Social Media: Οι βλαπτικές τους συνέπειες και πώς να τις αντιμετωπίσουμε

Tα Social Media κάνουν την δική τους επανάσταση! Παρόλο που αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί θετικό, ωστόσο τείνει να γίνει άκρως ανησυχητικό… Αυτό συμβαίνει, γιατί τα Social Media έχουν και κάποιες πολύ βλαβερές συνέπειες για τον άνθρωπο. Σύμφωνα με έρευνα της Microsoft, τα Social Media αποσπούν την προσοχή μας από την δουλειά. Από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει ότι οι εργαζόμενοι διακόπτουν κατά μέσο όρο 4 φορές την δουλειά τους για να ελέγξουν τί συμβαίνει στο Facebook, Twitter, κ.λ.π. Aυτό σημαίνει πως το 28% της ημέρας δαπανάται στα κοινωνικά δίκτυα, ποσοστό που δείχνει το μέγεθος του προβλήματος της κατάχρησης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης!

Αυτή η εξελισσόμενη διάδοση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, προκαλεί ψυχολογικά προβλήματα λόγω των προσβολών που ενδέχεται να διαδίδονται από τα μέσα αυτά, επίσης πολλές φορές έχει ως αποτέλεσμα τη σεξουαλική παρενόχληση νέων και ανηλίκων ή τον εκφοβισμό τους, τη συστηματική παρενόχληση που ασκείται από οργανωτικές δομές εκ μέρους συναδέλφων ή ιεραρχικά ανωτέρων, την κατ΄επανάληψη παραβίαση της ιδιωτικής ζωής, της τιμής και υπόληψης του ατόμου, την ώθηση σε πράξεις βίας, στην ξενοφοβία και τον ρατσισμό, τη διάδοση απολυταρχικών θεωριών, καθώς και αυτοκτονίες νέων κυρίως ατόμων εξαιτίας της διάδοσης προσωπικών τους δεδομένων από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Θα πρέπει να τονιστεί το γεγονός ότι στις δηλώσεις αποποίησης ευθύνης πολλών μέσων κοινωνικής δικτύωσης προβλέπεται η εκχώρηση των δικαιωμάτων εκμετάλλευσης του περιεχομένου των δεδομένων και πληροφοριών που έχει αναρτήσει ο χρήστης, γεγονός που δυστυχώς η πλειοψηφία των χρηστών αγνοεί.

Εξάλλου πέραν του παράνομου τρόπου χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εξαιτίας του οποίου κατά κύριο λόγο μετατρέπονται σε θύματα ανήλικα άτομα, ελλοχεύουν και οι κίνδυνοι καταστρατήγησης της ιδιωτικής ζωής του καθενός, αλλά και των βλαβερών συνεπειών σε επαγγελματικό ή κοινωνικό επίπεδο. Επίσης, ένας πολύ σοβαρός κίνδυνος που ενέχεται είναι και αυτός σχετικά με τις ηλεκτρονικές πληρωμές, οι οποίες ενίοτε παρασύρουν τα παιδιά σε αγορές διαφόρων ελυστικών προς αυτά προϊόντων.

Αυτή η καθημερινή και συνάμα υπερβολική επικοινωνία με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να υποβαθμίσει τη σημασία και την αξία των πραγματικών προσωπικών και κοινωνικών σχέσεων και να τις αντικαταστήσει με άλλες σχέσεις εικονικές, ασθενέστερες και γενικότερα αβέβαιες. Για το λόγο αυτό συχνά οι φανατικοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τείνουν προς την μοναξιά και την αποξένωση από τον κοινωνικό τους περίγυρο.

Δυστυχώς, από διάφορες μελέτες προκύπτει ότι οι φανατικοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης πολύ γρήγορα και αβασάνιστα κάνουν δεκτά αιτήματα φιλίας και "προσθέτουν" φίλους με κριτήριο μία ωραία φωτογραφία του άλλου ατόμου ενώ παράλληλα προτίθενται άμεσα και χωρίς καμία επιφύλαξη να αποκαλύψουν κάθε είδους προσωπική πληροφορία μετά από μία σύντομη διαδικτυακή συνομιλία.

Αυτή η αλυσίδα φίλων που έχει πρόσβαση σε πληθώρα προσωπικών δεδομένων και πληροφοριών του χρήστη, μετατρέπει τα δεδομένα του κάθε χρήστη, διαθέσιμα στον οποιονδήποτε.

Είναι εξάλλου πολύ ανησυχητικό ότι ένα στα τέσσερα άτομα αντιμετωπίζει κάποιο πρόβλημα σχετικό με την κατάχρηση των νέων τεχνολογιών σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας.

Αυτή η κατάχρηση οδηγεί, όπως προαναφέραμε στην μοναξιά, αλλά και στην χαμηλή απόδοση στην εργασία ή τις σπουδές μας, σε διαταραχές συμπεριφοράς, οικονομικά προβλήματα, καθιστική ζωή και παχυσαρκία. Επίσης, πολλά μπορούν να είναι τα προβλήματα που άπτονται της σωματικής υγείας των χρηστών, όπως η τενοντίτιδα, οι διαταραχές της όρασης, του ύπνου και οι αλλαγές στις διατροφικές συνήθειες.

Για το λόγο αυτό η σωστή εκπαίδευση και ενημέρωση θα βοηθήσουν σημαντικά στην άμβλυνση των προβλημάτων κατάχρησης και εθισμού και θα συνδράμουν στην κατάλληλη αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης προκειμένου να έχουμε καλύτερη επικοινωνία όσον αφορά στην εργασία ή στην κατανάλωση.

Εξάλλου με τη συνετή χρήση του Διαδικτύου και την κατάλληλη αξιοποίηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορούμε να πετύχουμε τα εξής:

  • Την εύρεση παλιών φίλων και συμμαθητών και τη δυνατότητα επικοινωνίας μεταξύ τους
  • Την πρόληψη επικινδύνων καταστάσεων για τα ανήλικα άτομα και την παροχή συμβουλών προς αυτά
  • Την προώθηση αγαθών και υπηρεσιών για την ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου
  • Την δημιουργία ψηφιακών κοινοτήτων με σκοπό την άσκηση της ελευθερίας έκφρασης

Όσον αφορά στην αποφυγή των κινδύνων που ενέχονται στην κατάχρηση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, εξαιρετικής σημασίας είναι οι εκστρατείες προληπτικού χαρακτήρα με συμβουλές για την ανάγνωση των όρων χρήσης και των δηλώσεων εχεμύθειας διαφόρων υπηρεσιών πριν από τη χρήση τους, τη χρησιμότητα της συνετής δημοσίευσης πληροφοριών, τη χρήση κωδικών πρόσβασης, τον έλεγχο και τη στάθμιση των πληροφοριών που το άτομο επιθυμεί να κοινοποιήσει. Επίσης, αυτές οι εκστρατείες προληπτικού χαρακτήρα παρέχουν συμβουλές αναφορικά με τις δυνατότητες παροχής βοήθειας σε όσους έχουν πέσει θύματα παραβατικής συμπεριφοράς στα πλαίσια κάποιου μέσου κοινωνικής δικτύωσης.

Τέλος, η κατάλληλη εκπαίδευση και η κατάρτιση των επιφορτισμένων κάθε φορά εκπαιδευτικών θα πρέπει να λειτουργεί με τέτοιο τρόπο ώστε να επιτυγχάνεται η ευαισθητοποίηση και πλήρης ενημέρωση των νέων για την ορθή και συνετή χρήση του Διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.