Βελτιώσεις και τροποποιήσεις επέφερε σε πολλές διατάξεις του νομοσχεδίου για το επιτελικό κράτος ο υπουργός Επικρατείας, Γιώργος Γεραπετρίτης.
Οι αλλαγές που ανακοίνωσε ο υπουργός δεν αλλοιώνουν τη φυσιογνωμία του νομοσχεδίου, αφορούν όμως σημεία που βρέθηκαν στην αιχμή της κριτικής και των επιφυλάξεων από τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Στην επιτροπή ο κ. Γεραπετρίτης προσκόμισε την έκθεση δημόσιας διαβούλευσης, της οποίας αρκετές παρατηρήσεις ελήφθησαν υπόψη στις βελτιώσεις.
Συνοπτικά, οι σημαντικότερες αλλαγές, τις οποίες ανακοίνωσε ο κ. Γεραπετρίτης σήμερα στη συνεδρίαση της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, είναι οι εξής:
- Στην επιλογή των υπηρεσιακών γραμματέων, η μοριόδοτηση της συνέντευξης από 50% που ήταν στο αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου περιορίζεται στο 40%, με μοριόδοτηση 25% για τα τυπικά προσόντα και 35% για την εμπειρία. Επίσης, υιοθετείται το μοντέλο της δομημένης συνέντευξης για το κομμάτι που έχει να κάνει με την επιλογή από το ΑΣΕΠ, των υπηρεσιακών γενικών γραμματέων.
- Καταργείται η διάταξη που όριζε ότι ήταν κώλυμα η προηγούμενη 5ετής απασχόληση σε πολιτικό γραφείο.
- Στις 5 θέσεις μετακλητών που προβλέπονται στον διοικητή της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας δεν θα μπορεί μετακλητός να αναλαμβάνει τη θέση τού επικεφαλής της Αρχής Ελέγχων. Άρα, δεν θα είναι ιδιώτης αλλά θα προέρχεται αποκλειστικά από τη δημοσιοϋπαλληλία.
- Μειώνεται ο χρόνος θητείας του μεταβατικού διοικητή της ανεξάρτητης Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, δηλαδή κατά την πρώτη εφαρμογή του νόμου και μέχρι την ολοκλήρωση του προβλεπόμενου διαγωνισμού, σε ανώτατο χρόνο μέχρι δύο έτη. Η Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας θα αποφασίζει για τον διοικητή, μετά από πρόταση του υπουργικού συμβουλίου.
- Καταργείται η δυνατότητα πρόσθετων μετακλητών στην Προεδρία της Κυβέρνησης, που προβλεπόταν στο σχέδιο νόμου ως ρήτρα εξομάλυνσης, σε περίπτωση που θα υπήρχε ανάγκη περισσότερων μετακλητών υπαλλήλων στην Προεδρία της Κυβέρνησης.
- Δημιουργείται ένα πρόσθετο Κυβερνητικό Συμβούλιο Θεσμών και Δημόσιας Διοίκησης.
- Στην επιλογή των υπηρεσιακών γενικών γραμματέων, το Σώμα το οποίο θα επιλέγει θα είναι 5μελές με τα 4 μέλη να προέρχονται από το ΑΣΕΠ και τον πρόεδρο του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
- Στο πλαίσιο του υπουργικού συμβουλίου, εφόσον υπάρχει διαφωνία μεταξύ των μελών του, η διακριτική ευχέρεια του πρωθυπουργού να θέτει το ζήτημα σε ψηφοφορία, καθίσται δέσμια αρμοδιότητα. Άρα, εφόσον υπάρξει διαφωνία υποχρεωτικά θα γίνεται ψηφοφορία.
- Στο πλαίσιο του υπουργικού συμβουλίου, μετά τη λήξη του θα πρέπει υποχρεωτικά να υπάρχει ανακοίνωση με ένα σύντομο σκεπτικό και διατακτικό με τι αποφασίστηκε.
- Ρητά παραμένει ο πολυετής προγραμματισμός των προσλήψεων.
- Περιορίζεται σημαντικά η αποφασιστική αρμοδιότητα του πρωθυπουργού να αποφασίζει σχετικά με τη μη κατάθεση μαρτυρίας εκ μέρους των υπουργών. Δηλαδή, αυτή η αρμοδιότητα περιορίζεται στα ζητήματα που έχουν να κάνουν με την άμυνα και την εξωτερική πολιτική.
- Διατηρούνται οι έλεγχοι του ΣΟΕ.
- Η Εθνική Αρχή Διαφάνειας καθίσταται καθολικός διάδοχος όλων των υποχρεώσεων και των δικαιωμάτων που έχει η σημερινή αρχή του Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης. Υπό αυτήν την έννοια συνεχίζει όλους τους ελέγχους.
- Παραμένουν τα αποκεντρωμένα γραφεία ελέγχου του ΣΕΠΕ, σε Κρήτη Πάτρα και Σέρρες.
- Προβλέπεται η δυνατότητα ανάθεσης από το πρόγραμμα ΕΣΠΕ στην Επιτροπή Κωδικοποιήσεων συγκεκριμένων έργων.
- Διαμορφώνεται νέο ενισχυμένο όριο μοριοδότησης για τους αποφοίτους του Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης.
- Για το ΣΕΠΕ, προβλέπεται ότι ο γενικός διευθυντής θα είναι επιθεωρητής, δηλαδή εκ του Σώματος των Επιθεωρητών, και αναβαθμίζεται σε Γενικό Επιθεωρητή Εργασίας.
«Είναι βελτιώσεις που δεν αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του νομοσχεδίου. Παραμένει κεντρική φιλοσοφία του νομοσχεδίου ότι θα πρέπει να υπάρχει προγραμματισμός και παρακολούθηση των δημόσιων πολιτικών και σημαντική μεταφορά αρμοδιοτήτων στη δημοσιοϋπαλληλία», ανέφερε ο υπουργός Επικρατείας, ο οποίος ευχαρίστησε την επιτροπή της Βουλής για τη δημιουργική συμμετοχή της στη διαμόρφωση του νομοσχεδίου.
Την ικανοποίησή του εξέφρασε ο πρόεδρος της Επιτροπής Δημόσιας Διοίκησης, Δημόσιας Τάξης και Δικαιοσύνης Μάξιμος Χαρακόπουλος, διότι πολλές παρατηρήσεις ενσωματώθηκαν στο τελικό κείμενο που θα πάει στην Ολομέλεια. «Η εξέλιξη αυτή αποδεικνύει πώς ένας δημιουργικός διάλογος μπορεί να είναι επωφελής και χρήσιμος», είπε ο Μάξιμος Χαρακόπουλος.
«Η πλειονότητα των παρατηρήσεων έγιναν δεκτές», παρατήρησε ο εισηγητής της ΝΔ, Σταύρος Κελέτσης, και πρόσθεσε ότι «όλα τα σημεία, στα οποία υπήρξαν επιφυλάξεις από την πλευρά της αντιπολίτευσης, έγιναν δεκτά προς άρση κάθε υπόνοιας για τη σκοπιμότητα ορισμένων διατάξεων». Σε αυτά περιέλαβε το θέμα του αριθμού των μετακλητών, της μοριοδότησης της συνέντευξης του υπηρεσιακού γενικού γραμματέα.
«Παραμένουν τα βασικά πολιτικά επίδικα», σχολίασε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Σπίρτζης και συμπλήρωσε ότι «μπορεί να είναι αλλοίωση του χαρακτήρα του πολιτεύματος η υπερσυγκέντρωση αρμοδιοτήτων στον έναν άρχοντα, τον πρωθυπουργό της χώρας». Αν και δήλωσε ότι «υπήρχε καλό κλίμα, και από τον υπουργό και από την αντιπολίτευση για βελτιώσεις», ο κ. Σπίρτζης είπε ότι παραμένει η κριτική του ΣΥΡΙΖΑ ότι «επέρχεται αντιμεταρρύθμιση» . Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ επέμεινε ότι υπάρχουν διατάξεις αντισυνταγματικές. Επέμεινε, επίσης, ότι πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή έκθεση της Κεντρικής Νομοπαρασκευαστικής Επιτροπής και πλήρης έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Ο κ. Σπίρτζης έκανε ξεχωριστή αναφορά στο άρθρο 113 του νομοσχεδίου για τη σύσταση της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», σημειώνοντας ότι ενώ όλοι επισημαίνουν πως θα έπρεπε το Κοινοβούλιο να έχει ρόλο στη σύσταση της Επιτροπής, χθες ανακοινώθηκε η επικεφαλής πριν καν συζητηθεί το νομοσχέδιο στην Ολομέλεια και αυτό είναι δείγμα γραφής.