόμσο, ο ήλιος δεν ανατέλλει. Για 69 ημέρες το καλοκαίρι, από τις 16 Μαΐου έως τις 26 Ιουλίου ο ήλιος δεν δύει. Όπως καταλαβαίνετε οι κάτοικοι του Sommarøy έχουν μία διαφορετική αντίληψη για το χρόνο από τους υπόλοιπους ανθρώπους ανά τον κόσμο όπου οι ώρες της ημέρας «ξεχωρίζουν» από το φως και το σκοτάδι.

«Στη μέση της (καλοκαιρινής) νύχτας, αυτό που θα λέγανε όλοι «στις 2 τα ξημερώματα», μπορείτε να δείτε παιδιά να παίζουν μπάλα, άλλους να βάφουν το σπίτι τους ή να κουρεύουν το γκαζόν τους και τους νέους να πηγαίνουν για μπάνιο», αναφέρει ο Kjell Ove Hveding, ένας από τους 321 μόνιμους κατοίκους στο CNN.

Αίτημα στο κοινοβούλιο για πλήρη απαλλαγή από την ώρα

O συγκεκριμένος συγκαταλέγεται σε εκείνους που θέλουν να καταργηθεί ο χρόνος στο Sommarøy. Μάλιστα παρουσίασε σε ένα μέλος του νορβηγικού κοινοβουλίου ένα αίτημα με τις υπογραφές των κατοίκων του χωριού, σύμφωνα με το οποίο ζητούν να γίνει το Sommarøy το πρώτο μέρος παγκοσμίως απαλλαγμένο από την έννοια του χρόνου.

Αυτό θα μπορούσε να σημάνει μία τεράστια διαφημιστική ώθηση για τον συγκεκριμένο τουριστικό προορισμό ενώ πρακτικά θα οδηγούσε στο άνοιγμα των καταστημάτων όποτε μπορεί το εκάστοτε προσωπικό, το ωράριο των σχολείων να είναι ευέλικτο και ουσιαστικά… να μην υπάρχουν ρολόγια.

«Δεν χρειάζεται να μπαίνουμε σε “κουτάκια”, όσον αφορά τις σχολικές ώρες ή τις ώρες εργασίας. Στόχος μας είναι να υπάρχει πλήρης ευελιξία, όλο το 24ωρο. Αν θες να κουρέψεις το γκαζόν στις 4 τα ξημερώματα, να μπορείς να το κάνεις!», υπογραμμίζει ο Hveding.

Τα πεταμένα ρολόγια της γέφυρας

Σε όλους εμάς που έχουμε μάθει να ζούμε με καθορισμένο χρονικό πρόγραμμα, όλο αυτό φαντάζει –τουλάχιστον- περίεργο. Ωστόσο για τους κατοίκους του Sommarøy, η έννοια του χρόνου δεν είναι καθόλου σημαντική. Αυτό μάλιστα συμβολίζεται από τα ρολόγια που έχουν πετάξει οι νησιώτες κατά μήκος της γέφυρας που οδηγεί στο νησί από την ενδοχώρα.

«Ουσιαστικά, θα πρόκειται για μία επίσημη μορφή σε κάτι το οποίο εμείς εφαρμόζουμε στο χωριό μας από γενιά σε γενιά», σημειώνει ο Hveding,

Πολλοί θα πουν ότι ο χρόνος είναι μία κατασκευή και δεν υπάρχει δυνατότητα ευελιξίας στη διαχείρισή του. Ωστόσο φέτος, η Ευρωπαϊκή Ένωση ψήφισε την κατάργηση της υποχρέωσης να γυρνάμε τα ρολόγια μας μία ώρα μπροστά την άνοιξη και μία ώρα πίσω το φθινόπωρο, δίνοντας στις χώρες-μέλη το δικαίωμα της δικής τους επιλογής.

Η κατάργηση του χρόνου κόντρα στην ανθρώπινη εξέλιξη

Στον αντίποδα βέβαια υπάρχουν και οι πολέμιοι μιας τέτοιας αντίληψης που θεωρούν ότι κάποιες πτυχές του χρόνου είναι έμφυτες με την εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας. «Ο άνθρωπος δεν εξελίχθηκε στον Αρκτικό Κύκλο. Οι οργανισμοί μας έχουν προσαρμοστεί στο 24ωρο με βάση την περιστροφή της γης. Δεν μπορούμε να πάμε κόντρα στην εξέλιξη και κάτι τέτοιο πάει να γίνει σε τέτοιες τοποθεσίες. Πηγαίνουν αντίθετα από αυτό για το οποίο είναι “προγραμματισμένοι”», αναφέρει η Hanne Hoffman, καθηγήτρια ζωϊκής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν.

Οι άνθρωποι που ζουν σε περιοχές με ελάχιστο έως καθόλου φως του ήλιου το χειμώνα και με συνεχόμενο ηλιακό φως το καλοκαίρι, συμβουλεύονται να παίρνουν συγκεκριμένα μέτρα ώστε να κρατούν έναν φυσιολογικό κύκλο στον ύπνο τους (π.χ να εκτίθενται σε διάχυτο φως φθορίου). Έρευνες έχουν δείξει ότι ο «κιρκαδικός ρυθμός» ή -όπως είναι γνωστό- το βιολογικό ρολόι, είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία του ανθρώπου καθώς ρυθμίζει τη λειτουργία της καρδιάς, το ανοσοποιητικό σύστημα, την πείνα, το στρες κ.ά.

Από την άλλη πλευρά, πόσο εύκολο είναι να ζεις σε μία «απελευθερωμένη» από την ώρα, ζώνη όταν όλος ο κόσμος λειτουργεί βάση προγράμματος; Ο Hveding αντιλαμβάνεται ότι τα αεροπλάνα και τα τρένα πρέπει να αναχωρούν σε συγκεκριμένες ώρες, εντούτοις πιστεύει ότι οι άνθρωποι υποβάλλονται σε αχρείαστο άγχος βάζοντας συνέχεια χρονοδιαγράμματα και θα έπρεπε να επωφεληθούν από τη δική του –και των συγχωριανών του- αντίληψη για το χρόνο: «Όταν τελειώνετε την εργασίας σας, απλά βάλτε μακριά το ρολόι σας, μην το αφήνετε να σας καθοδηγεί», καταλήγει.