Εκτελωνιστής είναι το φυσικό πρόσωπο, το οποίο, σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις του νόμου 718/1977, έχει πτυχίο εκτελωνιστή και άδεια ασκήσεως επαγγέλματος εκτελωνιστή και αναλαμβάνει κατ' επάγγελμα τη διενέργεια εκτελωνιστικών εργασιών για λογαριασμό και ως αντιπρόσωπος του δικαιούχου του εμπορεύματος.
Ποιές είναι όμως οι εκτελωνιστικές εργασίες;
Οι εκτελωνιστικές εργασίες είναι οι απαιτούμενες πάσης φύσεως διατυπώσεις ενώπιον των Τελωνειακών Αρχών για τη διακίνηση μέσω αυτών των αλλοδαπών και εγχωρίων εμπορευμάτων. Στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που λειτουργεί από 1-1-1993 ως «αλλοδαπά» νοούνται τα εμπορεύματα που προέρχονται από τρίτες χώρες ενώ ως «εγχώρια» νοούνται όλα τα κοινοτικά εμπορεύματα δηλαδή τόσο τα ελληνικά όσο και τα προερχόμενα από άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Στις εκτελωνιστικές εργασίες συμπεριλαμβάνονται και οι διαδικασίες για τη διακίνηση των υποκειμένων σε Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης (ΕΦΚ)1 εμπορευμάτων, καθώς επίσης και οι διαδικασίες για την καταβολή του Ειδικού Φόρου κατανάλωσης και του Τέλους Ταξινόμησης.
Τι είναι το Δασμολόγιο;
Το Ολοκληρωμένο Τελωνειακό Δασμολόγιο (TARIC) είναι η συλλογή με κωδικοποιημένο τρόπο των κοινοτικών νομοθετικών ρυθμίσεων που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και αφορούν σε δασμούς έναντι τρίτων χωρών, δασμολογικές προτιμήσεις, δασμολογικές ποσοστώσεις και αναστολές δασμών, καθώς και την εθνική φορολογία (Φ.Π.Α., Ε.Φ.Κ., εισφορές και τέλη).
Πού διατίθεται το Δασμολόγιο;
Το Δασμολόγιο διατίθεται στο κοινό από το Εθνικό Τυπογραφείο περί τα τέλη Μαΐου κάθε έτους σε τιμή που καθορίζεται με Υπουργική απόφαση. Το Δασμολόγιο δεν διατίθεται προς το παρόν σε ηλεκτρονική μορφή (CD-ROM).
Η βάση δεδομένων DDS της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Tariff Data Dissemination System – Σύστημα διάδοσης δασμολογικών δεδομένων) παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης στο Ολοκληρωμένο Δασμολόγιο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (TARIC), στις δασμολογικές ποσοστώσεις και οροφές (QUOTAS) & στο Ευρωπαϊκό ευρετήριο χημικών ουσιών (ECICS). Η χρησιμοποίησή της είναι ελεύθερη.
Η σχετική ηλεκτρονική διεύθυνση είναι η εξής :
http : // europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/el/home.htm
Ποιά είναι τα έγγραφα και οι πληροφορίες που μπορούν να απαιτηθούν από τις Τελωνειακές Αρχές για τον καθορισμό της δασμολογητέας αξίας;
Τα ακόλουθα παραδείγματα (που δεν εξαντλούν το θέμα) δείχνουν ορισμένα έγγραφα που μπορούν να ζητήσουν οι τελωνειακές αρχές ανάλογα με τις συνθήκες της συναλλαγής ή / και σε περίπτωση αμφιβολίας, όσον αφορά ορισμένα ή όλα τα δηλωθέντα στοιχεία:
• Εμπορικό τιμολόγιο του εμπορεύματος εφόσον το εμπόρευμα έχει πωληθεί
• Σύμβαση πώλησης, η οποία προσκομίζεται για την υποστήριξη των πτυχών του τιμολογίου (πιθανοί περιορισμοί, όροι ή παροχές, έξοδα που αναφέρονται σε δραστηριότητες που αναλαμβάνονται μετά την εισαγωγή, νόμισμα στο οποίο καθορίζεται η τιμή του εμπορεύματος, συμβάσεις ή άλλα έγγραφα όσον αφορά τα δικαιώματα αναπαραγωγής των εισαγομένων εμπορευμάτων).
• Σύμβαση royalties, η οποία ορίζει κατά πόσον η πληρωμή royalties πρέπει να περιλαμβάνεται στη δασμολογητέα αξία και εάν ναι σε ποιο βαθμό.
• Σύμβαση αντιπροσωπείας για τον καθορισμό επιπλέον ποσού για προμήθειες ή έξοδα μεσιτείας ή για την εξαίρεση των προμηθειών αγοράς.
• Έγγραφα σχετικά με τη μεταφορά και ασφάλιση των εμπορευμάτων για τον καθορισμό μεταξύ άλλων :
α) των όρων παράδοσης (CIF, Fob, Ex Factory, κ.λ.π.)
β) των εξόδων παράδοσης στον τόπο εισόδου στο τελωνειακό έδαφος της Κοινότητας.
γ) των εξόδων μεταφοράς μετά την άφιξη στον τόπο εισόδου.
• Λογιστικές καταχωρήσεις κυρίως του εισαγωγέα ή του αγοραστή για την απόκτηση πληροφοριών σχετικά με προμήθειες και κέρδη ή γενικά έξοδα
Πέραν των ανωτέρω μπορούν να ζητηθούν, κατά περίπτωση, και άλλα έγγραφα από τις Τελωνειακές Αρχές για τον καθορισμό της δασμολογητέας αξίας π.χ. έγγραφα όσον αφορά το καθεστώς ιδιοκτησίας των συνδεομένων σε μια συναλλαγή εταιρειών ή προσώπων, τιμολόγιο για την πληρωμή ποσοστώσεων, συμβάσεις για διαφήμιση, εμπορία ή άλλες δραστηριότητες που αναλαμβάνονται μετά την εισαγωγή, οικονομικά έγγραφα π.χ. για την επιβάρυνση του ποσού των τόκων, καθώς και συμβάσεις, συμφωνίες χορήγησης άδειας ή άλλα έγγραφα σχετικά με δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας.
To ύψος των δασμολογικών επιβαρύνσεων των προϊόντων που εισάγονται στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα από τρίτες προτιμησιακές χώρες μπορούν να αναζητηθούν στο Ολοκληρωμένο Τελωνειακό Δασμολόγιο και στη βάση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο Διαδίκτυο (ηλεκτρονική διεύθυνση: http: // europa.eu.int/comm/taxation_customs/dds/el/home.htm ).
Ποιες είναι οι προϋποθέσεις εφαρμογής προτιμησιακών συμφωνιών μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τρίτων Χωρών;
Για να τύχει ένα προϊόν προτιμησιακής δασμολογικής μεταχείρισης (είτε στην εξαγωγή είτε στην εισαγωγή) στα πλαίσια μιας προτιμησιακής εμπορικής συμφωνίας μεταξύ της Ε. Ένωσης και μιας τρίτης χώρας θα πρέπει :
• Το προϊόν να καλύπτεται από την εν λόγω προτιμησιακή συμφωνία
• Να έχουν τηρηθεί οι προβλεπόμενοι από τη συμφωνία κανόνες καταγωγής
• Να έχει εκδοθεί το προβλεπόμενο στα πλαίσια της συμφωνίας προτιμησιακό πιστοποιητικό καταγωγής.
Πότε καταβάλλεται ο Φ.Π.Α. στην Ελλάδα και πότε στη χώρα αγοράς, όταν αγοράζονται από εγκατεστημένα στη χώρα μας πρόσωπα, αυτοκίνητα, μοτοσικλέτες κ.λ.π. από πωλητές εγκατεστημένους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ποιά η διαδικασία μεταφοράς των ειδών αυτών στη χώρα μας;
Ο Φ.Π.Α. καταβάλλεται στην Ελλάδα :
α) όταν αγοράζονται καινούργια αυτοκίνητα ή μοτοσικλέτες από οποιονδήποτε αγοραστή εγκατεστημένο στη χώρα μας.
β) όταν αγοράζονται μεταχειρισμένα επιβατικά αυτοκίνητα μέχρι εννέα (9) θέσεων μαζί με τη θέση του οδηγού, από εγκατεστημένες στη χώρα μας εταιρείες πώλησης ή μίσθωσης αυτοκινήτων ή μεταφοράς προσώπων με κόμιστρο (έμποροι αυτοκινήτων, εκμεταλλευτές ΤΑΧΙ, εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων), από πωλητές ενταγμένους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.
γ) όταν αγοράζονται μεταχειρισμένα φορτηγά αυτοκίνητα από τους αγοραστές που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση β, καθώς και από οποιονδήποτε άλλο επιτηδευματία (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) που ασκεί ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα στη χώρα μας, από πωλητές ενταγμένους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.
Οι αγοραστές των περιπτώσεων β και γ υποχρεούνται, πριν την πραγματοποίηση της αγοράς, να εγγράφονται, μέσω της αρμόδιας για τη φορολογία τους Δ.Ο.Υ., στο ηλεκτρονικό σύστημα VIES, προκειμένου οι εγκατεστημένοι στα άλλα Κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης πωλητές να εκδίδουν τα τιμολόγια χωρίς Φ.Π.Α., σύμφωνα με τις διατάξεις περί ενδοκοινοτικών συναλλαγών.
Πότε καταβάλλεται ο Φ.Π.Α. στη χώρα πώλησης :
α) αγορά μεταχειρισμένων μεταφορικών μέσων από αγοραστές εγκατεστημένους στο εσωτερικό της χώρας οι οποίοι δεν ασκούν ανεξάρτητη οικονομική δραστηριότητα (ιδιώτες, κ.τ.λ.), από πωλητές ενταγμένους στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α.
β) αγορά μεταχειρισμένων μεταφορικών μέσων από οποιοδήποτε πρόσωπο εγκατεστημένο στη χώρα μας όταν ο εγκατεστημένος σε άλλο Κράτος μέλος πωλητής είναι ενταγμένος στο ειδικό καθεστώς Φορολογίας Περιθωρίου Κέρδους και ενεργεί την πώληση με το καθεστώς αυτό.
Για την εφαρμογή του Φ.Π.Α., θεωρείται μεταχειρισμένο ένα αυτοκίνητο, όταν έχουν παρέλθει τουλάχιστον έξι (6) μήνες από τη θέση του σε πρώτη κυκλοφορία (από την ημερομηνία έκδοσης της πρώτης άδειας κυκλοφορίας) και έχει διανύσει περισσότερα από έξι χιλιάδες (6.000) χιλιόμετρα. Όταν δεν συντρέχει καμία ή μόνο μία από τις παραπάνω προϋποθέσεις, το αυτοκίνητο θεωρείται, όσον αφορά το Φ.Π.Α. καινούργιο.
Πώς προκύπτει η καταβολή του ΦΠΑ στη χώρα αγοράς;
Η καταβολή του Φ.Π.Α. στη χώρα αγοράς, πρέπει να προκύπτει από το τιμολόγιο πώλησης.
Όταν ο πωλητής είναι ιδιώτης, το ιδιωτικό συμφωνητικό πώλησης πρέπει να είναι θεωρημένο από Ελληνική Προξενική Αρχή της χώρας που πραγματοποιείται η πώληση.
Τι συμβαίνει στην περίπτωση που ο πωλητής είναι ιδιώτης;
Στην περίπτωση που ο πωλητής είναι ιδιώτης, είναι απαραίτητο τα στοιχεία του προσώπου στο όνομα του οποίου έχει εκδοθεί η τελευταία άδεια κυκλοφορίας, να συμπίπτει με το πρόσωπο που αναφέρεται σαν πωλητής στο ιδιωτικό συμφωνητικό πώλησης.
Ποιές είναι οι σημαντικότερες φορολογικές επιβαρύνσεις, ο τόπος καταβολής του Φ.Π.Α. και ποια η διαδικασία που ακολουθείται για την απόκτηση μεταχειρισμένων Ι.Χ. αυτοκινήτων από χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
Οι σημαντικότερες φορολογικές επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στα μεταχειρισμένα Ι.Χ. αυτοκίνητα που αποκτούνται από τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το Τέλος Ταξινόμησης (Τ.Τ.) και ο Φόρος Προστιθέμενης Αξίας (Φ.Π.Α.).
Κατά την εισαγωγή ενός αυτοκινήτου από το εξωτερικό, ο Φ.Π.Α. καταβάλλεται στο Τελωνείο εισαγωγής ή στο εξωτερικό;
Στις περιπτώσεις εισαγωγής καινούργιων ή μεταχειρισμένων αυτοκινήτων από τρίτες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση χώρες στην Ελλάδα, ο Φ.Π.Α. καταβάλλεται στη χώρα μας στο Τελωνείο.
Κάτω από ποιές προϋποθέσεις και με ποιά δικαιολογητικά είναι δυνατή η απαλλαγή από το Φ.Π.Α. για αγορές εγχωρίων προϊόντων ή εισαγομένων από τρίτες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση χώρες, τα οποία προορίζονται να εξαχθούν σε τρίτες χώρες ή να πωληθούν σε άλλες Κοινοτικές χώρες, αυτούσια ή μεταποιημένα;
α) Οι Ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις μπορούν να τύχουν απαλλαγής από το Φ.Π.Α. για τα αγαθά που αγοράζουν από το εσωτερικό της χώρας με σκοπό να τα εξάγουν σε τρίτες χώρες ή να τα πωλήσουν σε άλλες Κοινοτικές χώρες αυτούσια ή μεταποιημένα.
β) Οι παραπάνω επιχειρήσεις μπορούν να τύχουν απαλλαγής από το Φ.Π.Α. και για τα αγαθά που εισάγουν στη χώρα μας από τρίτες προς την Κοινότητα χώρες με σκοπό να τα εξάγουν σε τρίτες χώρες ή να τα πωλήσουν σε άλλες Κοινοτικές χώρες αυτούσια ή μεταποιημένα.
Ποια εμπορεύματα απαλλάσσονται από την καταβολή Φ.Π.Α., όταν εξάγονται σε τρίτες προς την Ε.Ε. χώρες;
Η εξαγωγή αγαθών σε τρίτες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση χώρες, ανεξάρτητα από το είδος και τη φύση τους (αγαθά για εμπορική ή προσωπική χρήση), απαλλάσσεται από το Φ.Π.Α. ως εξής :
- Όταν τα αγαθά εξάγονται από τον ίδιο τον πωλητή ή από άλλο πρόσωπο που ενεργεί για λογαριασμό του πωλητή :
Στην περίπτωση αυτή ο πωλητής εκδίδει Τιμολόγιο Πώλησης προς τον εγκατεστημένο στην τρίτη χώρα αγοραστή με την ένδειξη «ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΑΠΟ Φ.Π.Α. ΛΟΓΩ ΕΞΑΓΩΓΗΣ» και προσκομίζει τα προς εξαγωγή αγαθά στο Τελωνείο Εξαγωγής. Ως δικαιολογητικά στοιχεία της απαλλαγής από το Φ.Π.Α. διατηρεί στο αρχείο του θεωρημένο αντίγραφο του Τιμολογίου Πώλησης από το Τελωνείο Εξαγωγής καθώς και το θεωρημένο αντίτυπο Νο 3 του ΕΔΕ (Διασάφησης Εξαγωγής) από το Τελωνείο Εξόδου.
Ποιές είναι οι επιβαρύνσεις για τελωνισμό από τρίτη χώρα Η/Υ (και διαφόρων ηλεκτρονικών ειδών);
Ως προς το Φ.Π.Α. :
Οι εισαγόμενοι από τρίτες χώρες ηλεκτρονικοί υπολογιστές, επιβαρύνονται με συντελεστή Φ.Π.Α., δεκαοκτώ τοις εκατό (19%).
Ο παραπάνω συντελεστής μειώνεται σε δεκατρία τοις εκατό (13%) όταν η εισαγωγή γίνεται στα νησιά των νομών Λέσβου, Χίου, Σάμου, Δωδεκανήσου, Κυκλάδων και τα νησιά του Αιγαίου Θάσο, Σαμοθράκη, Βόρειες Σποράδες και Σκύρο.
Χρύσα Τσιώτση
LL.B; LL.M in Information Technology and Telecoms Law (U.K-Glasgow)
Νομικός
[email protected]
