Η νεαρή έγκυος αρχόντισσα από την Λέσβο του 8ου π.Χ. αιώνα

Η νεαρή έγκυος αρχόντισσα από την Λέσβο του 8ου π.Χ. αιώνα

«Είναι και η μυθική, ομηρική εποχή των ηρώων, των πολεμιστών, των ευγενών»

Τάφος νεαρής αρχόντισσας από τον κάμπο του Ίππειους της κεντρικής Λέσβου, εγκύου στον 8ο μήνα, σκοτωμένης κατά τη διάρκεια ενός ισχυρού σεισμού, ταξίδεψε εκατοντάδες πολίτες της Μυτιλήνης στον 8ο προ Χριστού αιώνα. Ο λόγος για μια εντυπωσιακή έκθεση που άνοιξε τις πύλες της, στο πλαίσιο της δράσης «Μοναδικά εκθέματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μυτιλήνης», της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λέσβου και έχει τίτλο «η Αρχόντισσα του 8ου αι. π.Χ. στο Ίππειος της Λέσβου».

Για την ιστορία της περιοχής του Ιππειους -που έρχεται στο φως μέσα από τη συγκεκριμένη ανασκαφή κι άλλα τυχαία ευρήματα στην περιοχή μια και δεν έχει πραγματοποιηθεί συστηματική ανασκαφή- μίλησε ο έφορος Αρχαιοτήτων Λέσβου, Παύλος Τριανταφυλλίδης, παρουσιάζοντας τα ευρήματα.

Εντυπωσιακή ήταν η ιστορία του τέλους της νεαρής γυναίκας, έτσι όπως αυτό εικάζεται από τη μελέτη των ευρημάτων: «Τα σοβαρά τραύματά της υποδηλώνουν ότι τραυματίστηκε θανάσιμα από πολλαπλά τραύματα που προήρθαν αναμφίβολα από ένα σημαντικό φυσικό ή άλλο γεγονός κατά τον 8ο αι. π. Χ., τυχαία, ξαφνικά και άδικα, πιθανώς από ένα ισχυρό και καταστρεπτικό σεισμό που την καταπλάκωσε» είπε ο κ. Τριανταφυλλίδης, προσθέτοντας: «Η Λέσβος βρίσκεται σε μία ιδιαίτερα σεισμογενή περιοχή με πολλά σεισμογενή ρήγματα, όπως το κοντινό σεισμογενές ρήγμα της Λάρσου».

Κατά τον αρχαιολόγο, «ο 8ος αι. π.Χ. είναι και η μυθική, ομηρική εποχή των ηρώων, των πολεμιστών, των ευγενών που έφεραν το βαρύ φορτίο της προγενέστερης παράδοσης των βασιλικών δυναστειών της Λέσβου. Των ευγενών γενών που συνδέθηκαν με τους Πενθιλίδες βασιλείς, αλλά και της ακμάζουσας αριστοκρατικής τάξης που στη βάση της είχε χαρακτηριστικά γαιοκτημονικά ή και εμπορικά λόγω των καπεταναίων που ζουν στην «ομορφοκτισμένη» ομηρική Λέσβο. Με αυτή τη γενιά, την αριστοκρατική τάξη των Λεσβίων φαίνεται να συνδέεται τόσο το ανασκαφικό εύρημα της άωρης νεκρής του 8ου αι. π. Χ. , αλλά και των ευγενών ταφέντων νεκρών του 9ου αι. π. Χ. από το Ίππειος» υποστήριξε ο έφορος Αρχαιοτήτων συνδέοντας το μνημείο με τη μακρινή ιστορία της κοινωνίας του νησιού.

Η ιδιαιτερότητα ωστόσο του τάφου του Ιππείου, πέραν των άλλων ευρημάτων, είναι τα χρυσά κοσμήματα, μοναδικά στο είδος στον ελλαδικό χώρο και άμεσα συνδεόμενα με τη χρυσοχοΐα του 8ου και κυρίως του 7ου αι. π. Χ. από τη Μικρά Ασία. «Δύο χρυσά σκουλαρίκια-σφηκωτήρες που έσφιγγαν τα περιποιημένα μαλλιά στο ροδαλά αυτιά της ευγενούς κόρης βρέθηκαν κοντά στο ύψος των κροτάφων του κρανίου με διακόσμηση σπείρας και με τη διακοσμητική τεχνική της κοκκίδωσης, δηλαδή με μικρούς χρυσούς κόκκους που επικολλούνταν πάνω στη λεία επιφάνεια του σκουλαρικού για να δηλώσουν τη διακόσμηση, μια τεχνική μέθοδο εξαιρετικά δύσκολη και επίπονη που απαιτεί άριστη γνώση της τέχνης της χρυσοχοΐας και εξαιρετικές ικανότητες και επιδεξιότητες του τεχνίτη που τις κατασκεύασε. Τα χρυσά σκουλαρίκια συνοδεύουν μία μεγάλη χρυσή αμφικωνική χάνδρα από λεπτό σφυρήλατο φύλλο χρυσού που διπλώθηκε στα άκρα τα οποία διακοσμούνται με στικτές σειρές, καθώς και μία χάλκινη χάνδρα περιδεραίου που κοσμούσε πιθανώς τον λαιμό της» είπε ο έφορος Αρχαιοτήτων.

Μετά τον Παύλο Τριανταφυλλίδη, ακολούθησε η παρουσίαση της «ανθρωπολογικής μελέτης της αρχόντισσας από το Ίππειος της Λέσβου» από την ανθρωπολόγο Φωτεινή Μακτζόρτζ. Την εκδήλωση πλαισίωσε απαγγελία του αποσπάσματος «Ο Θρήνος για τον Έκτορα» από την ηθοποιό και καθηγήτρια Γαλλικής Φιλολογίας Ιωάννα Γιαννακού.

(φωτογραφία αρχείου)