Αντιμέτωποι με δέσμευση τραπεζικών λογαριασμών, θυρίδων, ακινήτων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων για χρονικό διάστημα έως και 18 μήνες βρίσκονται όσοι ελέγχονται από τους οικονομικούς εισαγγελείς για φοροδιαφυγή, ξέπλυμα «μαύρου χρήματος» και οικονομικά εγκλήματα.
Μάλιστα η δέσμευση γίνεται χωρίς προηγούμενη κλήση του καθ’ ου ή τρίτου και δεν είναι απαραίτητο να αναφέρει συγκεκριμένο λογαριασμό, τίτλο, χρηματοπιστωτικό προϊόν, θυρίδα, κινητό ή ακίνητο περιουσιακό στοιχείο.
Με εγκύκλιο της ΑΑΔΕ διευκρινίζονται διατάξεις του νέου νόμου 4995/2022 οι οποίες ισχύουν αναδρομικά από τις 18 Νοεμβρίου 2022.
Όπως ορίζεται στην εγκύκλιο:
- Όταν οι οικονομικοί εισαγγελείς και οι εισαγγελείς κατά της διαφθοράς, διενεργούν προκαταρκτική εξέταση για τη διακρίβωση τέλεσης εγκλημάτων της αρμοδιότητάς τους, έχουν τη δυνατότητα να προβαίνουν σε δεσμεύσεις τραπεζικών λογαριασμών, περιεχομένου τραπεζικών θυρίδων και περιουσιακών στοιχείων (κινητών και ακινήτων), για τη διασφάλιση των συμφερόντων του Δημοσίου, για χρονικό διάστημα μέχρι εννέα μηνών. Το διάστημα αυτό, μπορεί να παρατείνεται με βούλευμα του συμβουλίου εφετών, εάν έχει εκδοθεί απόφαση από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος ή τον αναπληρωτή του ή του συμβουλίου πλημμελειοδικών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από επίκουρο εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος, κατ’ ανώτατο όριο για άλλους εννέα (9) μήνες, λόγω μη ολοκλήρωσης της προκαταρκτικής εξέτασης.
- Η απόφαση δέσμευσης γίνεται χωρίς προηγούμενη κλήση του κατηγορούμενου και δεν είναι απαραίτητο να αναφέρει συγκεκριμένο λογαριασμό, τίτλο, χρηματοπιστωτικό προϊόν, θυρίδα, κινητό ή ακίνητο περιουσιακό στοιχείο. Η δέσμευση ισχύει από τη χρονική στιγμή της γνωστοποίησης της απόφασης στον οργανισμό ή την υπηρεσία προς την οποία απευθύνεται (τράπεζα κ.λ.π.)
- Η γνωστοποίηση γίνεται με φαξ ή με ηλεκτρονική αλληλογραφία, στην Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, οι οποίες οφείλουν να ενημερώνουν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν στην Ελλάδα.
- Σε περίπτωση δέσμευσης ακινήτου, πλοίου ή αεροσκάφους, η δέσμευση επιδίδεται στον αρμόδιο υποθηκοφύλακα ή προϊστάμενο του κτηματολογικού γραφείου ή στον λιμενάρχη ή στην υπηρεσία πολιτικής αεροπορίας. Με τον ίδιο τρόπο, η απόφαση γνωστοποιείται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, η οποία μπορεί να λαμβάνει όλα τα μέτρα διασφάλισης.
- Η απόφαση δέσμευσης επιδίδεται εντός προθεσμίας 20 ημερών στον καθ’ ου ή στον τρίτο, οι οποίοι μπορούν να προσφύγουν, με αίτησή τους, προς το συμβούλιο εφετών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος ή τον αναπληρωτή του ή το συμβούλιο πλημμελειοδικών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από επίκουρο εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος, και να ζητήσουν την άρση της, εντός προθεσμίας 30 ημερών, η οποία δεν αναστέλλει την εκτέλεσή της. Η διάταξη ή το βούλευμα ανακαλούνται ή τροποποιούνται αν προκύψουν νέα στοιχεία.
- Μετά το πέρας της προκαταρκτικής εξέτασης: α) στην περίπτωση που παραγγέλλεται από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος άσκηση ποινικής δίωξης, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ΚΠΔ, β) σε περίπτωση αρχειοθέτησης της ποινικής δικογραφίας, η δέσμευση αίρεται αυτοδικαίως και ενημερώνονται σχετικά οι οργανισμοί και οι υπηρεσίες.