Παλμύρα: Πόλη Φοινίκων και Χουρμάδων, Μαργαριτάρι της Ερήμου

Επιμέλεια Λήδα Δεληγιάννη

Υπό τον έλεγχο των τζιχαντιστών είναι πλέον η Παλμύρα, η αρχαία πόλη που μεσουράνησε στις εποχές της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ως κέντρο πολιτισμού αλλά και εμπορίου (εξάλλου στην αρχαιότητα αυτά τα δυο δεν ήταν άσχετα μεταξύ τους όπως τείνουν να γίνουν σήμερα). Ρίγη αγωνίας σε ολόκληρο τον κόσμο για την τύχη που φυλάσσουν οι εξτρεμιστές της τζιχάντ και του Ισλάμ στα αρχαία μνημεία που κοσμούν την πόλη αυτή που έχει ονομαστεί και "Μαργαριτάρι της Ερήμου".

Φαίνεται πως πολλοί την περίμεναν μια τέτοια εξέλιξη (την κατάληψη της Παλμύρας) αφού πολλά αγάλματα, μούμιες και άλλα έργα τέχνης έχουν ήδη απομακρυνθεί από την πόλη. Τι γίνεται όμως με τα μεγαλόπρεπα μνημεία: θέατρα, ναούς κ.ά. που φυσικά δεν μετακινούνται...

Η Πόλη με τα μύρια ονόματα

Η Παλμύρα βρίσκεται στις παρυφές της συριακής ερήμου, σε απόσταση 210 χλμ βορειοανατολικά της Δαμασκού, πάνω στους μεγάλους δρόμους που οδηγούν στις πηγές εξόρυξης των μεγαλύτερων κοιτασμάτων φυσικού αερίου της Συρίας.

Πρόκειται ουσιαστικά για την όαση της συριακής ερήμου.

Το όνομα της εμφανίζεται για πρώτη φορά σε μία πλάκα τον 19ο αιώνα π.Χ. Απετέλεσε σημείο διέλευσης των καραβανιών από τον Κόλπο στη Μεσόγειο και σταθμός στον δρόμο του μεταξιού. Εξ ου και "Βενετία της Άμμου" αφού όπως η Βενετία υπήρξε σπουδαίο εμπορικό κέντρο θαλάσσιου εμπορίου, η Παλμύρα ήταν ακριβώς το ίδιο μόνον που αντί για θάλασσα είχε άμμο.

Στα συριακά το όνομα της είναι Ταντμόρ (Πόλη των Χουρμάδων).

Όταν οι Ρωμαίοι την κατέκτησαν, τον 1ο αιώνα π.Χ. ουσιαστικά η Παλμύρα (Πόλη των Φοινίκων) απογειώθηκε! Έγινε μία πόλη πολυτελής και πλούσια στη μέση της ερήμου, χάρη στο εμπόριο των μπαχαρικών και των αρωμάτων, του μεταξιού και του ελεφαντόδοντου της ανατολής, των αγαλμάτων και της επεξεργασίας γυαλιού της Φοινίκης.

Το 129, ο ρωμαίος αυτοκράτορας Αδριανός την κάνει μία ελεύθερη πόλη και παίρνει το όνομα Αδριάνα Παλμύρα. Είναι η εποχή κατά την οποία κατασκευάζονται οι κυριότεροι ναοί, όπως εκείνος του Μπελ (φωτογραφία εξωφύλλου), ή η Αγορά.

Μετά τις εμφύλιες μάχες των αντικαθεστωτικών με τις δυνάμεις του Άσαντ (η Συρία αιμορραγεί από πολλές πληγές...) πολλοί κάτοικοι της Παλμύρας την εγκατέλειψαν. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι κατοικούν στην περιοχή ακόμη όμως...

Η ανθρωπιστική τραγωδία του τώρα και η... τραγωδία του ανθρώπινου γένους να βλέπει τον πολιτισμό του να καταστρέφεται. 

Μούμια που διασώθηκε από το μουσείο της Παλμύρας

Με πληροφορίες από ΑΠΕ και Wikipedia