Μία σαρκοφάγος των Ρωμαϊκών χρόνων αποκαλύπτει τα μυστικά της
Η Ελλάδα (βαπτιστικό όνομα γυναίκας), με καταγωγή μάλλον αθηναϊκή, έζησε, πέθανε και θάφτηκε στα Ρωμαϊκά χρόνια στη Θεσσαλονίκη. Η αττικής προέλευσης σαρκοφάγος που τη «φιλοξενούσε» για 1.600 χρόνια βρέθηκε το 1929 - ενώ πραγματοποιούνταν εργασίες για τη διάνοιξη της οδού Λαγκαδά - και έκτοτε «ξαναθάφτηκε» στις αποθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης.
Τα λιγοστά κτερίσματα συγκεντρώθηκαν πρόχειρα, καταγράφηκαν και «καταχώθηκαν» για σχεδόν 90 χρόνια αλλά ξαναήρθαν πρόσφατα στο φως καθώς οι αποθήκες ανοίχτηκαν, προκειμένου να ψηφιοποιηθούν και ...με την ευκαιρία μελετήθηκαν.
Στο εσωτερικό της εντυπωσιακής μαρμάρινης, με παράσταση αμαζονομαχίας, σαρκοφάγου βρέθηκε ένα χρυσό δακτυλίδι με έγγλυφη προτομή Αθηνάς στη σφενδόνη του και χαραγμένο γύρω της το όνομα της κατόχου του, ΕΛΛΑΔΙ.
Τα πρώτα συμπεράσματα παρουσιάστηκαν σε μια από τις «γοητευτικότερες» εισηγήσεις (Π. Αδάμ-Βελένη - Α. Τουλουμτζίδου, "Χρυσά κτερίσματα σε σαρκοφάγους της Θεσσαλονίκης. Ιστορικά και κοινωνικά συμφραζόμενα") του 31ου συνεδρίου για το Αρχαιολογικό Έργο της χρονιάς που πέρασε στη Μακεδονία και τη Θράκη (31ο ΑΕΜΘ).
«...Το όνομα Ελλάς απαντά μόλις δύο φορές στη Μακεδονία, αλλά πέντε φορές στην Αθήνα. Σε συνδυασμό με την αττική προέλευση της σαρκοφάγου και τις ομοιότητες της παράστασης με χάλκινες κοπές της Αθήνας θα μπορούσε ίσως να υποτεθεί μια καταγωγή της Ελλάδος από την Αθήνα» σημειώνεται από τη σύγχρονη αρχαιολόγο - μελετήτρια της σαρκοφάγου και του περιεχομένου της.
Κάτοχοι των ενεπίγραφων και μη σαρκοφάγων ήταν Ρωμαίοι πολίτες της εποχής (1ος-3ος μ.Χ αιώνας) με εξέχουσες θέσεις που τους επέτρεπαν να "κοσμούνται" και μετά θάνατο με χρυσά δακτυλίδια, διπλές χρυσές δανάκες (με κεφαλή μάλιστα Μ. Αλεξάνδρου), περίαπτα με απεικονίσεις της Τύχης - Fortuna με πηδάλιο και κέρας Αμάλθειας, ένα περίαπτο σε σχήμα λύχνου, κοσμήματα με τη μορφή του Θεού (υγείας) Ασκληπιού, ένα χρυσό δακτυλίδι με γαλάζιο ζαφείρι σπάνιου τύπου καθώς αρχικά ανήκε σε ενώτιο, όπως δηλώνει το σχεδόν δακρυόσχημο σχήμα του και μια μικρή οπή στο στενότερο άκρο του, διπλή χρυσή δανάκη με κεφαλή Μ. Αλεξάνδρου στη μία όψη και γυμνού Μ. Αλεξάνδρου καθισμένου σε βράχο και Βουκεφάλα στην άλλη. Περιμετρικά υπάρχει η επιγραφή ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥ, αλλά κι ένα χρυσό δακτυλίδι με δακτυλιόλιθο από σαρδόνυχα, που απεικονίζει ανάγλυφα τη χειραψία ενός ανδρικού και ενός γυναικείου χεριού, συνοδευόμενη από την επιγραφή ΟΜΟΝΟΙΑ.
