Κουραμπιές ο χιονισμένος και μελομακάρονο της μακαριότητας

Κουραμπιές ή μελομακάρονο; Συνήθως και τα δυο (αφήστε τις τύψεις για μετά τις γιορτές)!

Διαβάστε μια σύντομη αναδρομή στην ιστορία των αγαπημένων γλυκών των Χριστουγέννων...

Κουραμπιές ο μπισκοτένιος (και χιονισμένος)

Μικρός, εύθρυπτος, μυρίζει βουτυράκι και ανθόνερο. Η χιονισμένη γλυκιά μπαλίτσα πήρε το όνομά της από την τουρκική λέξη Kurabiye (Qurabiya στα Αζέρικα), που σημαίνει Kuru = ξηρό και biye = μπισκότο.

Η ονομασία μπισκότο καθιερώθηκε τον Mεσαίωνα, ετυμολογικά προερχόμενη από το λατινογενές bis-cuit, που σημαίνει ψημένο δύο φορές (στα αρχαία ελληνικά λεγόταν δί-πυρον), ως τεχνική ψησίματος για να μην "χαλάει" εύκολα ο άρτος, κυρίως των στρατιωτών και των ναυτικών. Στα σύγχρονα ιταλικά, η λέξη είναι biscotto (τo cookies έχει φλαμανδική / ολλανδική προέλευση που πέρασε στην αγγλική γλώσσα). Το λατινικό bis-cuit διαδόθηκε μέσω των Βενετών εμπόρων και στην Ασία, όπου καθιερώθηκε ως παραφθορά της λατινικής λέξης, σε biya/biye, οπότε συνδέθηκε με το δικό τους Qura /Kuru (ξηρό) και έδωσε τη νέα μικτή (λατινο-ανατολίτικη) λέξη Qurabiya / Kurabiye, η οποία με αντιδάνεια ξαναγύρισε στη δύση και ελληνοποιημένη πλέον έδωσε το "κουραμπιές" με την έννοια του ξηρού μπισκότου, που διανθίστηκε με αμύγδαλα, ζάχαρη άχνη κ.λπ.

Μελομακάρονο: Το γλυκό της μακαριότητας

Αν και η πρώτη σκέψη που σας έρχεται στο μυαλό είναι η ιταλική λέξη "μακαρόνι", το όνομα του μελομακάρονου προέρχεται από την αρχαία Ελλάδα. Συγκεκριμένα το "μακαρόνι" προέρχεται από την ελληνική λέξη "μακαρωνία". Η μακαρωνία ήταν ένα νεκρώσιμο δείπνο με βάση τα ζυμαρικά. Στόχος του δείπνου ήταν να μακαρίσει το νεκρό.

Η μακαρωνία έρχεται από την αρχαία ελληνική λέξη "μακαρία". Ονομαζόταν και ψυχόπιτα, δηλαδή, ένα κομμάτι άρτου, στο σχήμα του σύγχρονου μελομακάρονου, το οποίο το προσέφεραν μετά την κηδεία. Αργότερα, όταν η μακαρία περιλούστηκε με σιρόπι μελιού ονομάστηκε: μέλι+μακαρία = μελομακάρονο και καθιερώθηκε ως γλύκισμα του 12ημέρου, κυρίως από τους Μικρασιάτες Έλληνες και με το όνομα "φοινίκια". Οι Λατίνοι και αργότερα οι Ιταλοί χρησιμοποιούσαν τη λέξη μακαρωνία ως maccarone που τελικά κατέληξε να σημαίνει το σπαγγέτι. Τέλος, από το μεσαίωνα και μετά στη Γαλλία και την Αγγλία, ένα είδος αμυγδαλωτού μπισκότου ονομάστηκε "macaroon" (το γνωστό σε όλους σήμερα "μακαρόν").