Τα σπίτια δεν επαρκούν και τα ενοίκια εκτινάσσονται λόγω εισροής επιχειρήσεων
H Laura van Overveld μετά από τρεις μήνες επίμονης αλλά και ανεπιτυχούς αναζήτησης σπιτιού στο Άμστερνταμ, είδε μία αγγελία για ένα διαμέρισμα με ένα υπνοδωμάτιο κοντά στο κέντρο της ολλανδικής πόλης, το οποίο «φαινόταν» αρκετά υποσχόμενο. Παρότι η τιμή ήταν αρκετά «τσιμπημένη» στα 285.000 ευρώ, κάλεσε τον μεσίτη για να προγραμματίσει ραντεβού. Η απάντηση που έλαβε; «Ξεχάστε το, έχω άλλα 90 άτομα στη σειρά πριν από εσάς…»
«Έχεις το αίσθημα ότι απλά ψάχνεις για το τίποτα, λέει η 27χρονη υπεύθυνη λογιστικού τμήματος σε online εταιρεία οικονομικών, η οποία τώρα μοιράζεται ένα στενό διαμέρισμα με άλλες δύο γυναίκες. «Όποτε βλέπω μία ενδιαφέρουσα αγγελία, υπάρχουν δεκάδες ζευγάρια ή επενδυτές, που μπορούν να πληρώσουν περισσότερο και να πάρουν το εκάστοτε σπίτι», αναφέρει με απελπισία…
Πρόκειται για μία από τις δεκάδες ή εκατοντάδες ιστορίες ανθρώπων σαν την Van Overveld, που πλέον προβληματίζουν τις αρχές του Άμστερνταμ το οποίο έχει έρθει αντιμέτωπο με μία μεγάλη εισροή πλούσιων νεοεισερχόμενων εξαιτίας του Brexit. Δεκάδες επιχειρήσεις έχουν προσθέσει τα γραφεία τους στην ολλανδική πρωτεύουσα λόγω της επικείμενης αποχώρησης της Μεγάλης Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση ενώ περίπου 2.400 νέες θέσεις εργασίας έχουν ανοίξει στη χώρα με τους ειδικούς να περιμένουν πολλές – και πολλούς- περισσότερες ακόμα.
Oι μεσίτες του Real Estate αναφέρουν ότι μιλούν αγγλικά με τους μισούς επίδοξους ενοικιαστές που εμφανίζονται στα ραντεβού για να δουν ένα σπίτι ενώ ο τραπεζικός όμιλος της ABN Amro Group NV έχει «εγκαταστήσει» μία «ομάδα Brexit» 10 ανθρώπων στο αεροδρόμιο του Άμστερνταμ, οι οποίοι προσφέρουν στεγαστικά δάνεια σε επίδοξους αγοραστές που έρχονται από το Λονδίνο.
«Ο κόσμος και οι εταιρείες που έρχονται εδώ, είναι ευλογία» λέει ο Udo Kock, υπεύθυνος για οικονομικές υποθέσεις στο Άμστερνταμ. «Δεδομένου όμως ότι υπάρχει περιορισμένη δυνατότητα στέγασης, κάθε αύξηση στη ζήτηση οδηγεί σε μεγαλύτερη πίεση στην αγορά».
Μία πόλη που δεν μπορεί να στεγάσει τους κατοίκους της
Η πόλη των 860.000 ανθρώπων δυσκολεύεται πλέον να ικανοποιήσει τις ανάγκες στέγασης των κατοίκων της. Για να ανταποκριθεί στη ζήτηση, υπολογίζεται ότι πρέπει να προστεθούν περίπου 40.000 σπίτια στη μητροπολιτική περιοχή (ποσοστό 6,6% της συνολικής αγοράς), σύμφωνα με την συμβουλευτική εταιρεία Capital Value BV. Η μέση τιμή ενός σπιτιού έχει αυξηθεί κατά 80% τα τελευταία τέσσερα χρόνια (στα 448.000 ευρώ). Με πολλές τιμές μάλιστα να εκτινάσσονται λόγω παζαριών και αυξημένων προσφορών, ο μεσίτης της Van Overveld την συμβουλεύει να ψάχνει διαμερίσματα που να βρίσκονται σε τιμές τουλάχιστον 20% κάτω από αυτά που μπορεί να δώσει. «Όλα όσα είναι στο εύρος τιμών που μπορώ να διαθέσω έχουν κάποια ελαττώματα, είτε συντήρησης είτε διαρρύθμισης. Για παράδειγμα χρειάζεσαι ένα μικρό κρεβάτι σε μερικά από αυτά διότι ένα κανονικού μεγέθους δεν θα χώραγε ανάμεσα στους τοίχους…» σχολιάζει η Van Overveld.
Οι αρχές της πόλης ανέφεραν ότι στόχος είναι να προστίθενται κάθε χρόνο 7.500 σπίτια μέχρι το 2025, με το 1/3 από αυτά να αφορά την κοινωνική στέγαση, με ενοίκια μέχρι 711 ευρώ το μήνα.
Μέτρα για την αντιμετώπιση του ζητήματος
Ειδικοί έχουν προτείνει να απαγορευτεί η ενοικίαση νεόκτιστων σπιτιών ώστε να αποτρέψουν τους ιδιοκτήτες να τα «αρπάξουν» και να εξωθήσουν πιθανούς αγοραστές της μεσαίας τάξης, εκτός αγοράς. Επιπλέον η κυβέρνηση σκέφτεται το ενδεχόμενο μίας θέσμισης ανώτατου ορίου στα ενοίκια εφόσον αυξάνονται με αυτούς τους ρυθμούς. «Δεν θέλουμε να γίνουμε σαν τη Νέα Υόρκη με πολλούς πλούσιους, πολλούς φτωχούς ανθρώπους και ελάχιστους ανάμεσά τους» αναφέρει Laurens Ivens, ειδικός σε ζητήματα στέγασης της πόλης.
Βέβαια αυτές οι προτάσεις έχουν σηκώσει μεγάλες διαμάχες καθώς θεσμικοί επενδυτές αναφέρουν ότι έλεγχοι στα ενοίκια θα ήταν αντιπαραγωγικοί καθώς θα καθιστούσαν πολύ δύσκολο το κέρδος από τη στέγαση. «Με τα κόστη κατασκευής και τις τιμές γης να αυξάνονται εξίσου ραγδαία, τα έσοδα είναι ήδη αρκετά χαμηλά» τονίζει ο Gertjan van der Baan, εκτελεστικός διευθυντής της Vesteda, μίας επενδυτικής εταιρείας που διαθέτει 28.000 διαμερίσματα στην Ολλανδία. «Η μοναδική θεραπεία στο πρόβλημα της στέγασης είναι να χτίζουμε περισσότερα σπίτια. Ένας οποιοσδήποτε φραγμός στα ενοίκια, θα τρόμαζε το επενδυτικό κοινό και θα περιόριζε την προμήθεια νέων σπιτιών».
Ανεξάρτητα τι θα γίνει με την υπόθεση του Brexit, κάποιες από τις δουλειές και τα γραφεία που άνοιξαν στο Άμστερνταμ, θα παραμείνουν, ό,τι και να συμβεί. Η 29χρονη Hannah Al-Sad, ζούσε για επτά χρόνια στο Λονδίνο και έψαχνε μία νέα περιπέτεια. Καθώς άρχισε να διαφαίνεται το Brexit, αποδέχθηκε μία προσφορά από ένα διαφημιστικό πρακτορείο στο Άμστερνταμ. Για τον πρώτο μήνα, η εταιρεία φρόντισε να έχει ένα πολύ όμορφο διαμέρισμα κοντά στο Vondelpark, μία πράσινη όαση λίγο έξω από το κέντρο της πόλης. Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν έπρεπε να βρει το δικό της σπίτι. Οι μεσίτες κανόνιζαν τα ραντεβού κατά τη διάρκεια εργάσιμων ωρών και μόλις η Al-Sad έφτανε στα διαμερίσματα, «λυπούμαστε, χάσατε την ευκαιρία…». Μετά από δεκάδες ραντεβού, τελικά βρήκε ένα μικρό διαμέρισμα σε πολύ μεγαλύτερη τιμή από εκείνη που υπολόγιζε. Χαρακτήρισε μάλιστα την αναζήτηση ως ένα «χαζό παιχνίδι»…
