Πριν από 60 χρόνια στις 26 Ιουλίου 1953 ο Φιντέλ Κάστρο επιχείρησε για πρώτη φορά να πάρει την εξουσία στην Κούβα θέτοντας μια σειρά από επαναστατικούς στόχους. Τι από όλα αυτά έχει πραγματοποιηθεί όμως μέχρι σήμερα;
Η Επανάσταση στην Κούβα ξεκίνησε στις 26 Ιουλίου του 1953 λίγο μετά το καρναβάλι. Ένα χρόνο πριν ο δικτάτορας Φουλγκένσιο Μπατίστα με την υποστήριξη των ΗΠΑ έκανε πραξικόπημα. O Φιντέλ Κάστρο, τότε ακόμα ένας νεαρός άγνωστος δικηγόρος, προσπάθησε μάταια μέσω μια συνταγματικής προσφυγής να τον ανατρέψει. Τώρα η ανατροπή έπρεπε να γίνει με τη βία. Ο Φιντέλ Κάστρο κατάφερε να πείσει 130 γυναίκες και άνδρες να εισβάλλουν σε δύο στρατόπεδα για να κλέψουν όπλα. Πίστευε ότι οι 400 στρατιώτες θα ήταν εξαντλημένοι από το καρναβάλι και θα τα κατάφερνε. Το σχέδιο όμως απέτυχε.
Κατέληξαν όλοι ενώπιον του δικαστηρίου και ο νεαρός Κάστρο ανέφερε ως αιτία των πράξεών του μια σειρά αλλαγών που θα ήθελε να επιφέρει στη χώρα αφότου θα αναλάμβανε την εξουσία. Κύριος στόχος ήταν η ανακατανομή του πλούτου καθώς και η βελτίωση των υποδομών στην παιδεία, την υγεία και σε μια σειρά από άλλους τομείς.
Μόλις το 1959 κατάφερε μαζί με τους συντρόφους του να ανατρέψει τον δικτάτορα Μπατίστα. Σύμφωνα με τον Κουβανό ιστορικό Πέδρο Κάμπος ο Φιντέλ Κάστρο ήθελε να δώσει περισσότερα δικαιώματα στους πολίτες: οι εργάτες να συμμετέχουν στα κέρδη των επιχειρήσεων, να ενισχύσει μια αυτοδιαχειριζόμενη αγροτική οικονομία και να αναζωογονήσει τη δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών. Όμως όλα αυτά παραμένουν ανοιχτά, λέει ο Κάμπος. Και ίσως αυτό να οφείλεται στη διεθνή απομόνωση της Κούβας.
Αυτόνομη αλλά απομονωμένη
Ο Καρμέλο Μέσα Λάγκο, καθηγητής Οικονομίας και Λατινοαμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, ισχυρίζεται στη Deutsche Welle πως "η Κούβα κέρδισε την πολιτική της αυτονομία αλλά πρόκειται για μια περιορισμένη αυτονομία, διότι η χώρα δεν είναι οικονομικά ανεξάρτητη και πολιτικά ήταν πάντα εξαρτώμενη από κάποιον, όπως για παράδειγμα από την Ισπανία, τη Σοβιετική Ένωση και τώρα τη Βενεζουέλα".
Στο τέλος της δεκαετίας του 1980 η Κούβα είχε να επιδείξει τους καλύτερους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες στην ιστορία της. Αυτό άλλαξε όμως από τότε που διαλύθηκε η Σοβιετική Ένωση.
Η σημερινή πραγματικότητα
Σήμερα τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Σύμφωνα με εκτιμήσεις λείπουν ένα εκατομμύριο εργατικές κατοικίες για τα έντεκα εκατομμύρια των κατοίκων. Το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε ύψη ρεκόρ και όλο περισσότεροι βυθίζονται στη φτώχεια. Από την άλλη πλευρά ο αριθμός αυτών που παίρνουν κοινωνικό βοήθημα έχει μειωθεί κατά 70%, όπως επίσης μειώθηκε και η πορνεία.
Και στον τομέα της υγείας δεν είναι ξεκάθαρη η εικόνα. Από τη μια πλευρά η Κούβα έχει να επιδείξει το χαμηλότερο δείκτη παιδικής θνησιμότητας και από την άλλη η παροχή υπηρεσιών στον τομέα της υγείας είναι πολύ προβληματική και έχει χειροτερεύσε,ι όπως λέει ο πολιτικός επιστήμονας ΑρμάντοΤσακουσέντα. Παράλληλα έχει χειροτερεύσει το σύστημα ύδρευσης και αποχέτευσης.
Τέλος ο κατάλογος των πολιτικών φίλων της Κούβας όλο και μικραίνει. Εκτός από κάποιες λατινοαμερικανικές χώρες όπως τη Βενεζουέλα, την Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Νικαράγουα και τον Ισημερινό, η κυβέρνηση της Κούβας δεν έχει πολλούς υποστηρικτές. Ο Καρμέλο Μέσα Λάγκο επισημαίνει πως και οι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι μια και τα δικαιώματά τους διαρκώς συρρικνώνονται. Δεν υπάρχει η ελευθερία να απεργούν ή να διαμαρτύρονται ενώ τα συνδικάτα θεωρούνται το μακρύ χέρι της κυβέρνησης.
Μπορεί εν μέρει κάποιοι από τους στόχους της Επανάστασης να επετεύχθησαν, οι περισσότεροι όμως έμειναν απραγματοποίητοι.