Δύο παραστάσεις για τα 400 χρόνια από το θάνατο του Σαίξπηρ

Σε μια παράσταση μεταξύ queer και punk, ο εκθαμβωτικός ερμηνευτής και ηλεκτρονικός μουσικός Τζούλιαν Μέντινγκ αναμειγνύει τη δική του βιογραφία με αυτήν ενός σύγχρονου Άμλετ

Εάν έπρεπε να διαλέξετε ένα βιβλίο για να ανατρέχετε εκεί, όταν δεν θα μπορούσατε να διαβάσετε, ποιο θα ήταν αυτό; Έχετε αποστηθίσει ποτέ ένα στίχο, ένα ποίημα ή, ακόμη, κι ένα βιβλίο ολόκληρο;

Ξεκινώντας από αυτά τα ερωτήματα, η παράσταση με τίτλο «By Heart» του Τιάγο Ροντρίγκες, που παρουσιάζεται στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, από 16 έως 18 Δεκεμβρίου (στις 21:30), αποθεώνει τη δύναμη της ποίησης, της μνήμης και της ελευθερίας.

Ο διακεκριμένος δημιουργός και καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου της Πορτογαλίας, διδάσκει επί σκηνής ένα σονέτο του Σαίξπηρ σε 10 εθελοντές θεατές, δημιουργώντας ταυτόχρονα μια αφήγηση που συνδέει την αληθινή ιστορία της γιαγιάς του, η οποία χάνει την όρασή της, με κείμενα και ιστορίες σπουδαίων συγγραφέων, όπως του βραβευμένου με Νόμπελ Boris Pasternak, του Ray Bradbury, του George Steiner και του Joseph Brodsky. Καθώς η παράσταση προχωρά, το μυστήριο γύρω από την επιλογή του συγκεκριμένου σονέτου προς αποστήθιση λύνεται.

«Το "By Heart", είναι η απεικόνιση της αναζήτησης αυτού του μοναδικού βιβλίου που θα είχε στη μνήμη της η γιαγιά μου, όταν τα μάτια της θα την πρόδιδαν. Στην παράσταση αναφέρομαι επίσης στην ιστορία της Nadezhda, της συζύγου του Osip Mandelstam. Μετά τη σύλληψη του Ρώσου ποιητή και την απαγόρευση των βιβλίων του, η γυναίκα του βρήκε έναν τρόπο αντίστασης: στην κουζίνα της δίδασκε ένα ποίημα του συζύγου της σε 10 ανθρώπους κάθε φορά, ώστε τα ποιήματα του άντρα της να συνεχίσουν να "δημοσιεύονται" στη μνήμη των ανθρώπων. Αυτό ακριβώς προσπαθώ να κάνω σε αυτή την παράσταση. Διδάσκω ένα σονέτο του Σαίξπηρ σε 10 μέλη του κοινού σε κάθε παράσταση. Ένα από τα σονέτα που διάλεξα για τη γιαγιά μου» σημειώνει ο Τιάγο Ροντρίγκες.

Το "By Heart", που παρουσιάζεται στο πλαίσιο του αφιερώματος της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση για τα 400 χρόνια από το θάνατο του Σαίξπηρ, είναι -κατά τον Ροντρίγκες- μια παράσταση για τη σημασία της μετάδοσης της γνώσης, για τη διακίνηση λέξεων και ιδεών χωρίς οπτική πρόσληψη, κάτι που μόνο η απομνημόνευση ενός κειμένου μπορεί να εξασφαλίσει. Μια παράσταση για «την ασφαλή κρυψώνα που πάντα βρίσκουν στο μυαλό και την καρδιά μας κάποια απαγορευμένα κείμενα• μια εγγύηση πολιτισμού ακόμη και στους πιο βάρβαρους και δύσκολους καιρούς».

Δυο ώρες νωρίτερα από τον Ροντρίγκες, ένας άλλος, γνωστός σε όσους περιπλανήθηκαν πέρυσι στο πρότζεκτ της Στέγης «X Apartments Athens», ο αντισυμβατικός Ελβετο-γαλλο-ουκρανός σκηνοθέτης Μπόρις Νίκιτιν που τότε έστησε την εγκατάστασή του στο Άσυλο Ανιάτων, έρχεται τώρα με μια ανατρεπτική, καθηλωτική περφόρμανς επάνω στον Άμλετ (16-18/12, στις 19:00).

Σε μια παράσταση μεταξύ queer και punk, ο εκθαμβωτικός ερμηνευτής και ηλεκτρονικός μουσικός Τζούλιαν Μέντινγκ αναμειγνύει τη δική του βιογραφία με αυτήν ενός σύγχρονου Άμλετ, σε μια διαμαρτυρία κατά της πραγματικότητας. Ο «Άμλετ» των Νίκιτιν και Μέντινγκ δεν επαναφηγείται την ιστορία του σαιξπηρικού έργου, αλλά το χρησιμοποιεί ως πλαίσιο επανεξέτασης της ταυτότητας, της ατομικότητας, της ασθένειας και της πραγματικότητας.