Η διασημότερη χήρα του κόσμου

Ίσως η πιο παρεξηγημένη καλλιτέχνις, η διασημότερη χήρα του κόσμου και για πολλούς ο λόγος που διαλύθηκε το μεγαλύτερο μουσικό συγκρότημα όλων των εποχών, οι Beatles.

Ο John Lennon μιλώντας για τη Yoko Ono είχε πει: "είναι ο πιο διάσημος άγνωστος καλλιτέχνης του κόσμου, ο καθένας ξέρει το όνομά της αλλά κανείς δεν ξέρει τι κάνει".

H Yoko Ono, το όνομα της οποίας σημαίνει "παιδί του ωκεανού", γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου 1933 στο Τόκιο. Είναι το μεγαλύτερο από τα τρία παιδιά του Eisuke, ο οποίος ήταν απόγονος του αυτοκράτορα της Ιαπωνίας και της Isoko, η οποία καταγόταν από μια πλούσια και αριστοκρατική οικογένεια τραπεζιτών. Δύο εβδομάδες πριν γεννηθεί, ο πατέρας της μετακόμισε στο Σαν Φρανσίσκο για να αναλάβει διευθυντική θέση σε μια Ιαπωνική τράπεζα και η Yoko τον γνώρισε δύο χρόνια μετά, όταν πήγαν να εγκατασταθούν με τη μητέρα της.

Φοίτησε, με διαλείμματα όποτε η οικογένειά της έπρεπε να μείνει στο Σαν Φρανσίσκο ή στο Ανόι, στο Peers School του Τόκιο, το οποίο δεχόταν αποκλειστικά αριστοκράτες. Ο βομβαρδισμός του Τόκιο το 1945, σημάδεψε τη ζωή της. Η ίδια έχει πει ότι για να φάνε αναγκάζονταν να ζητιανεύουν και να ανταλλάσσουν αντικείμενα μεγάλης αξίας για μια χούφτα ρύζι.

Μετά τον πόλεμο, η οικογένειά της έφυγε και πάλι για τη Νέα Υόρκη και η Yoko φοίτησε στο Sarah Lawrence College. Εκεί γνώρισε και τον πρώτο της σύζυγο, τον Toshi Ichiyanagi, με τον οποίον παντρεύτηκαν το 1956.

 

Το λοφτ που έμεναν στην Chambers Street έγινε στέκι της καλλιτεχνικής ζωής της Νέας Υόρκης. Η Yoko και ο La Monte Young έδιναν ιδιωτικές παραστάσεις ενώ ο John Cage παρέδιδε μαθήματα της πειραματικής μουσικής του.

Το 1962 το ζευγάρι πήρε διαζύγιο και λίγο καιρό μετά η Yoko παντρεύτηκε τον αμερικανό μουσικό και κινηματογραφιστή Anthony Cox, με το οποίο απέκτησαν ένα κοριτσάκι, την Κyoko.

 

Η Yoko και ο Anthony χώρισαν το 1969 κι άρχισε μεταξύ τους μια δικαστική διαμάχη σχετικά με την κηδεμονία του παιδιού. Τελικά, η κηδεμονία δόθηκε στη Yoko αλλά ο πρώην σύζυγός της το 1971 πήρε την 8χρονη κόρη τους και εξαφανίστηκε. Η Kyoko μεγάλωσε σε μια χριστιανική κοινότητα και είδε ξανά τη μητέρα της το 1998.

Καλλιτεχνικά η Yoko Ono ολοένα κι άνθιζε, αρχικά ως βασική πρωτεργάτρια του κινήματος fluxus δίπλα στον George Maciunas και στην πορεία ως αυτόνομη εννοιολογική καλλιτέχνις. Χαρακτηριστικό ήταν το έργο της "Cut Piece", όπου καλούσε το κοινό να κόψει με ψαλίδι κομμάτια από το φόρεμά της ώσπου να μείνει εντελώς γυμνή.

Το 1966 γνώρισε τον John Lennon, όταν εκείνος επισκέφθηκε μία έκθεσή της στο Λονδίνο. Η σχέση τους, την οποία ο Lennon χαρακτήρισε ως "σχέση δασκάλου και μαθητή", με τον ίδιο στη θέση του μαθητή, πυροδότησε αρκετές αρνητικές κριτικές, εστιάζοντας κυρίως στην προσωπικότητα της Yoko Ono, στην εξωσυζυγική σχέση που διατηρούσε μαζί της καθώς ήταν παντρεμένος με τη Cynthia Powell αλλά και στην κυκλοφορία του δίσκου Unfinished Music No.1: Two Virgins που ηχογράφησαν μαζί.

 

Η Yoko Ono επηρέασε σημαντικά τον Lennon τόσο σε ό, τι αφορά τη σχέση του με το χώρο της μοντέρνας τέχνης όσο και με κοινωνικά προβλήματα, τα οποία η ίδια σχολίαζε μέσα από τα έργα της, όπως η θέση της γυναίκας, ο φυλετικός διαχωρισμός ή ο πόλεμος του Βιετνάμ.

Στις 20 Μαρτίου του 1969 παντρεύτηκαν στο Γιβραλτάρ και πέρασαν το μήνα του μέλιτος στο Άμστερνταμ, ξαπλωμένοι σε ένα κρεβάτι, διαδηλώνοντας με αυτό τον τρόπο υπέρ της ειρήνης.

Το φθινόπωρο του 1969, o John Lennon ηχογράφησε με τους Beatles τον τελευταίο δίσκο του συγκροτήματος, με τίτλο "Abbey Road". Οι σχέσεις των μελών είχαν ήδη αρχίσει να διαταράσσονται κατά τη διάρκεια των προηγούμενων χρόνων και ειδικότερα η φιλία του Lennon με τον McCartney. Ο ίδιος ο Lennon είχε αναφέρει ότι ο λόγος που διαλύθηκε το συγκρότημα ήταν αφενός ο ηγετικός ρόλος που επεδίωξε να αναλάβει ο McCartney μετά το θάνατο του μάνατζερ των Beatles κι αφετέρου η αντιπάθεια που έτρεφαν τα υπόλοιπα μέλη για τη Yoko Ono.

Το καλοκαίρι του 1971 εγκαταστάθηκαν στη Νέα Υόρκη και σύντομα δραστηριοποιήθηκαν πάνω σε κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα, συμμετέχοντας ενεργά σε ένα ευρύ φάσμα πολιτικών διαδηλώσεων. Aπό τον Οκτώβριο του 1973 μέχρι τον Ιανουάριο του 1975 το ζευγάρι χώρισε προσωρινά. Ο John Lennon είχε χαρακτηρίσει αυτή την περίοδο "χαμένο Σαββατοκύριακο". Ο καρπός του έρωτά τους, ο Sean, ήρθε στη ζωή στα 35α γενέθλια του Lennon στις 9 Οκτωβρίου 1975.

Μετά τη δολοφονία του Lennon στις 8 Δεκεμβρίου 1980, η Yoko Ono έμεινε για μεγάλο χρονικό διάστημα απομονωμένη. Ο πρώην σύζυγός της Anthony Cox και η κόρη της Kyoko της έστειλαν ένα μήνυμα συμπάθειας, χωρίς να αποκαλύπτουν τη θέση τους. Η Ono απάντησε δημόσια στην κόρη της, λέγοντάς της πως την έχασε, αλλά δε θα σταματήσει τις προσπάθειές της να τη βρει.

H Yoko Ono συνεχίζει μέχρι σήμερα τη σόλο καριέρα της, ηχογραφώντας σπουδαία άλμπουμ, άλλωστε στο ταλέντο της έχουν υποκλιθεί τα σημαντικότερα μέλη της ροκ κοινότητας ενώ έχει πραγματοποιήσει δεκάδες εικαστικές εκθέσεις.