Αμφίπολη: Τεχνίτης ψηφιδωτού μας εξηγεί τα σύμβολα

Τη δική του εκτίμηση σχετικά με το ψηφιδωτό που αποκαλύφθηκε στην Αμφίπολη δίνει ο τεχνίτης ψηφιδωτού, Θεόδωρος Βακαλόπουλος, μιλώντας στην ιστοσελίδα xronometro.com. 

Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο κύριος Βακαλόπουλος:

"Ανοίγοντας τη φωτογραφία που δημοσιεύθηκε στο internet και βλέποντας το θαυμάσιο από πλευράς τέχνης και τεχνικής ψηφιδωτό, χωρίς να διαβάσω τα σχόλια, η πρώτη σκέψη μου για τον γενειοφόρο άνδρα είναι ότι πρόκειται για τον Φίλιππο Β` Βασιλιά της Μακεδονίας. Διαβάζοντας στη συνέχεια τα σχόλια, οι περισσότερες απόψεις, ειδικών και μη συγκλίνουν σ` αυτή την άποψη. Έχουν ειπωθεί και γραφτεί πάρα πολλά για την τέχνη, την τεχνική, την απεικόνιση των προσώπων, τα χρώματα και τους συμβολισμούς της όλης σύνθεσης. Εγώ θα σταθώ σε δύο μόνο σημεία της καλλιτεχνικής απόδοσης δύο επιμέρους απεικονίσεων της παράστασης, που ίσως δε τους δόθηκε η πρέπουσα σημασία.

Σχόλιο για το στεφάνι

Το πρώτο σχόλιο είναι για το στεφάνι του γενειοφόρου άνδρα, το οποίο και από την ανακοίνωση του υπουργείου, αλλά και από άλλα γραπτά αναφέρεται σαν δάφνινο. Παρατηρώντας όμως καλύτερα και μεγεθύνοντας την εικόνα του, όσο η δημοσιευμένη φωτογραφία μου το επιτρέπει, παρατηρώ τα εξής στοιχεία: Πρώτον τα φύλλα του είναι στενά και λογχοειδή, όπως είναι στη φύση τα φύλλα της ελιάς και όχι κοντά και φαρδιά όπως αυτά της δάφνης. Η εικόνα που μου δίνει είναι ότι μάλλον πρόκειται για φύλλα ελιάς. Το χρώμα τους, αυτό το «γκρι – λαδί – ασημί», είναι το χρώμα που μ` αυτό αποδίδονται στην τέχνη τα φυσικά φύλλα ελιάς. Η έλλειψη χρυσού ή άλλου χρώματος στο στεφάνι, ώστε να αποδίδει μέταλλο, μας παραπέμπει στο ότι το στεφάνι του γενειοφόρου άνδρα είναι απεικόνιση φυσικού στεφάνου ελιάς και όχι μεταλλικό, (χρυσό), που παραπέμπει σε διάδημα. Γνωρίζοντας ότι ο Μακεδόνας Βασιλιάς Φίλιππος Β` ήταν ολυμπιονίκης, γνωρίζοντας επίσης ότι τους ολυμπιονίκες τους στεφάνωναν με φυσικά φύλλα ελιάς, αν η σκέψη μου αυτή απηχεί την πραγματικότητα και το στεφάνι όντως αποδίδει φύλλα φυσικής ελιάς, είναι ένα ακόμη στοιχείο, μαζί με τ` άλλα που έχουν γραφτεί, το οποίο ενισχύει την άποψη ότι ο γενειοφόρος άνδρας είναι πιθανόν ο Φίλιππος Β`.

Η διακοσμητική λουρίδα «μιλάει»

Το δεύτερο στοιχείο, αφορά τη στενή διακοσμητική λωρίδα του πλαισίου της παράστασης, πριν τη φαρδιά λωρίδα με τους μαιάνδρους, σε κυματοειδή, επαναλαμβανόμενο σχηματισμό. Παρόμοια διακοσμητική απεικόνιση υπάρχει και στα δύο χρυσοποίκιλτα υφάσματα από τη χρυσή λάρνακα με τα οστά του Φιλίππου Β`. Δεν θα υπεισέλθω σε άλλες λεπτομέρειες ή εξηγήσεις που ειδικότεροι από εμένα θα αναλύσουν όταν αποκαλυφθεί το σύνολο της ψηφιδωτής παράστασης. Εγώ μ` αυτό το σημείωμα καταθέτω την προσωπική μου παρατήρηση, εστιασμένη σ` αυτά τα δύο καλλιτεχνικά σημεία του ψηφιδωτού, ώστε να προστεθούν στις ήδη διατυπωμένες απόψεις, ειδικών και μη, για περαιτέρω προβληματισμό και αναζήτηση της σωστής ερμηνείας της όλης σύνθεσης".

(Τις παραπάνω παρατηρήσεις και σκέψεις μου, τις καταθέτω με κάθε επιφύλαξη, κρίνοντας καθαρά και μόνο από την δημοσιευμένη φωτογραφία, χωρίς να έχω τη δυνατότητα της πραγματικής εικόνας του ψηφιδωτού).