Πολλοί αναποφάσιστοι, ισχυρή Μέρκελ και σκιά AfD στις Γερμανικές εκλογές

Πολλοί αναποφάσιστοι, ισχυρή Μέρκελ και σκιά AfD στις Γερμανικές εκλογές

Οι συνασπισμοί και η πολιτική απέναντι στην Ελλάδα - Στις 19.00 ώρα Ελλάδας κλείνουν οι κάλπες

Περίπου 61,8 εκατομμύρια γερμανοί πολίτες καλούνται σήμερα στις κάλπες προκειμένου να εκλέξουν το 19ο Ομοσπονδιακό Κοινοβούλιό τους. Οι κάλπες άνοιξαν στις 08:00 (τοπική ώρα, 09:00 ώρα Ελλάδας) και κλείνουν στις 18:00, οπότε και θα ανακοινωθεί η πρώτη πρόβλεψη αποτελέσματος (exit poll).

Εάν επαληθευτούν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις, η Χριστιανική Ένωση (CDU-CSU) της 'Αγγελα Μέρκελ αναμένεται να κυμανθεί μεταξύ 34 και 36%, μακριά από το 41,5% του 2013, ενώ το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Μάρτιν Σουλτς κινδυνεύει να καταγράψει νέο ιστορικό χαμηλό, μετά το 25% της προηγούμενης αναμέτρησης. Η προσοχή ωστόσο στρέφεται κυρίως στη μάχη των μικρότερων κομμάτων για την τρίτη θέση, με την ξενοφοβική Εναλλακτική για την Γερμανία (AfD) να έχει το προβάδισμα με ποσοστό κοντά στο 12%, την Αριστερά να ακολουθεί με 8-11%, τους Φιλελεύθερους να επιστρέφουν στην Βουλή με 9-10% και τους Πράσινους να αγγίζουν, σύμφωνα με τα πλέον αισιόδοξα προγνωστικά, το 8%. Οι εταιρίες δημοσκοπήσεων έχουν πάντως προειδοποιήσει για τον κίνδυνο η AfD να έχει υποτιμηθεί προεκλογικά και παραπέμπουν στις πρόσφατες εκλογές σε τοπικό επίπεδο, όπου το κόμμα έλαβε τελικά ποσοστά κατά 2-3% υψηλότερα της πρόβλεψης.

Οι αναποφάσιστοι ξεπερνούσαν ως προχθές το 30%, προκαλώντας μεγάλο εκνευρισμό κυρίως στα δύο μεγάλα κόμματα, ενώ σε αντίστοιχα επίπεδα αναμένεται να κυμανθεί και η αποχή των ψηφοφόρων, οι οποίοι πάντως είχαν το δικαίωμα της επιστολικής ψήφου.

«Οι εκλογές δεν έχουν κριθεί» επεσήμανε η καγκελάριος και πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών Άγκελα Μέρκελ, προειδοποιώντας με αυτό τον τρόπο τους οπαδούς του κόμματος να μην εφησυχάζουν, μόνο και μόνο γιατί οι δημοσκοπήσεις τους βλέπουν πρώτο κόμμα με ποσοστό που κυμαίνεται μεταξύ 34% και 36%.

Από τη... Τζαμάικα στο AfD

Ποιοι είναι οι κυβερνητικοί συνασπισμοί που μπορεί να προκύψουν και ποια πολιτική θα ακολουθήσουν απέναντι στην Ελλάδα; Πολυσυζητημένος είναι ο λεγόμενος συνδυασμός Τζαμάικα (από τα χρώματα της σημαίας της, το μαύρο, το πράσινο και το κίτρινο τα οποία αντιστοιχούν στο CDU, τους Πράσινους και το FDP).

Τέτοιος συνασπισμός δεν έχει υπάρξει σε ομοσπονδιακό επίπεδο και είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς πως θα συνδυαστούν οι απόψεις τους για την Ελλάδα. Και αυτό γιατί οι μεν Φιλελεύθεροι είναι υπέρ της σκληρής στάσης που φτάνει μέχρι τις συμβουλές να βγει από την ευρωζώνη για το καλό της, οι δε Χριστιανοδημοκράτες δεν συζητούν πλέον το θέμα καθόλου όπως φυσικά και οι Πράσινοι.

Πάντως, ο Ελμαρ Μπροκ, πολύπειρος και αρχαιότερος χριστιανοδημοκράτης ευρωβουλευτής, απέκλεισε- σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ- κάθε συζήτηση γύρω από το θέμα αυτό, ενώ άλλοι συνάδελφοί τους λένε απλώς ότι οι Φιλελεύθεροι θα πειστούν να μην επιμείνουν. Ίσως και να έχουν δίκαιο διότι απλώς το FDP θέλει προεκλογικά να αλιεύσει ψήφους. Αλλά και στο θέμα της ελάφρυνσης του χρέους οι απόψεις των τριών αυτών εν δυνάμει εταίρων διίστανται, αφού οι Πράσινοι είναι υπέρ, οι Χριστιανοδημοκράτες και ο κ. Σόιμπλε παραπέμπουν την εξέτασή του για την, μετά τη λήξη του ελληνικού προγράμματος βοήθειας, εποχή. Για τους Φιλελεύθερους ούτε λόγος να γίνεται φυσικά. Αντίβαρο θα αποτελούσε βέβαια η παρουσία των Πρασίνων στην κυβέρνηση και αυτό θα λειτουργούσε υπέρ της Ελλάδας. Αν αναλογιστεί όμως κανείς ότι οι διαφορές τους σε άλλα θέματα, όπως είναι το προσφυγικό και το κλίμα, είναι μεγάλες, η συνύπαρξή τους μοιάζει μάλλον δύσκολη. Φιλελεύθεροι και Πράσινοι συμφωνούν απολύτως σε ένα πράγμα, προεκλογικά τουλάχιστον και αυτό είναι ότι δεν μπορούν να φανταστούν ένα συνασπισμό «Τζαμάικα». Οι αριθμοί που προκύπτουν από τις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις συνηγορούν πάντως υπέρ του τρικομματικού αυτού σεναρίου.

Λιγότερες δυσκολίες για τον σχηματισμό κυβέρνησης θα είχε το σχήμα Χριστιανοδημοκράτες-Φιλελεύθεροι καθότι είναι ιδεολογικά πιο συγγενείς.

Ο Kρίστιαν Λίντνερ όμως, ο πρόεδρος του FDP, προτίθεται να διεκδικήσει για το κόμμα του το υπουργείο Οικονομικών προκειμένου να γίνουν οι αλλαγές που επαγγέλλεται. Κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει την -μάλλον απίθανη- απομάκρυνση του δημοφιλέστατου και ισχυρότατου κ. Σόιμπλε. Ο κ. Σόιμπλε όμως δηλώνει -και είναι- νομιμόφρων παρά τις διαφωνίες που μπορεί να έχει κατά καιρούς με την καγκελάριο. Ένας υπουργός Οικονομικών από τις τάξεις των Φιλελευθέρων θα της είναι όμως (και) στα θέματα που απασχολούν την Ελλάδα; Εξάλλου ο νυν υπουργός Οικονομικών είναι ο καταλληλότερος για να κάνει τις όποιες υποχωρήσεις στον κ. Μακρόν, αφού οι Γερμανοί του έχουν εμπιστοσύνη.

Στην -πιθανότερη- περίπτωση που παραμείνει ο πρώτος, η Ελλάδα θα έχει να αντιμετωπίσει την άκαμπτη, αλλά γνωστή στάση του. Στην δεύτερη η σκλήρυνσή της μάλλον θα πρέπει να θεωρείται πιθανή, αφού θα συνεπικουρείται και από τους -συντηρητικότερους της κ. Μέρκελ- Βαυαρούς Χριστιανοκοινωνιστές του CSU. Θα θελήσει όμως η καγκελάριος Μέρκελ να συνασπιστεί με ένα εταίρο ο οποίος φέρεται αποφασισμένος να επιβάλει σκληρές οικονομικές απόψεις και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού απορρίπτει τις προτάσεις Μακρόν; Για το σενάριο αυτό πάντως τα ποσοστά που προκύπτουν από τις δημοσκοπήσεις φαίνεται πως δεν αρκούν.

Όπως και για το σενάριο της συνεργασίας Χριστιανοδημοκρατών- Πρασίνων. Στην περίπτωση όμως αυτή, η νέα γερμανική κυβέρνηση, ιδίως ο κ. Σόιμπλε, πιεζόμενη από τους Πράσινους θα λειάνει τις θέσεις της απέναντι στην Ελλάδα. Όμως το βαυαρικό CSU δύσκολα θα δεχόταν να συγκυβερνήσει με τους Πράσινους έστω και αν συμπροεδρεύουν του κόμματος οι λεγόμενοι ρεαλιστές (η Κάτριν Γκέρινγκ-Εκαρντ και ο Τσεμ Εζντεμιρ). Ιδιαίτερα ευνοϊκή θα ήταν βέβαια για την Ελλάδα η ανάληψη του υπουργείου Οικονομικών από τους Πράσινους, οι οποίοι, όπως και το FDP, θα το βάλουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Απομένει ένα ακόμα σενάριο, αφού τόσο ο κοκκινο-κοκκινο-πράσινος συνασπισμός όπως και ο σχηματισνός κυβέρνησης υπό τους Σοσιαλδημοκράτες (SPD) με τους Φιλελεύθερους (FDP) και τους Πράσινους (Die Gruenen) αποκλείεται από τα μέχρι σήμερα δημοσκοπικά ευρήματα: το σενάριο της συνέχισης του σημερινού «μεγάλου συνασπισμού» μεταξύ Χριστιανοδημοκρατών-Σοσιαλδημοκρατών. Και ο πιο αδιάφορος Γερμανός πολίτης θα έχει διαπιστώσει ότι κανένα από τα δύο αυτά κόμματα, ούτε καν το SPD για ψηφοθηρικούς έστω λόγους, δεν τον αποκλείει. Δεν ήταν και τόσο άσχημος λένε μάλιστα κατ΄ιδίαν υψηλόβαθμα στελέχη και των δύο κομμάτων.

Η Ελλάδα θα έχει ένα ισχυρό συμπαραστάτη εντός της κυβέρνησης -αλλά και στην Ευρώπη- για την ελάφρυνση του χρέους και την χαλάρωση της πολιτικής λιτότητας και των περικοπών, ο οποίος θα αποτελεί αντίβαρο στον κ. Σόιμπλε, εάν φυσικά παραμείνει υπουργός Οικονομικών, αφού το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα είναι πολύ πιθανόν να διεκδικήσει το υπουργείο του.

Αν τα πράγματα γίνουν έτσι η μεν κ. Μέρκελ θα έχει μια σοβαρή δικαιολογία να μετακινήσει τον κ. Σόιμπλε χωρίς να διακινδυνεύει και την ευρωπαϊκή της πολιτική, όπως θα συνέβαινε με το FDP, το δε SPD θα μπορέσει να επιβάλει ορισμένα μέτρα κοινωνικής δικαιοσύνης που επαγγέλλεται ώστε να μην καταποντιστεί πολιτικά. Το σενάριο αυτό μπορεί να είναι και η τελευταία επιλογή μετά από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των κομμάτων. Ή και η πρώτη, ιδίως εάν το ακροδεξιό AfD έχει υψηλό ποσοστό και ως τρίτο κόμμα είναι αξιωματική αντιπολίτευση, αφού η συνέχιση της συνεργασίας των νυν εταίρων θα είναι πλέον θέμα επιτακτικής δημοκρατικής ανάγκης και έτσι θα γίνει ευκολότερα αποδεκτή από τους σοσιαλδημοκράτες εντός και εκτός του κόμματος.

Η πίεση πάντως ενός -ενδεχομένως- ισxυρού AfD, έστω και από την αντιπολίτευση, ίσως να έχει καταλυτική σημασία ως προς την στάση που θα τηρήσουν οι συντηρητικοί κυβερνητικοί εταίροι στο θέμα της Ελλάδας, αφού θα πιέζουν από δεξιά την κ. Μέρκελ, το κόμμα της οποίας θα φοβάται διαρροές προς το AfD.