Μίκης Θεοδωράκης: Αυτή είναι η «Συνοικία το όνειρο» – Η μουσική της ταινίας και η λογοκρισία

Μίκης Θεοδωράκης: Αυτή είναι η «Συνοικία το όνειρο» – Η μουσική της ταινίας και η λογοκρισία

Δείτε τις είκονες

Είναι η συνοικία που άφησε το αποτύπωμά της και συζητήθηκε όσο λίγες μέσα στα χρόνια. Η «Συνοικία το όνειρο», το θρυλικό φιλμ που λογοκρίθηκε έντονα σε μια δύσκολη περίοδο για την Ελλάδα. Είναι η ταινία που αποφάσισε να δημιουργήσει ο Αλέκος Αλεξανδράκης, το 1961, έχοντας ήδη μια σημαντική πορεία εμπρός από τις κάμερες.

Εκτός από το σπουδαίο καστ που συμμετείχε, όπως ο Μάνος Κατράκης και η Σαπφώ Νοταρά, η ταινία είχε επίσης την τύχη να επιμεληθεί μουσικά από τον Μίκη Θεοδωράκη. Το τραγούδι «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» έγραψε ιστορία όπως και η ίδια η ταινία άλλωστε. Όσο και αν κυνηγήθηκε τιμήθηκε με δύο βραβεία στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ποια είναι η συνοικία, τελικά, στην οποία έγιναν τα γυρίσματα της ταινίας; Ο Αλέκος Αλεξανδράκης επέλεξε την περιοχή του Ασύρματου, κοντά στα Άνω Πετράλωνα όπως αναφέρει το exploringgreece.tv.

Η επιλογή της γειτονιάς μόνο τυχαία δεν ήταν. Τη δεκαετία του ’60 αποτελούσε μια φτωχογειτονιά με παράγκες της οποίας οι κάτοικοι ήταν άνθρωποι του μεροκάματου αλλά και πρόσφυγες από την Μικρά Ασία. Κάτω από τον λόφο του Φιλοπάππου, η ταινία αναδείκνυε τα προβλήματα, τη φτώχεια και της κακουχίες σε μια Ελλάδα που προσπαθούσε να ορθοποδήσει. Και γι’ αυτό το λόγο λογοκρίθηκε έντονα. Σε σημείο που ο Αλέκος Αλεξανδράκης έφτασε σε σημείο να αποκηρύξει το ίδιο του το δημιούργημα όταν ήρθε η ώρα να βγει στους κινηματογράφους. Πολλές σκηνές εξάλλου κόπηκαν χωρίς να αποτυπώνεται όλο αυτό που είχε στο μυαλό του ο δημιουργός.

Τα Ατταλιώτικα ή Πέτρινα ή αλλιώς η Συνοικία το Όνειρο βρίσκεται ουσιαστικά σήμερα στην περιοχή των Άνω Πετραλώνων. Σίγουρα έχει αλλάξει πολύ από τη δεκαετία του ’60 οπότε και γυρίστηκε η ταινία. Μεγάλο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στη σημερινή οδό Υπερίωνος. Κάποτε η συνοικία ήταν λατομείο. Όταν έκλεισε εγκαταστάθηκαν εκεί περισσότερες από 800 οικογένειες προσφύγων από την Αττάλεια και την Αλάια της Μικράς Ασίας. Οι πάμπτωχοι πρόσφυγες μετέτρεψαν το κοίλωμα του βράχου σε έναν πρόχειρο οικισμό με ό,τι υλικό υπήρχε διαθέσιμο. Αυτή τη τότε παραγκούπολη είναι σήμερα μια περιοχή με την αύρα της παλιάς Αθηναϊκής γειτονιάς και μικρές λεπτομέρειες που θυμίζουν κάτι από το παρελθόν. Περπατώντας σήμερα στα Πετράλωνα, υπάρχουν αρκετά κτήρια που σε ταξιδεύουν νοητά σε διαφορετικές στιγμές στην ιστορία της συνοικίας, από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι το σήμερα.

Δείτε από ψηλά πώς είναι σήμερα η Συνοικία το Όνειρο…

Ο Μίκης Θεοδωράκης «έντυσε» μουσικά την ταινία

Το «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» που τραγούδησε ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης σε στίχους του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη και μουσική Μίκη Θεοδωράκη, έγινε «ύμνος» της φτωχολογιάς. Αποτελεί αδιαμφισβήτητα μια από τις σημαντικότερες στιγμές στην ιστορία του ελληνικού λαϊκού τραγουδιού.