Η τουρκική… Αμφίπολη που κάνει τους αρχαιολόγους να παραμιλάνε

Βρίσκεται σε μια περιοχή που ειδικά το τελευταίο διάστημα είναι κάτι παραπάνω από εύφλεκτη: στα σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία! Εκεί λοιπόν, μόλις 6 χλμ από τα συροτουρκικά σύνορα βρίσκεται μια τοποθεσία που κάνει τους αρχαιολόγους να "παραμιλάνε".

Γιατί αν η Αμφίπολη έχει (σαφώς και έχει) τόσο μεγάλη ιστορική αξία, αυτό το μέρος είναι ίσως η πιο σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη που έγινε ποτέ μέχρι σήμερα: γιατί θα ανατρέψει όσες βεβαιότητες είχαμε σήμερα για την ανθρώπινη ιστορία.

Πρόκειται για το Γκιούμπεκλι Τεπέ (Göbekli Tepe).

Είναι ένας προϊστορικός οικισμός, της νεολιθικής εποχής, που χρονολογείται περί το 11.500 π.Χ.

Ο οικισμός έχει έναν μεγαλιθικό ναό που ξεπερνά κατά πολύ το παγκοσμίου φήμης Στόουνχετζ, για την ακρίβεια είναι 6.000 ετών αρχαιότερος ο ναός. Είναι ο αρχαιότερος ναός τέτοιου μεγέθους που έχει βρεθεί ποτέ στον κόσμο.

Και τι είναι το ανατρεπτικό;

Οι πρώτοι μεγάλοι, οργανωμένοι οικισμοί, με οικίες, ναούς και άλλα κτίσματα πιστευόταν (μέχρι σήμερα) ότι ήταν έργο των ανθρώπων της Γεωργικής Επανάστασης , δηλαδή όταν το ανθρώπινο είδος πέρασε από τη φάση του κυνηγού - τροφοσυλλέκτη, σε αυτή του γεωργού. Αυτό εκτιμάται ότι έγινε περίπου το 7.000 έως 5.500 π.Χ.

Όμως το Γκιούμπεκλι Τεπέ ανατρέπη αυτές τις εκτιμήσεις. Ο ναός χτίστηκε προτού ο άνθρωπος ανακαλύψει τα μέταλλα και τα εργαλεία, ακόμη και προτού ανακαλύψει τις κατασκευές με πηλό (σύμφωνα πάντα με τα δεδομένα που είχε μέχρι τώρα η επιστήμη).

Το Γκιούμπεκλι Τεπέ βρίσκεται ως μέρος σε μια περιοχή πολύ σημαντική για την εξέλιξη των ανθρώπων και από όπου εκτιμάται ότι ξεκίνησε το ανθρώπινο είδος. Είναι στην κορυφή μιας ζώνης με ήπιο κλίμα και γόνιμη γη, μιας ζώνης που εκτείνεται από τον Περσικό Κόλπο μέχρι το Λίβανο, το Ισραήλ, την Ιορδανία και την Αίγυπτο και που εντοπίζονται κάποια από τα σημαντικότερα ευρήματα της προϊστορικής φάσης του ανθρώπου.

Ο ναός αποτελείται από κύκλους, περίπου 20, στους οποίους υπάρχουν μεγαλιθικοί πυλώνες, περισσότεροι από 200. Κάθε πυλώνας έχει ύψος 6 μέτρων και ζυγίζει περίπου 20 τόνους.

Το Γκιούμπεκλι Τεπέ ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά σε ανασκαφές του 1964, από Αμερικανούς αρχαιολόγους με επικεφαλής τον Πήτερ Μπένεκτιτ ο οποίος προσδιόρισε μόνο ότι στην περιοχή υπήρχε δραστηριότητα την νεολιθική εποχή. Το 1994 τις ανασκαφές συνέχισαν Τούρκοι αρχαιολόγοι του Γερμανικού αρχαιολογικού ινστιτούτου υπό την διεύθυνση του αρχαιολόγου Κλάους Σμιθ του Πανεπιστήμιου της Χαϊδελβέργης.

Οι ανασκαφές συνεχίζονται και οι αρχαιολόγοι είναι φειδωλοί στις εκτιμήσεις και τις δηλώσεις τους για το μέρος. Μια βεβαιότητα έχουν όμως: ότι το Γκιούμπεκλι Τεπέ έχει πολλά κρυμμένα μυστικά και πάρα πολλά πράγματα ακόμη να μας μάθει... 

Επιμέλεια Λήδα Δεληγιάννη, με πληροφορίες από Wikipedia, el.science.wikia, Smithsonian, National Geographic

Πηγή φωτογραφιών