Από τη Λήδα Δεληγιάννη
Το πυρηνικό... μπαμ, που κατέστρεψε το πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα και έσπειρε τον αέρα του πυρηνικού ολέθρου πριν από δυο χρόνια, έφερε ξανά στο προσκήνιο πολλά και αμφιλεγόμενα ζητήματα για το θέμα της πυρηνικής ενέργειας.
Πόσο “καλή” και πόσο “καθαρή” ενέργεια είναι η πυρηνική ; Το γεγονός ότι μπορεί μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα να σπείρει τον όλεθρο, ισοφαρίζεται από την “προσφορά της” ;
Δύσκολο να απαντηθούν τέτοια ζητήματα, ίσως δεν απαντηθούν και ποτέ.
Ποια είναι όμως η ιστορία των πυρηνικών ;
Οι αρχαίοι φιλόσοφοι Λεύκιππος και Δημόκριτος μίλησαν πρώτοι για την ύπαρξη ατόμων ως συστατικών και τελικών στοιχείων της ύλης.
Ωστόσο, έπρεπε να έρθει ο 20ός αιώνας για να διατυπωθεί και να επιβεβαιωθεί θεωρητικά από την επιστημονική κοινότητα η πεποίθηση πως ο πυρήνας του ατόμου όχι μόνο μπορεί να διασπασθεί, αλλά και να εκλύσει τεράστια ποσά ενέργειας.
Η αντίληψη αυτή έμελλε να επιβεβαιωθεί και εμπειρικά με τον πιο τραγικό τρόπο... δύο πυρηνικές βόμβες, στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, στα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, εξέπληξαν ακόμα και τους ίδιους τους φυσικούς, που εργάζονταν για τη μυστική κατασκευή τους. Ήταν οι περιπτώσεις, που η ισχύς μπορούσε να υπολογιστεί μόνον με το μέτρο της καταστροφής.
Η πλέον διαδεδομένη τεχνολογία σήμερα για την παραγωγή πυρηνικής ενέργειας είναι αυτή της πυρηνικής σχάσης, που έχει ανακαλυφθεί ήδη από τη δεκαετία του ’30. Στον πυρηνικό αντιδραστήρα μιας πυρηνικής μονάδας, οι επιστήμονες πραγματοποιούν ελεγχόμενες διασπάσεις ατόμων συγκεκριμένων υλικών. Λόγω της ασταθούς χημικής τους σύστασης, τα στοιχεία αυτά (όπως το ουράνιο), μπορούν να οδηγηθούν στη διάσπαση, εκλύοντας μεγάλα ποσά αξιοποιήσιμης ενέργειας. Στη συνέχεια, η ενέργεια, που προκύπτει – με τη μορφή θερμότητας -, αφαιρείται μέσω ενός συστήματος υδρόψυξης του αντιδραστήρα, παράγει ατμό και με τη σειρά του κινεί ατμογεννήτριες, παράγοντας ηλεκτρισμό.
Μια ελάχιστη ποσότητα ουρανίου της τάξης λίγων κιλών, μπορεί να αποδώσει ενέργεια επί αρκετά έτη. Η τεχνολογία της πυρηνικής σύντηξης δε χρησιμοποιείται ακόμα, ωστόσο προβλέπει τη σύντηξη (τη συνένωση, απλούστερα) ισοτόπων του υδρογόνου (δευτέριο και τρίτιο) προς παραγωγή ενέργειας. Η πυρηνική σύντηξη είναι μια έτερη μέθοδος παραγωγής πυρηνικής ενέργειας, που θεωρείται πιο αποδοτική από την κλασική τεχνολογία της σχάσης, η οποία χρησιμοποιείται ευρέως σήμερα, καθώς παράγει λιγότερα ραδιενεργά απόβλητα και είναι ενεργειακά περισσότερο αποδοτική.
Επισκεφτείτε την ενότητα Κόσμος και δείτε φωτογραφίες από τη μαύρη επέτειο της Φουκουσίμα.