Ο Dr. Γεώργιος Σακοράφας μας ενημερώνει
Πριν από κάθε επέμβαση αφαίρεσης θυρεοειδούς (θυρεοειδεκτομή), προηγείται η λεπτομερής και προσεκτική εξέταση του ασθενούς από το γιατρό. Στην αρχική αυτή φάση ελέγχεται κατ’ αρχάς αν ενδείκνυται η χειρουργική επέμβαση και τι είδους επέμβαση θα χρειαστεί, εξηγούνται οι λεπτομέρειες της επέμβασης και απαντώνται τυχόν ερωτήματα που έχει ο ασθενής. Μία από τις συνήθεις ερωτήσεις που δέχεται ο γιατρός είναι και η εξής: «γιατρέ, είναι η αφαίρεση θυρεοειδούς μία επέμβαση ρουτίνας, έτσι δεν είναι?».
Συχνά, στο ερώτημα αυτό υποκρύπτεται η αγωνία του ασθενούς να εκμαιεύσει μία καθησυχαστική απάντηση από τον γιατρό του («σε μία επέμβαση ‘ρουτίνας’ δεν μπορεί παρά να πάνε όλα καλά).
Ποια είναι η πραγματικότητα;
Η λέξη «ρουτίνα» έχει δύο «αναγνώσεις»
Η πρώτη "ανάγνωση"
Σύμφωνα με την πρώτη «ανάγνωση» η επέμβαση ρουτίνας είναι μία επέμβαση που γίνεται συχνά. Με την έννοια αυτή, πράγματι, ο όρος «επέμβαση ρουτίνας» είναι σωστός. Καθημερινά γίνονται πολλές τέτοιες επεμβάσεις. Και μάλιστα σε διάφορα νοσοκομεία. Σε γενικές κλινικές, ο αριθμός των επεμβάσεων αυτών διασπείρεται με αποτέλεσμα να μην γίνονται από τον ίδιο το γιατρό. Έτσι μπορεί κάποιος χειρουργός σε μία κλινική γενικής χειρουργικής να εκτελεί περιστασιακά και μόνο κάποιες επεμβάσεις αφαίρεσης θυρεοειδούς, συγκεντρώνοντας μικρό αριθμό τέτοιων επεμβάσεων (θυρεοειδεκτομές) ανά έτος.
Υπάρχουν εντούτοις και χειρουργοί που είναι εξειδικευμένοι στις επεμβάσεις αφαίρεσης θυρεοειδούς. Ο εξειδικευμένος χειρουργός θυρεοειδούς εκτελεί ο ίδιος μεγάλο αριθμό τέτοιων επεμβάσεων, σε σταθερή καθημερινή βάση, συγκεντρώνοντας έτσι μεγάλο αριθμό περιστατικών με παθήσεις θυρεοειδούς.
Το τι συνέπειες έχει για τον ασθενή η παραπάνω διάκριση μεταξύ γενικού χειρουργού και εξειδικευμένου χειρουργού θυρεοειδούς θα φανεί στη συνέχεια.
Η δεύτερη "ανάγνωση"
Η δεύτερη «ανάγνωση» της λέξης «επέμβαση ρουτίνας» είναι ότι «όλα θα πάνε καλά και δεν θα υπάρχει κανένα πρόβλημα». Η ‘ανάγνωση’ αυτή εμπεριέχει μία λάθος αντίληψη. Σε όλες τις ανθρώπινες δραστηριότητες η πιθανότητα κάποιας απόκλισης από το σύνηθες είναι μία υπαρκτή πραγματικότητα. Υπό την έννοια αυτή, η κάθε δραστηριότητα απαιτεί την πρέπουσα προσοχή. Το ίδιο ισχύει – και σε μεγαλύτερο ακόμη βαθμό – για κάθε χειρουργική επέμβαση, συμπεριλαμβανομένων και των επεμβάσεων θυρεοειδούς.
Υπάρχουν πολλές λεπτομέρειες που μπορεί να αποδείξουν την αξία της προσοχής και της συγκέντρωσης του γιατρού όταν βρίσκεται μπροστά στον ασθενή με χειρουργική πάθηση θυρεοειδούς. Θα αναφέρουμε ενδεικτικά κάποιες από αυτές:
Υπάρχει ένδειξη χειρουργικής επέμβασης;
Το πρώτο και βασικό βήμα είναι ο καθορισμός της ένδειξης της επέμβασης. Εξ αρχής τονίζεται το αυτονόητο: η ένδειξη της επέμβασης θα πρέπει να τίθεται όχι με ιδιοτελή κίνητρα από την πλευρά του χειρουργού, αλλά με απόλυτο και μοναδικό στόχο το καλό του ασθενούς. Αν και οι χειρουργικές παθήσεις του θυρεοειδούς είναι ένα συχνό πρόβλημα, υπάρχουν εντούτοις περιπτώσεις όπου η ένδειξη της επέμβασης θα χρειαστεί να τεθεί με ιδιαίτερη προσοχή. Για παράδειγμα, το πότε θα χειρουργηθεί ένας όζος θυρεοειδούς θα χρειαστεί να κριθεί εκτιμώντας προσεκτικά πολλές παραμέτρους από τον κλινικό και εργαστηριακό – απεικονιστικό έλεγχο του ασθενούς. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για να μην διαφύγει της προσοχής ένας δυνητικά ιάσιμος καρκίνος που μπορεί να υποκρύπτεται σε έναν όζο του θυρεοειδούς. Παράλληλα θα πρέπει να αποφεύγεται η «υπερθεραπεία», η εκτέλεση δηλαδή άσκοπων χειρουργικών επεμβάσεων, που εκθέτουν τον ασθενή σε κίνδυνο επιπλοκών χωρίς να του προσφέρουν κάποιο θεραπευτικό όφελος.
Συνυπάρχουν άλλες παθήσεις που θα πρέπει να ληφθούν υπόψη;
Πολλοί ασθενείς προσέρχονται έχοντας – εκτός της πάθησης του θυρεοειδούς – και άλλες, άσχετες με το βασικό τους πρόβλημα, παθήσεις, όπως χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, καρδιοπάθεια, νεφροπάθεια κλπ. Οι παθήσεις αυτές θα πρέπει να λαμβάνονται σοβαρά υπόψη και ο ασθενής να υποβάλλεται στη σωστή αξιολόγηση, ζητώντας -αν χρειαστεί- και την βοήθεια των συναδέλφων γιατρών της αντίστοιχης ειδικότητας. Σημασία έχει επίσης και η φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει ο ασθενής. Για παράδειγμα, αν λαμβάνει αντιπηκτικά θα πρέπει να γίνεται ειδική τροποποίηση της αντιπηκτικής αγωγής πριν την επέμβαση.
Χρειάζεται κάποιος περισσότερο εξειδικευμένος έλεγχος του ασθενούς πριν την επέμβαση;
Σε επιλεγμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί – πριν την επέμβαση - περαιτέρω διαγνωστική διερεύνηση του ασθενούς με εξειδικευμένες εξετάσεις. Για παράδειγμα, σε ασθενείς με καρκίνο θυροειδούς θα πρέπει να γίνεται πριν την επέμβαση χαρτογράφηση λεμφαδένων τραχήλου. Σε κάποιους ασθενείς με καρκίνο θυρεοειδούς μπορεί να χρειαστεί να γίνει έλεγχος με τομογραφία εκπομπής ποζιτρονίων για την ανίχνευση μεταστάσεων.
Τι είδους επέμβαση θα απαιτηθεί;
Το είδος της επέμβασης εξατομικεύεται στον κάθε ασθενή. Αυτό ισχύει όχι μόνο για την έκταση της θυρεοειδεκτομής (ολική θυρεοειδεκτομή ή λοβεκτομή) αλλά και για την ανάγκη αφαίρεσης λεμφαδένων (στον καρκίνο θυρεοειδούς). Η επιλογή της σωστής επέμβασης είναι βασικής σημασίας για την βέλτιστη έκβαση του ασθενούς.
Με τι τρόπο θα πρέπει να γίνει η επέμβαση;
Η επέμβαση που θα επιλεγεί θα πρέπει να γίνει με ιδιαίτερη προσοχή και συγκέντρωση από την πλευρά της ιατρικής ομάδας και με τεχνικά άρτιο τρόπο, τηρώντας τα σύγχρονα τεχνικά standards. Η κάθε επέμβαση θα πρέπει να γίνεται με απόλυτη αφοσίωση στην διάρκεια της εξέλιξής της.
Η παράμετρος «χειρουργός»
Η εμπειρία -βασισμένη στον μεγάλο αριθμό θυρεοειδεκτομών – δίνει στον χειρουργό θυρεοειδούς την δυνατότητα για την κατά το δυνατόν ασφαλέστερη και τεχνικά άρτια εκτέλεση κάθε είδους επέμβασης για κάθε χειρουργική πάθηση του θυρεοειδούς. Παρά ταύτα είναι βαθιά μας πεποίθηση ότι δεν υπάρχει «επέμβαση ρουτίνας» (όχι με την αριθμητική έννοια του όρου) και εκτελούμε την κάθε επέμβαση αφαίρεσης θυρεοειδούς με ιδιαίτερη προσοχή και συγκέντρωση, με στόχο το καλύτερο δυνατό θεραπευτικό αποτέλεσμα για τον ασθενή.
Dr. Γεώργιος Σακοράφας
Χειρουργός Ενδοκρινών Αδένων (Θυρεοειδούς-Παραθυρεοειδών)
Επ. Καθηγητής Χειρουργικής Πανεπιστημίου Αθηνών
Τ. Συντονιστής Διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής Νοσοκομείου «Άγιος Σάββας»
https://gsakorafas.gr/
