Μπορεί πολλές φορές να θεωρούμε μεγάλα τα… επί Γης αλλά η αλήθεια είναι ότι στο Σύμπαν που μας περιβάλλει ζουν γίγαντες, μεγεθών τα οποία ο ανθρώπινος νους δεν μπορεί να συλλάβει.
Ένα παράδειγμα αυτών: η μεγαλύτερη ίσως μαύρη τρύπα με μέγεθος 17 δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ήλιου. Το σημείο μηδέν αυτό του διαστήματος έχει τόσο μεγάλη μάζα που ανατρέπει όλα τα θεωρητικά μοντέλα των επιστημόνων, καθώς βρίσκεται μέσα σε ένα σχετικά μικρό γαλαξία, σε απόσταση 220 εκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, στην κατεύθυνση του αστερισμού του Περσέα. Η τερατώδης αυτή μαύρη τρύπα, που φιλοξενείται στο κέντρο του γαλαξία NGC 1277 (ο οποίος είναι περίπου το ένα δέκατο του δικού μας γαλαξία) καταλαμβάνει το 14% της συνολικής μάζας του γαλαξία της, ενώ συνήθως οι μαύρες τρύπες δεν ξεπερνούν το 0,1% της μάζας του γαλαξία τους. Η διαπίστωση αυτή ανατρέπει την έως τώρα αντίληψη ότι οι μεγαλύτεροι γαλαξίες έχουν μεγαλύτερες τρύπες και το αντίστροφο. Όπως, πάντως, εκτιμούν οι αστρονόμοι όλοι οι γαλαξίες έχουν το σημείο μηδέν τους: μια κεντρική περιοχή που μια υπερμεγέθη μαύρη τρύπα. Στην περίπτωση του δικού μας γαλαξία, αυτή έχει μάζα περίπου όσο τέσσερις εκατομμύρια Ήλιοι.
Το πιο ισχυρό κβάζαρ
Αστρονόμοι του Ευρωπαϊκού Νοτίου Αστεροσκοπείου στη Χιλή, εντόπισαν την ισχυρότερη έκρηξη ενέργειας προερχόμενη από κβάζαρ, που έχει καταγραφεί ποτέ και η οποία είναι τουλάχιστον πενταπλάσια σε ισχύ σε σχέση με την έως τώρα κάτοχο του σχετικού ρεκόρ.
Τα κβάζαρ είναι υπερβολικά φωτεινά γαλαξιακά κέντρα, που στο κέντρο τους έχουν τεράστιες μαύρες τρύπες. Αντίθετα όμως με τις μαύρες τρύπες που απορροφούν την γύρω ύλη, πολλά κβάζαρ επιταχύνουν και εξαπολύουν τεράστιες ποσότητες ενέργειας και ύλης στον περιβάλλοντα γαλαξία τους.
Μια πηγή ακτίνων Χ στα πέρατα του κόσμου
Μια ισχυρή εκπομπή ακτίνων-Χ από μια τεράστια μαύρη τρύπα σε απόσταση 12,4 δισεκατομμυρίων ετών φωτός από τη Γη, που εντόπισε το διαστημικό αστεροσκοπείο «Τσάντρα» της NASA, είναι η πιο μακρινή που έχει ποτέ παρατηρηθεί από τους αστρονόμους. Η εκπομπή των ακτίνων-Χ έγινε από το κβάζαρ GB 1428. Το μήκος της ακτίνας σωματιδίων και ενέργειας -που στοχεύει σχεδόν κατευθείαν προς την κατεύθυνση της Γης- έχει μήκος τουλάχιστον 230.000 ετών φωτός και διάμετρο διπλάσια περίπου από τον γαλαξία μας.
Ελάχιστες τέτοιου είδους ακτίνες-Χ έχουν μέχρι σήμερα εντοπιστεί στο αρχέγονο σύμπαν. Ο προηγούμενος κάτοχος του ρεκόρ της πιο μακρινής πηγής ακτίνων-Χ βρισκόταν σε απόσταση 12,2 δισ. ετών από τον πλανήτη μας.
