Την έναρξη μιας νέας εποχής στη διαδικασία δημοσίευσης των διαθηκών σηματοδοτεί η δημιουργία του γενικού Μητρώου διαθηκών και η λειτουργία της πλατφόρμας diathikes.gr μέσω της οποίας επιταχύνονται οι διαδικασίες προς όφελος των πολιτών.
Η δημοσίευση των διαθηκών περνά ,πλέον, στα χέρια των συμβολαιογράφων σε μια διαδικασία - εξπρές που βάζει τέλος στην πολύμηνη αναμονή .
Ενδεικτικό είναι ότι για τη δημοσίευση των διαθηκών με το νέο σύστημα θα χρειάζονται 2 έως 7 ημέρες ενώ αυτή τη στιγμή απαιτούνται περίπου 400 ημέρες !
Παράλληλα , θα εξοικονομηθεί για τους πολίτες και ο χρόνος που σήμερα είναι αναγκαίος για την έκδοση των σχετικών πιστοποιητικών τα οποία θα καταχωρούνται ηλεκτρονικά.
Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης παρουσίασε το μητρώο διαθηκών , μια μεταρρύθμιση που όπως ειπώθηκε θα απελευθερώσει δικαστές και δικαστικούς υπαλλήλους οι οποίο σήμερα είναι επιφορτισμένοι με τη διαδικασία αυτή και θα προσφέρει σημαντικό όφελος χρόνου στους πολίτες. Επιπλέον , θα βοηθήσει στην άμεση αξιοποίηση της κληρονομήθεισας περιουσίας και την είσπραξη φόρων από το δημόσιο που τώρα παραμένουν σε εκκρεμότητα ακόμη και ενάμισι χρόνο.
Η πλατφόρμα θα λειτουργήσει από 1η Νοεμβρίου ενώ όπως σημείωσε ο υπουργος Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης μέσα στον ίδιο μήνα θα υπάρξει νομοθετική ρύθμιση που θα αφορά στις 14.000 εκκρεμείς διαθήκες.
«Θα έχουμε τεράστια ωφέλεια όσον αφορά τους δικαστές οι οποίοι απαλλάσσονται και τους δικαστικούς γραμματείς. Έχουμε όμως μια μεγαλύτερη ωφέλεια η οποία αφορά στην εξυπηρέτηση των πολιτών όταν από 400 ημέρες που κάνουν σήμερα για να εξυπηρετηθούν στα δικαστήρια θα χρειάζονται μόνο 3 έως 7 το πολύ ημέρες. Και βεβαίως έχουμε μια σημαντική επαγγελματική δραστηριότητα που αφορά τους Έλληνες συμβολαιογράφους τους οποίους θέλω να ευχαριστήσω γιατί είχαν αυτή την εξαιρετικά πρωτότυπη ιδέα να γίνει αυτή η αλλαγή και συνέβαλαν αποφασιστικά να δημιουργηθεί η σχετική πλατφόρμα» ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός.
Το ηλεκτρονικό μητρώο διαθηκών αν και είχε προβλεφθεί με νομοθετικό διάταγμα του 1954 υλοποιείται μετά από 71 χρόνια με τη στενή συνεργασία του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείων Αθηνών - Πειραιώς - Αιγαίου και Δωδεκανήσου.
Η πλατφόρμα θα βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με το ευρωπαϊκό μητρώο διαθηκών προκειμένου να διαπιστώνεται η ύπαρξη ή μη διαθήκης που έχει κατατεθεί και σε άλλη χώρα.
Δεν είναι τυχαίο πως την παρουσίαση παρακολούθησε , εκτός από τους συμβολαιογράφους και τους εκπροσώπους των διοικήσεων των Πρωτοδικείων , εκπροσωπος του υπουργείου Εξωτερικών .
Η χρήση της πλατφόρμας για τους πολίτες θα γινεται με κωδικούς TAXIS , θα τηρούνται όλοι οι προβλεπόμενοι κανόνες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων ενώ θα περιορίζεται ο αριθμός των αμφιβόλου γνησιότητας ιδιόγραφων διαθηκών.
«Πρόκειται για την πρώτη ψηφιακά ολοκληρωμένη διαδικασία στη δικαιοσύνη και έχει ιστορική αξία» τόνισε ο υφυπουργός Δικαιοσύνης, Ιωάννης Μπούγας προσθέτοντας πως απλοποιώντας τις διαδικασίες «η δικαιοσύνη έρχεται κοντά στον πολίτη».
«Σήμερα, κατά μέσο όρο στο Πρωτοδικείο Αθηνών για τη δημοσίευση διαθήκης απαιτούνται περίπου 330 ημέρες. Αντιστοίχως, στο Πρωτοδικείο Πειραιώς απαιτούνται 450 ημέρες, ενώ στο Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης 6 ημέρες» τόνισε
Χαρακτηριστικό της σημερινής εικόνας είναι, όπως επεσήμανε ο προϊστάμενος του Πρωτοδικείου Αθηνών Χριστόφορος Λινός, πως μέχρι τώρα στο Πρωτοδικείο της Αθήνας ασχολούνται με τις δημοσιεύσεις διαθηκών 100 δικαστές και 39 δικαστικοί υπάλληλοι ενώ μόνο για τη χορήγηση πιστοποιητικών γίνονται καθημερινά 600 αιτήσεις.
Το Μητρώο , που θα τηρείται από τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείων Αθηνών, Πειραιώς Αιγαίου και Δωδεκανήσoυ, ΝΠΔΔ , εποπτευόμενο από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, αποτελείται από δύο τμήματα.
Α τμήμα
Περιλαμβάνει:
- τις κατατεθειμένες σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο ιδιόγραφες διαθήκες
- τις μυστικές και Δημόσιες διαθήκες
- τις πράξεις ανάκλησης διαθηκών
Β τμήμα
- τις πράξεις δημοσίευσης των διαθηκών
- τα αντίγραφα των πρακτικών δημοσίευσης διαθηκών από πρόξενο ή αλλοδαπή αρχή
- την πράξη κήρυξης κυρίας ιδιόγραφης διαθήκης
Συγκεκριμένα , όπως αναφέρθηκε κατά την παρουσίαση με την έναρξη της λειτουργίας του ηλεκτρονικού Γενικού Μητρώου Διαθηκών:
- καθίσταται ευχερής στον πολίτη ο έλεγχος πανελλαδικά περί ύπαρξης ή μη διαθήκης κατατεθειμένης σε συμβολαιογράφο ή πρόξενο.
- η νέα ψηφιακή πύλη diathikes.gr παρέχει στους πολίτες άμεση και ασφαλή πρόσβαση (τηρουμένων των κανόνων του GDPR) στο μητρώο για την αναζήτηση διαθήκης.
- η βεβαίωση περί ύπαρξης ή μη διαθήκης εκδίδεται άμεσα, εντός της ίδιας ημέρας, εφόσον κατατεθεί κατά τις ημέρες και ώρες λειτουργίας του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου.
- ελαχιστοποιείται ο χρόνος δημοσίευσης της διαθήκης. (Η δημοσίευση της διαθήκης μπορεί να πραγματοποιηθεί από τον συμβολαιογράφο ακόμα και την ίδια ημέρα με την κατάθεση της αίτησης δημοσίευσης της διαθήκης, εφόσον προσκομισθεί η ληξιαρχική πράξη θανάτου).
- ελαχιστοποιείται ο χρόνος έκδοσης του πρακτικού δημοσίευσης της διαθήκης (εκδίδεται την ίδια ημέρα της δημοσίευσης).
- ελαχιστοποιείται ο χρόνος κήρυξης ιδιόγραφης διαθήκης ως κυρίας και έκδοσης του αντίστοιχου πιστοποιητικού (εκτιμώμενος χρόνος το μέγιστο πέντε εργάσιμες ημέρες).
- αξιοποιείται από τον κληρονόμο άμεσα η κληρονομηθείσα περιουσία.
- περιορίζεται ο αριθμός των «αμφίβολης γνησιότητας» ιδιόγραφων διαθηκών.
- αποσυμφορούνται τα δικαστήρια.
- επιτυγχάνεται άμεση σύνδεση του νέου Γενικού Μητρώου Διαθηκών με το Ευρωπαϊκό Μητρώο Διαθηκών (ARERT) και καθίσταται ευχερής ο έλεγχος περί ύπαρξης ή μη κατατεθειμένης διαθήκης συγκεκριμένου αποβιώσαντα σε συμβολαιογράφο κράτους-μέλους της Ε.Ε.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το κόστος δημοσίευσης μέσω τα πλατφόρμας του Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Αθηνών, κ.λ.π , σύμφωνα με όσα α αφέθηκαν , δεν επιφέρει οικονομική επιβάρυνση σε σχέση με το σημερινό ισχύον καθεστώς μέσω των Πρωτοδικείων.
Ρεπορτάζ: Μαρία Ζαχαροπούλου
