Με το κίνημα «Δεν κληρονομώ» να σαρώνει ένα θέμα που απασχολεί πολλούς φορολογούμενους είναι πως μπορούν τα ανήλικα παιδιά να αποποιηθούν κληρονομιά. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι φορές που τόσοι οι ανήλικοι όσο και οι γονείς τους δεν γνωρίζουν ότι είναι κληρονόμοι και θεωρούν λανθασμένα ότι η προθεσμία αποποίησης ξεκινά με την ενηλικίωση.
Στην περίπτωση που δεν η αποποίηση κληρονομιάς δεν γίνει εντός συγκεκριμένης προθεσμίας, οι ανήλικοι θα βρεθούν να κληρονομούν ακίνητα που βαρύνονται με χρέη ή να κληρονομούν τα φέσια που έχει αφήσει στο δημόσιο ή τις τράπεζες ο συγγενής τους που απεβίωσε.
Η κληρονομιά που περνάει σε ανήλικο θεωρείται ότι γίνεται αποδεκτή πάντοτε με το ευεργέτημα της απογραφής (1527 ΑΚ). Με τον τρόπο αυτό, ο κληρονόμος δεν αποποιείται την κληρονομιά, αλλά η κληρονομιά αποτελεί χωριστή ομάδα περιουσίας, ανεξάρτητη από την άλλη περιουσία που έχει ο κληρονόμος.
Σε περίπτωση, ωστόσο, που οι γονείς επιθυμούν να αποποιηθούν την κληρονομιά για λογαριασμό του ανηλίκου τέκνου τους και δεν επιθυμούν να εμπλακούν στην διαδικασία της απογραφής, θα πρέπει να ακολουθήσουν ειδική διαδικασία. Ειδικότερα:
- Απαιτείται άδεια του δικαστηρίου προκειμένου να αποποιηθεί ο γονέας στο όνομα του ανηλίκου την κληρονομιά που έχει επαχθεί στον ανήλικο.
- Η αίτηση για την έκδοση της απόφασης κατατίθεται από τους γονείς του ανηλίκου στη γραμματεία του κατά τόπον αρμόδιου Ειρηνοδικείου, που είναι το Ειρηνοδικείο στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ο ανήλικος, το οποίο συνεδριάζει με τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας. Ο ανήλικος που τελεί υπό γονική μέριμνα έχει κατοικία την κατοικία των γονέων του ή του γονέα που ασκεί μόνος του τη γονική μέριμνα. Επομένως, αρμόδιο δικαστήριο για παροχή άδειας στους γονείς προς αποποίηση κληρονομίας είναι το Ειρηνοδικείο του τόπου της συνήθους διαμονής του ανηλίκου.
Σύμφωνα με τον νόμο, ο κληρονόμος μπορεί και πρέπει επί ποινή ακυρότητας να αποποιηθεί την κληρονομία μέσα σε αποκλειστική προθεσμία 4 μηνών που αρχίζει από τότε που έμαθε την επαγωγή και το λόγο της. Στην επαγωγή από διαθήκη η τετράμηνη προθεσμία αρχίζει μετά τη δημοσίευση της διαθήκης. Εξαίρεση από την τετράμηνη προθεσμία εισάγεται σε δύο περιπτώσεις, στις οποίες η προθεσμία είναι ενός έτους. Η πρώτη εξαίρεση συντρέχει αν ο κληρονομούμενος είχε την τελευταία του κατοικία στο εξωτερικό, ενώ η δεύτερη εάν ο κληρονόμος έμαθε την επαγωγή όταν διέμενε στο εξωτερικό.
Ειδικότερα, εάν η κληρονομία επάγεται σε πρόσωπο ανίκανο για δικαιοπραξία, η γνώση της επαγωγής και του λόγου της ελέγχεται στο πρόσωπο του νόμιμου αντιπροσώπου. Έτσι, αναφορικά με τον ανήλικο που βρίσκεται υπό γονική μέριμνα το στοιχείο της γνώσης, προκειμένου να αρχίσει να τρέχει η αποκλειστική προθεσμία της αποποίησης, κρίνεται από το πρόσωπο του γονέα που την ασκεί. Δηλαδή, η τετράμηνη προθεσμία ξεκινά από τότε που οι γονείς του ανήλικου έμαθαν ότι το παιδί τους κατέστη κληρονόμος.