Βασική προϋπόθεση για τη σωστή χρήση του τζακιού είναι να καίγονται καυσόξυλα και να μένει ένα παράθυρο μισάνοιχτο ώστε να ανανεώνεται ο εσωτερικός αέρας στο σπίτι αλλά και να βρίσκει επιπλέον δίοδο ο καπνός.
Επίσης, οι ειδικοί απαγορεύουν ρητά την καύση βαμμένων (ειδικότερα με λαδομπογιές) ή βερνικωμένων ξύλων, κομματιών από έπιπλα και κάθε είδους πλαστικού, διότι αυτά οδηγούν σε εκπομπή τοξικών αερίων μέσα και έξω από το σπίτι. Απαγορεύουν ακόμη τη χρήση χημικών προσαναμμάτων και συστήνουν να χρησιμοποιούνται φυσικά προσανάμματα όπως η δαδιά.
Εφιστούν την προσοχή επίσης κατά τη φάση ανάμματος της φωτιάς. Επισημαίνουν ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται εύφλεκτα υγρά, καθώς σχηματίζουν ατμούς που προκαλούν μικρές εκρήξεις. Οι εκρήξεις αυτές ενδέχεται να μεταδώσουν ανεξέλεγκτα τη φωτιά σε παρακείμενα εύφλεκτα υλικά, όπως υφάσματα ή κουρτίνες.
Σημαντική θεωρείται τέλος η προφύλαξη των μικρών παιδιών σε ό,τι αφορά το τζάκι ή/ και τις ξυλόσομπες καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος εγκαυμάτων ή άλλων τραυματισμών.
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί επίσης το πρόβλημα της εσωτερικής ρύπανσης, καθώς μεγάλο μέρος του καπνού παραμένει μέσα στο σπίτι. Σε κάθε περίπτωση που χρησιμοποιείται το τζάκι είναι απαραίτητο να παραμένει ένα μισάνοικτο παράθυρο, για την ανανέωση του εσωτερικού αέρα στο διαμέρισμα.
Όσο για τη θερμαντική απόδοση του αστικού τζακιού, αυτή είναι έτσι κι αλλιώς μικρή, μόλις 15% της θερμότητας παράγεται από την καύση των ξύλων, ενώ η ζέστη που παρέχει είναι μόνο τοπική και συνεισφέρει ελάχιστα στη συνολική θέρμανση ενός σπιτιού.
Αν χρησιμοποιείτε τζάκι ή σόμπα καυσόξυλων
- Μη ρίχνετε ποτέ εύφλεκτο υγρό, όπως βενζίνη,οινόπνευμα κλπ. για την ενίσχυση ή αναζωπύρωση της φωτιάς γιατί δημιουργούνται απότομα πολλές εστίες πυρκαγιάς, που μπορεί να μεταδοθούν σε διάφορα αντικείμενα που βρίσκονται κοντά ή να κινδυνεύσετε και εσείς οι ίδιοι.
- Τοποθετήστε τις σόμπες των καυσόξυλων πάνω σε μεταλλικές βάσεις ώστε αν πέσει αναμμένο κάρβουνο από την θυρίδα που ξεχάστηκε για λίγο ανοικτή, να μην έρθει σε επαφή με υλικά που αναφλέγονται.
- Όταν αφαιρείτε την στάχτη από το τζάκι ή την σόμπα καυσόξυλων χρησιμοποιείτε ένα μεταλλικό φαράσι και προσέχετε να μην σας πέσουν αναμμένα κάρβουνα πάνω στα χαλιά και ποτέ να μην αδειάζετε τη στάχτη σε πλαστικό σκουπιδοτενεκέ.
- Μην τοποθετείτε καθρέπτες πάνω από το τζάκι, ή κοντά στη σόμπα, προσελκύουν τα άτομα και πλησιάζουν χωρίς να το νοιώθουν κοντά στην φωτιά. Μπορεί κατ' αυτόν τον τρόπο να πιάσουν φωτιά τα ρούχα τους.
- Μην αφήνετε ακόμη μικροαντικείμενα, στο πρεβάζι στο τζάκι. Είναι βέβαιο πως τα παιδιά θα πλησιάσουν να τα πάρουν.
Αν χρησιμοποιείτε σόμπα πετρελαίου
- Να ελέγχετε, σε τακτά χρονικά διαστήματα την στεγανότητα των σωλήνων και των ρακόρ μήπως τρέχει πετρέλαιο στο πάτωμα.
- Να ελέγχετε την καλή κατάσταση του μπέκ γιατί αν είναι χαλασμένα θα γίνει υπερχείλιση στο χώρο καύσεως του πετρελαίου.
- Όταν θέλετε να κλείσετε τη σόμπα, κλείνετε απαραίτητα το διακόπτη παροχής πετρελαίου.
- Ποτέ να μην βάζετε πετρέλαιο στην σόμπα όταν είναι σε λειτουργία (αναμμένη) ή ζεστή.
- Ποτέ μην προσπαθήστε να ανάψετε τη σόμπα πετρελαίου, όταν μέσα στο καυστήρα της έχει πέσει περισσότερη ποσότητα καυσίμου. Υπάρχει κίνδυνος να υπερθερμανθεί προκαλώντας πυρκαγιά ή να γίνει ακόμα και έκρηξη της δεξαμενής του καυσίμου.
- Αν για τη λειτουργία της απαιτείται και ρεύμα να είστε προσεκτικοί με το άνοιγμα και το κλείσιμο του διακόπτη κατά το άναμμα και σβήσιμο της σόμπας.
- Ποτέ μη ξεχάσετε το μοτέρ του ρεύματος σε λειτουργία ενώ η σόμπα είναι σβησμένη.
Αν χρησιμοποιείτε σόμπα ηλεκτρική
- Μην τη χρησιμοποιείται ποτέ χωρίς προστατευτικό μεταλλικό πλέγμα.
- Μην την τοποθετείτε πάνω σε χαλιά. Μπορεί να ανατραπεί και να προκαλέσει πυρκαγιά.
- Αποφύγετε, οι κουρτίνες, τα τραπεζομάντιλα κλπ. να αγγίζουν την ηλεκτρική σόμπα.
- Αποφεύγετε να χρησιμοποιείτε σόμπες με αντίσταση που είναι ορατή γιατί αν και είναι πιο φθηνές είναι πάρα πολύ επικίνδυνες.
- Ελέγχετε συχνά την κατάσταση των καλωδίων. Μην ξεχνάτε: Γυμνά καλώδια και ελαττωματικές πρίζες προκαλούν πυρκαγιά.
- Μην ξεχνάτε πως ασφαλέστερες στη λειτουργία τους και πιο ακίνδυνες είναι οι ηλ. συσκευές με κυκλοφορία λαδιού (πχ. τα ηλ. σώματα). Παρόλα αυτά όμως, απαραίτητο είναι:
- Να διατηρείτε μια ζώνη ασφαλείας 30 cm μπροστά από τις εξόδους των συσκευών ιδιαίτερα των δυναμικού τύπου.
- Να μην βάζετε πάνω στις συσκευές αυτές ρούχα, εσώρουχα, κάλτσες κλπ. να στεγνώνουν. Αν τα ξεχάσετε για πολλές ώρες πάνω στην αναμμένη συσκευή σίγουρα θα αναφλέγουν.
Αν χρησιμοποιείτε σόμπα υγραερίου
- Κατά το άναμμα αφού ανοίγετε τη στρόφιγγα της φιάλης να βάζετε και το μπουτόν στην ανάλογη θέση.
- Κατά το σβήσιμο κλείνετε τη στρόφιγγα της φιάλης και επίσης βάζετε το μπουτόν στην ανάλογη θέση.
- Μην ξεχνάτε πως οι πολλοί τύποι σομπών υγραερίου πρέπει να λειτουργούν με τον ειδικό ρυθμιστή χαμηλής πιέσεως.
- Προσέχετε ώστε ο ελαστικός σωλήνας τροφοδοσίας του υγραερίου να μην είναι ποτέ τσακισμένος.
- Μην αφήνετε τη σόμπα αναμμένη μέσα στο δωμάτιο όταν κοιμόσαστε ή φεύγετε από το σπίτι. Διατηρείτε τη σόμπα μακριά από υγρασία.
- Μην τη χρησιμοποιείτε στο μπάνιο.
- Μην τη μεταφέρετε από δωμάτιο σε δωμάτιο αναμμένη.
- Μην τοποθετείτε τη σόμπα κοντά σε εύφλεκτα αντικείμενα, ρούχα, πολυθρόνες κλπ.
- Μην σκεπάζετε τη σόμπα κατά τη λειτουργία της με καλύμματα και μην απλώνετε πάνω σ' αυτή ρούχα για στέγνωμα.
- Μην την τοποθετείτε κοντά σε έπιπλα, κουρτίνες και άλλα εύφλεκτα είδη.
- Κάνοντας αλλαγή της φιάλης, φροντίστε ώστε ο διακόπτης της φιάλης να είναι κλειστός, να μην υπάρχει κοντά φλόγα και ΚΥΡΙΩΣ ΜΗΝ ΚΑΠΝΙΖΕΤΕ.
- Αν διαπιστώσετε διαρροή υγραερίου
- Μην ανάψετε σπίρτο, αναπτήρα, ηλεκτρικό φως κλπ. Σβήστε αμέσως κάθε γυμνή φλόγα.
- Βεβαιωθείτε ότι κλείσατε καλά τη φιάλη.
- Αερίστε καλά το χώρο. Κατόπιν ανοίξτε λίγο την βαλβίδα της φιάλης και προσπαθήστε να εντοπίσετε το σημείο διαρροής. Για τον εντοπισμό χρησιμοποιήστε σαπουνάδα ή άλλο διάλυμα απορρυπαντικού. Οι φυσαλίδες που θα σχηματισθούν, θα σας δείξουν το σημείο διαρροής του αερίου. Αν δεν μπορείτε, καλέσατε ΑΜΕΣΩΣ αυτόν που σας προμηθεύει το υγραέριο. Ακόμα μην ξεχνάτε κατά τους θερινούς μήνες (προκειμένου να την αποθηκεύεστε), να σκεπάσετε καλά τη σόμπα σας και ιδιαίτερα τον καυστήρα, για να τον προστατέψετε από την σκόνη.