Ανεφάρμοστα τα προσωρινά μέτρα στο θρίλερ Κατσανέβα κατά Βικιπαίδειας

Η δικαίωση του Θεόδωρου Κατσανέβα από το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, με Προσωρινή Διαταγή, για πληροφορίες από αποσπάσματα εφημερίδων, που συμπεριλαμβάνονται στο προφίλ του στην ελληνική έκδοση της ανοικτής διαδικτυακής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia, Βικιπαίδεια είναι ένα γεγονός πρωτοφανές στα χρονικά.

Τι ακολούθησε όμως αυτής της απόφασης; Ποια ήταν η αντίδραση του Οργανισμού και ποια του συντάκτη, στον οποίο άσκησε αγωγή ο κ. Κατσανέβας και κέρδισε την Προσωρινή Διαταγή;

Αρχικά, θα πρέπει να σημειώσουμε ότι η Βικιπαίδεια ελέγχει η ίδια, μέσω ενός συστήματος αποκεντρωμένου ελέγχου, τις τρεις αρχές που έχει προκαταβολικά ορίσει για τη διασφάλιση των δεδομένων που αναρτώνται στις σελίδες της.

Θυμίζουμε ότι ο Θεόδωρος Κατσανέβας έστειλε πριν από δύο χρόνια εξώδικο στο συντάκτη της Βικιπαίδειας με το ψευδώνυμο Diu, απαιτώντας τη διαγραφή μέρους του περιεχομένου από το βιογραφικό λήμμα για τον ίδιο και ζητώντας τα στοιχεία του χρήστη προκειμένου να ασκήσει εναντίον του τις νόμιμες αξιώσεις του από την προσβολή της προσωπικότητάς του. Το επίμαχο περιεχόμενο ήταν η αναφορά στο λήμμα σχετικά με την διαθήκη του Ανδρέα Παπανδρέου, τότε πεθερού του Κατσανέβα, στην οποία τον χαρακτήριζε "όνειδος" για την οικογένειά του.

Ο συντάκτης δέχτηκε το αίτημα, που έγινε δεκτό και προχώρησε σε όλες τις κινήσεις διόρθωσης που απαιτήθηκαν από το δικαστήριο, όμως δεν παύει η απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών να έχει θέσει προηγούμενο, για σχετικές αποφάσεις και να έχει δημιουργήσει φόβο ότι ενδεχομένως να ανοίξει ο ασκός του Αιόλου για αιτήματα "ανεπιθύμητων" πληροφοριών που συμπεριλαμβάνονται στα προφίλ στο διαδίκτυο των δημοσίων προσώπων, τουλάχιστον όσων υπάγονται στην ελληνική δικαιοσύνη.

Ο συντάκτης έλαβε υπόψη του όλα τα απαραίτητα μέτρα που διασφαλίζουν ότι ακολουθεί τους τρεις πυλώνες της Βικιπαίδειας.

Θα πρέπει, δηλαδή, να ελέγξει ότι τα όσα γράφει α) υπακούουν στην αρχή της ουδέτερης οπτικής γωνίας, εκπροσωπούν δίκαια και ισότιμα όλες τις απόψεις και δε μεροληπτούν, β) ότι το λήμμα μπορεί να επαληθευτεί από δημοσιευμένες πηγές και γ) ότι το λήμμα δεν αποτελεί πρωτότυπη έρευνα, αλλά αναπαράγει υπάρχουσες δημοσιευμένες πηγές.

Ο συντάκτης Diu, που δέχτηκε την αγωγή, ακολούθησε την προσωρινή διαταγή και αφαίρεσε από το σχετικό λήμμα τις επίμαχες αναφορές. Επειδή, άλλοι χρήστες έκαναν αλλαγές στο λήμμα σε αντίθεση με την απόφαση, ο Diu το επανέφερε στην διατεταγμένη από το δικαστήριο κατάσταση δέκα φορές την ίδια ημέρα.

Επειδή με τον τρόπο αυτό παρέβη κατά πολύ τον κανόνα των τριών επαναφορών, δηλαδή του κανόνα που δεν επιτρέπει σε έναν χρήστη να επαναφέρει το περιεχόμενο για περισσότερες από τρεις φορές σε διάστημα 24 ωρών, όπως ήταν αναμενόμενο σύμφωνα με τους κανόνες της Wikipedia, του επιβλήθηκε φραγή αλλαγών για τρείς ημέρες.

Όμως, επιπλέον, η ίδια η επαναφορά του λήμματος και η επανόρθωση προς όφελος του Θεόδωρου Κατσανέβα γίνεται επί του πρακτέου απρόσφορη για τον ίδιο τον ενάγοντα.

Το λήμμα όχι μόνο επανήλθε στην αρχική του κατάσταση, δηλαδή την κατάσταση στην οποία ήταν πριν τις αλλαγές του συντάκτη Diu, σύμφωνα με την απόφαση του δικαστηρίου, αλλά εξαιτίας της δημοσιότητας που έχει πάρει η υπόθεση,”έχουν ήδη δημιουργηθεί λήμματα στο όνομά του, στην Wikipedia στα αγγλικά, καταλανικά, στα πολωνικά και σε άλλες γλώσσες παγκοσμίως, ακόμα και στη γλώσσα Σάχα, που μιλιέται στη ομώνυμη Αυτόνομη Δημοκρατία στης Ρωσικής Ομοσπονδίας στη Σιβηρία (Γιακουτία), όπου στο λήμμα αναφέρεται σχεδόν μόνο η επίμαχη φράση και η διένεξή του με τον Έλληνα συντάκτη, χωρίς σχεδόν καμία αναφορά στην πολιτική ή την πανεπιστημιακή σταδιοδρομία του, μέσα στο ίδιο του το προφίλ.

Συνεπώς, γίνεται φανερό στην πράξη ότι η απόφαση δεν μπορεί να εφαρμοστεί. Ακόμη κι όταν ο συντάκτης Diu συμμορφώνεται με αυτήν, κάποιος άλλος συντάκτης στην Πολωνία, στην Καταλονία ή κάπου αλλού, όπου δεν έχει δικαιοδοσία το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών, θα μπορεί να αλλάξει το περιεχόμενο, εφόσον ακολουθεί τους κανόνες της Wikipedia.