Το δύσκολο εκλογικό σταυροδρόμι της Ουκρανίας προς την Δύση ή την Ρωσία

Το δύσκολο εκλογικό σταυροδρόμι της Ουκρανίας προς την Δύση ή την Ρωσία

Προκεχωρημένο φυλάκιο της Μόσχας ή δυτικός προσανατολισμός για το Κίεβο - Ο διεθνολόγος Κωνσταντίνος Φίλης αναλύει την κατάσταση στο news.gr

Στην Ελλάδα ζούμε μια περίοδο που η προσοχή της κοινής γνώμης είναι στραμμένη και δικαιολογημένα ως ένα βαθμό στα τεκταινόμενα στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και ειδικότερα στην Τουρκία και τις δημοτικές της εκλογές την Κυριακή.

Ωστόσο πολύ σημαντικές κάλπες θα στηθούν την ίδια μέρα και σε μια άλλη χώρα της ευρύτερης περιοχής ενδιαφέροντος της Ελλάδας. Την Κυριακή θα γίνει ο πρώτος, τουλάχιστον, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, γύρος προεδρικών εκλογών της Ουκρανίας.

Εκεί σε αυτές τις κάλπες θα «συγκρουστούν» οι δύο μεγάλοι πόλοι συμφερόντων που έχουν λίγο πολύ διαμορφωθεί στην οικουμένη. Αυτός της Δύσης με εκείνον της Ρωσίας.

Η περιοχή της Ουκρανίας μάτωσε στις πολεμικές συγκρούσεις που έγιναν στις ανατολικές της επαρχίες και ειδικά μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από την Ρωσία το 2014, οι εντάσεις στις σχέσεις των δύο πόλων είναι σε υψηλό επίπεδο με κυρώσεις και απειλές.

Από τις κάλπες που θα στηθούν λοιπόν στην Ουκρανία την Κυριακή για τις προεδρικές εκλογές, οι δύο πλευρές περιμένουν πολλά.

Ο γνωστός διεθνολόγος Κωνσταντίνος Φίλης ανέλυσε την κατάσταση όπως διαμορφώνεται, μιλώντας στο news.gr

«Η Ουκρανία μετά την προσάρτηση της Κριμαίας, είναι βαθιά διαιρεμένη. Ήταν ούτως ή άλλως και υπήρχε μια φυσική διαίρεση στη χώρα και γεωγραφική, μεταξύ των ρωσόφιλων, ρωσόστροφων και αυτών που τρέφουν πολύ αρνητικά αισθήματα για την Ρωσία και για τον ρόλο της.

Αυτό όπως αντιλαμβάνεστε έχει ενταθεί πολύ μετά το 2014 και σήμερα πέντε χρόνια σχεδόν μετά την προσάρτηση της Κριμαίας έχουμε τις πρώτες εκλογές.

Η πορεία της Ουκρανίας είναι ασφαλώς προβληματική, γιατί είναι μια χώρα η οποία αν δεν διευθετηθεί με κάποιο τρόπο το ζήτημα με την Ρωσία, δεν μπορεί να ξεκλειδώσει τις όποιες προοπτικές που έχει, καθώς έχει ένα σημαντικό βαθμό εξάρτησης από την Μόσχα. Θα πάρει αρκετό καιρό αν πάει σε αυτή την αντιπαράθεση κατα μέτωπον (με τη Ρωσία) για να αλλάξει προσανατολισμό και η οικονομία της που είναι συγκεντρωτική και Σοβιετικού τύπου και στο κομμάτι της ενέργειας όπου έχουν βέβαια γίνει αρκετές προσπάθειες.

Το να έχει η Ουκρανία την Ρωσία απέναντι είναι μια αρνητική εξέλιξη.

Από την άλλη δεν μπορεί να υιοθετήσει «a priori» το ρωσικό μοντέλο ή να καταστεί ένας δορυφόρος, γιατί θα καταστεί ένα προκεχωρημένο φυλάκιο της Ρωσίας έναντι της Δύσης.

Σήμερα ούτε αυτό μοιάζει ρεαλιστικό. Η αλήθεια είναι πως η προοπτική για την Ουκρανία είναι κάπου στη μέση.

Άρα θα πρέπει να δούμε αυτό κατά πόσο θα αποτυπωθεί στις εκλογές με την εκλογή κάποιου υποψηφίου που θα μπορούσε να ρίξει γέφυρες προς την Ρωσία και ταυτόχρονα να διατηρήσει τον δυτικό προσανατολισμό της χώρας.

Θεωρώ πως αυτή η διαίρεση που υπάρχει θα αποτυπωθεί και στις επικείμενες εκλογές γιατί είναι πολύ δύσκολο σε μικρό βάθος χρόνου να βρεθεί ένας κοινός παρανομαστής με την μεγάλη γειτονική της χώρα που είναι η Ρωσία.

Είναι πολλά τα θέματα συμφερόντων και όταν κάποιος κάνει παραχωρήσεις έναντι μεγάλων δυνάμεων τόσο αυτές θέλουν να προωθούν τα συμφέροντά τους με ένα τρόπο πιο επιθετικό και δυναμικό.

Από την άλλη και η Ρωσία έχει μπλοκαριστεί στο θέμα της Ουκρανίας και η σημερινή κατάσταση είναι μία που και η Μόσχα θα έπρεπε υπό κανονικές συνθήκες να θέλει να αλλάξει. Το λέω αυτό γιατί και η Ρωσία δεν έχει κανένα όφελος πρακτικό, με εξαίρεση την ντε φάκτο ουδετεροποίηση ένα κομμάτι της Ουκρανίας όπου η κεντρική κυβέρνηση του Κιέβου δεν μπορεί να ασκήσει κυριαρχία, αλλά από την άλλη αυτό έχει γίνει και για την Ρωσία με βαρύ τίμημα κυρίως για την οικονομία της.

Μπορεί η Μόσχα να διατείνεται πως η οικονομία πηγαίνει καλύτερα και όντως πηγαίνει καλύτερα αλλά και για την Ρωσία η ύπαρξη των κυρώσεων και κυρίως ο περιορισμός της πρόσβασης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Δύσης είναι μια πολύ δυσάρεστη κατάσταση.

Αν λοιπόν το δει κανείς από την πλευρά της λογικής και όχι από την πλευρά των σφαιρών επιρροής και της επίδειξης δύναμης και της μεγάλης δυσπιστίας που χαρακτηρίζει τις σχέσεις, θα μπορούσε να πει κανείς πως είναι προς όφελος όλων των πλευρών να εξευρεθεί κοινός τόπος. Σήμερα φαίνεται πως κάτι τέτοιο δεν είναι πιθανό. Όμως θεωρώ πως αν η Ρωσία κρατά κάποιο χαρτί για να το προσφέρει στην Ουκρανία που να μην μπορεί να αρνηθεί και αυτό να είναι κάτι που θα βελτιώσει την εικόνα της στην Ουκρανική κοινωνία, πράγμα που σήμερα φαντάζει δύσκολο, νομίζω πως αυτό το κάτι  θα το προσφέρει στον επόμενο πρόεδρο και σε καμιά περίπτωση στον νυν».