Η ιστορική πόλη της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου υμνήθηκε από συγγραφείς και καλλιτέχνες, με κυριότερο όλων, βεβαίως, τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Όμως, η περίφημη πόλη χτίστηκε για να υμνήσει η ίδια κάποιον άλλο: το Μέγα Αλέξανδρο. Και, μάλιστα, κατά την ημέρα της γέννησής του!
Σύμφωνα με δυο Ιταλούς επιστήμονες από το Τμήμα Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου του Μιλάνου, ολόκληρος ο πολεοδομικός σχεδιασμός της πόλης έγινε κατά τρόπο ώστε σχέδιό της να ευθυγραμμίζεται με την κίνηση του ήλιου στον ουρανό κατά τη μέρα της γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Οι αρχιτέκτονες, Τζούλιο Μάλι και Λουίζα Φέρο, υποστηρίζουν ότι ανακάλυψαν νέα στοιχεία που εξηγούν γιατί η Αλεξάνδρεια δεν απλωνόταν παράλληλα με την Μεσόγειο θάλασσα, αλλά η κεντρική οδική αρτηρία της ευθυγραμμιζόταν σχεδόν τέλεια με τον ανατέλλοντα ήλιο, όπως αυτός θα φαινόταν στις 20 Ιουλίου 356, που θεωρείται η ημερομηνία γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Ο κεντρικός διαμήκης άξονας της πόλης ήταν ευθυγραμμισμένος με την πορεία του ήλιου. Υποπτευόμενοι ότι η σχεδίαση της Αλεξάνδρειας σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο αστρονομικό γεγονός, οι ιταλοί ερευνητές χρησιμοποίησαν λογισμικό προσομοίωσης για να αναπαραστήσουν την πορεία του ήλιου κατά την ημέρα γέννησης του Αλεξάνδρου. Έτσι, ανακάλυψαν ότι η αυτή η εκτιμώμενη πορεία παρεκκλίνει λιγότερο από μισή μοίρα από την χάραξη της κεντρικής λεωφόρου της αρχαίας πόλης.
Αλεξάνδρεια: Σε... ευθεία γραμμή με τον Ήλιο και τα άστρα
Επίσης βρήκαν ότι το “βασιλικό άστρο”, ο Βασιλίσκος, το λαμπρότερο άστρο στον αστερισμό του Λέοντα, ο οποίος μελετήθηκε ιδιαίτερα από τον Πτολεμαίο, είχε μια παρόμοια ευθυγράμμιση.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αποτελούσε συνήθη πρακτική στην αρχαιότητα ο πολεοδομικός σχεδιασμός μιας νέας πόλης ή σημαντικού μνημείου (π.χ. της Πυραμίδας της Γκίζας) να βασίζεται σε σημαδιακά αστρονομικά συμβάντα. Οι Ιταλοί αρχιτέκτονες πιστεύουν ότι η ευθυγράμμιση της Αλεξάνδρειας με τη γέννηση του Αλεξάνδρου ήταν ένας τρόπος να αναδειχτεί η ισχύς του τελευταίου.
Μάλιστα οι ερευνητές προτίθενται να αναζητήσουν αν κάτι ανάλογο έχει συμβεί και σε άλλες πόλεις που ιδρύθηκαν προς τιμή του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην αχανή επικράτεια της αυτοκρατορίας του. Η Αλεξάνδρεια υπήρξε το πρότυπο για μια σειρά από ελληνιστικές πόλεις που χτίστηκαν κι αυτές ως βασιλικές πόλεις.