Η κριτική Τσακαλώτου και το ρήγμα με το ΔΝΤ

Ιδιαίτερα αυστηρός εμφανίστηκε το απόγευμα της Δευτέρας, ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, απέναντι στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η στάση του φάνηκε να δημιουργεί απόσταση μεταξύ των δύο πλευρών, καθώς το πιο πιθανόν είναι πλέον να μην επιστρέψουν στην Ελλάδα οι θεσμοί, παρά μόνο στο τέλος Ιανουαρίου και συγκεκριμένα στις 28 ή 29 του μηνός σύμφωνα με ανεπίσημες πληροφορίες που διαρρέουν από την πλευρά τους. 

Ο υπουργός ζήτησε από τους ιθύνοντες του Ταμείου να αποσαφηνίσουν τη θέση τους για το ασφαλιστικό και να κατανοήσουν ότι οι διαπραγματεύσεις για την αξιολόγηση δεν μπορούν να είναι ατέρμονες.

Το ύφος και οι παρατηρήσεις που έκανε ο υπουργός έδειξαν έντονη ενόχληση της ελληνικής κυβέρνησης για το Ταμείο και φαίνεται ότι αναβιώνει μια κρίση στις σχέσεις των δύο πλευρών. Ο κ. Τσακαλώτος ουσιαστικά ζήτησε από το ΔΝΤ να σταματήσουν τις διαρροές και ό,τι έχουν να πουν να το πουν ξεκάθαρα, φανερά ενοχλημένος για τα περί «αγελάδας και γάτας» που δημοσιεύτηκαν στον τύπο σχετικά με το νομοσχέδιο που έστειλε η Ελλάδα στους δανειστές και το οποίο φαίνεται ότι κρίνεται ανεπαρκές.

Παρουσία της κυβερνητικής εκπροσώπου Όλγας Γεροβασίλη, ο υπουργός Οικονομικών προειδοποίησε για το ενδεχόμενο μιας πολύ μεγάλης παράτασης στις διαπραγματεύσεις, επισημαίνοντας ότι «αλλιώς το πρόγραμμα δεν μπορεί να βγει και η χώρα δεν θα αλλάξει σελίδα, από τον φαύλο στον ενάρετο κύκλο». Δήλωσε δε πως «είναι προς το συμφέρον όλων των πλευρών να μην υπάρξει μια νέα ελληνική κρίση», προσθέτοντας ότι ούτε «η παγκόσμια οικονομία θέλει πολλές κρίσεις συγχρόνως».

Ο κ. Τσακαλώτος ανέφερε ότι η κυβέρνηση δεν έχει κανένα πρόβλημα να συμμετέχει το ΔΝΤ στο πρόγραμμα και τηρεί τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει. «Κατανοούμε ότι το ΔΝΤ έχει βάλει πιο ψηλά τον πήχη και στο συνταξιοδοτικό και στα δημοσιονομικά», είπε και προσέθεσε ότι η κυβέρνηση είναι διατεθειμένη να συζητήσει και να διαπραγματευθεί μαζί του. Ωστόσο, κάλεσε το Ταμείο να αποσαφηνίσει εάν οι ενστάσεις και οι αντιρρήσεις που εμφανίζονται ως διαρροές στον Τύπο είναι όντως δικές του διαρροές, ειδάλλως να τις διαψεύσει επισήμως. «Θέλω το ΔΝΤ να ξεκαθαρίσει εάν όντως είναι δικές του διαρροές ή είναι φαντασιώσεις των δημοσιογράφων. Δημοσιεύσεις ότι το ΔΝΤ απορρίπτει το σχέδιο της κυβέρνησης για το ασφαλιστικό είτε είναι διαρροή του ΔΝΤ είτε είναι μια δημιουργική δημοσιογραφία, που δεν είναι ασυνήθιστη στη χώρα μας» τόνισε και προσέθεσε πως η κυβέρνηση δεν θα κάνει διαπραγμάτευση μέσω διαρροών.

Σύμφωνα με τον υπουργό, τα κύρια ζητήματα της διαπραγμάτευσης είναι το ασφαλιστικό, το φορολογικό και το δημοσιονομικό. Ειδικά για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση, ο υπουργός τόνισε ότι «έχουμε και εμείς "κόκκινες" γραμμές, είναι σημαντικό να μην μειωθούν για 12η-13η φορά οι συντάξεις, για κοινωνικούς και οικονομικούς λόγους». Είπε ότι το ΔΝΤ βάζει πιο ψηλά τον πήχη και για το συνταξιοδοτικό και για το δημοσιονομικό, και σε αυτές τις αυξημένες απαιτήσεις, η κυβέρνηση είναι ανοικτή για συζήτηση και συμβιβασμό για να «βγαίνουν οι αριθμοί» και να βρεθεί λύση. «Είμαστε ανοικτοί να συζητήσουμε και το δημοσιονομικό και το συνταξιοδοτικό, αρκεί και το ΔΝΤ να θέλει να τελειώσουμε τη συζήτηση σε εύλογο χρόνο», δήλωσε χαρακτηριστικά. Και προσέθεσε ότι «εάν υπάρχει συνέπεια στις θέσεις του ΔΝΤ θα πρέπει να το καταλάβει αυτό. Το ΔΝΤ έχει δείξει μια ευαισθησία ότι είναι ενάντια σε προκυκλικά μέτρα», δηλαδή μέτρα που επιτείνουν την ύφεση, επισήμανε.

Ο κ. Τσακαλώτος επισήμανε ότι κατά την έναρξη μιας διαπραγμάτευσης «είναι λογικό να υπάρχουν σκληρές θέσεις από το ΔΝΤ και προς εμάς και προς τους πιστωτές», αλλά εμφανίστηκε αισιόδοξος ότι σε εβδομάδες, «τρεις, τέσσερις, πέντε ή και έξι», θα μπορούσε να ολοκληρωθεί η πρώτη αξιολόγηση, ενώ, συμπεριλαμβανομένης της διαπραγμάτευσης για το χρέος, εκτίμησε ότι μπορεί να φτάσει έως τους τρεις μήνες.

Ερωτηθείς εάν η χώρα αντέχει ως προς τις ταμειακές υποχρεώσεις της σε περίπτωση καθυστέρησης στις διαπραγματεύσεις, ο υπουργός απάντησε «αντέχουμε», αλλά πρόσθεσε πως «κάθε μήνα που καθυστερείς, δημιουργείται η εντύπωση ότι δεν έχει αλλάξει σελίδα η χώρα, και με όλα αυτά που έχουμε κάνει τους τελευταίους μήνες, αυτό το θεωρώ μεγάλη αδικία και θα "τουφεκίσουμε το πόδι μας και εμείς και οι εταίροι μας". Είμαστε πολύ κοντά στο να αλλάξει σελίδα η χώρα και να έλθουν οι επενδύσεις και η ανάπτυξη και είναι κρίμα να καθυστερήσουμε». Δήλωσε δε χαρακτηριστικά ότι «ο χρόνος είναι πολύτιμος και κυρίαρχος στην πρώτη αξιολόγηση».

Κατά την εισαγωγική ομιλία του, ο κ. Τσακαλώτος σημείωσε πως κατά τις συναντήσεις που είχε με τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών την περασμένη εβδομάδα συνάντησε ευήκοα ώτα. Ανέφερε ότι τα συνολικά φορολογικά έσοδα ήταν αυξημένα την περασμένη χρονιά, π.χ. κατά 29% τον Νοέμβριο, και ότι τα μεγέθη είναι πολύ καλύτερα σε σύγκριση με τον δημοσιονομικό στόχο.

Σχετικά με τα επιπλέον στοιχεία που ζητήθηκαν από τους εταίρους, ο υπουργός ανέφερε ότι πρόκειται κυρίως για το δημοσιονομικό -και για το 2016 και για το Μεσοπρόθεσμο, συμπεριλαμβανομένου του φόρου εισοδήματος- και αναλογιστικά στοιχεία για τις συντάξεις, όπου θα δείχνουν τη βιωσιμότητα του συστήματος. Επιβεβαίωσε ότι έχουν σταλεί ήδη στοιχεία για το Μεσοπρόθεσμο στους θεσμούς και ότι θα αποσταλούν και νέα το επόμενο διάστημα.